Het is weer die tijd van het jaar voor de studenten van het hoger onderwijs: de examens komen eraan en de stress stijgt. Hoewel een stevige en duidelijke planning al veel soelaas kan bieden, liggen er ook nog andere factoren aan de basis van die stress: de druk van medestudenten, maar ook die van docenten en ouders. Scholen bieden oplossingen, maar studenten blijken het ook vaak moeilijk te hebben om van de aangeboden hulp gebruik te maken.
Goede punten, het perfecte lief en een comfortabel uitgaansleven. Het zijn standaardeisen voor een student aan de hogeschool of universiteit. Maar veel studenten zijn oververmoeid en lijden door de druk die leerkrachten en ouders op hen leggen. Scholen proberen te helpen, maar wordt er niet te veel verwacht van studenten?
Medestudenten zorgen ook voor druk
“Ik voel wel druk, maar dat komt vooral door mezelf,” zegt Alana Maesen (20), student psychologie aan de KU Leuven. “Ik wil het altijd goed doen. Vooral in het tweede jaar had ik veel stress, omdat ik vreesde het niet te halen. Ik nam dat jaar 70 studiepunten op. Er waren zoveel papers en opdrachten, dat ik het gevoel had geen tijd te hebben om te kunnen leren”.
Maar niet alleen het huiswerk zorgt voor stress. Soms zijn het ook de klasgenoten. “In het tweede jaar hebben we geen lessen meer,” zegt Claire Felix, student International Business aan Zuyd Maastricht. “We moeten alles zelf inplannen. Zolang we de deadline halen, zijn onze docenten tevreden. Daardoor is er vaak discussie met de studenten waar je een groepswerk mee moet maken. Velen stellen hun werk uit tot de laatste minuut. Dat zorgt voor meer stress. Onze school is niet goed georganiseerd. Wij weten alles pas op het laatste moment.”
Goede planning
Maar niet iedereen ondervindt druk en stress op school. Marie-Christine Mantels zit in het derde jaar Rechten aan de Universiteit Hasselt (UHasselt). “Ik zie mezelf wel als een uitzondering,” zegt ze. “Ik heb nooit stress gevoeld op school. In het middelbaar zorgde ik voor een goede planning. Ik hanteer dezelfde methode op de universiteit.”
Ook Lotte Euben, student Toerisme aan de PXL, heeft weinig last van stress. “Er zijn veel verwachtingen, maar je leert die snel inschatten. Daardoor ligt de druk al heel wat lager.”
Iedere campus, zowel de hogescholen als universiteiten, heeft een psychologische dienst. Studentenpsychologen zijn erkend en gebonden aan het beroepsgeheim.
Aanspreekpunt bij problemen
Iedere campus, zowel de hogescholen als universiteiten, heeft een psychologische dienst. Studentenpsychologen zijn erkend en gebonden aan het beroepsgeheim. Zij zijn een aanspreekpunt bij persoonlijke, relationele of familiale problemen.
De UHasselt heeft zo’n dienst op haar campus Diepenbeek en die in Hasselt. Thema’s die bij studenten vaak aan bod komen, zijn onder andere faalangst en een laag zelfbeeld. Daarnaast spelen stress en oververmoeidheid ook mee. “Verslaving en problemen in de thuissituatie komen sinds kort ook vaker voor,” meldt de psychologische dienst van de UHasselt. “Voor die studenten is het moeilijker om de eerste stap te zetten naar een psycholoog op school.”
Verschillende niveaus
Hogeschool PXL werkt met een systeem met studiepunten en niveaus. Deze niveaus zijn niet enkel opgesteld op basis van psychologische factoren, maar ook leercapaciteiten. Niveau 0 is begeleiding via lectoren en opleidingshoofden. Dat is een vorm van dagelijkse coaching die iedere student wekelijks krijgt. Niveau 1 is een-op-eenbegeleiding. Studenten kunnen zowel bij trajectbegeleiders als ondersteuners en zorgbegeleiders terecht in hun departement. “Het gaat om korte gesprekken op vooraf afgesproken tijdstippen. De studenten kunnen hun verhaal vertellen en wij kijken naar opties voor de toekomst,” klinkt het bij de psychologische dienst. Niveau 2 is een gespecialiseerde begeleiding buiten de school. Er wordt samengewerkt met zelfstandige psychologen en externe partners. “Wij bieden ook een noodkot aan in het centrum van Hasselt, mocht de thuissituatie van een student uit de hand lopen,” zegt de psychologische coördinator. De druk komt ook vaak van medestudenten zelf. Zij spiegelen zich aan andere studenten. “Ik zou me zwak voelen mocht ik naar de psychologische dienst stappen,” zegt Clairene Felix. “Als mijn klasgenoten het aankunnen, waarom zou ik dan hulp zoeken?”
Dit artikel werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 09/12/2019
