“Een welvarend land, met welzijn en geluk voor iedereen. Dat is waar regeringen en minister-presidenten voor gaan. In elke speech, bij elke legislatuur. Dat is waarom we ze hebben verkozen. Dat is waarop we ze te allen tijde kunnen aanspreken.” Zo opent de alternatieve septemberverklaring van ‘Hart boven Hard’, die maandag werd voorgesteld.
Op 22 september stelde Geert Bourgeois de septemberverklaring van de Vlaamse overheid voor. Dit jaar gebeurde dat niet zonder protest. Maandagmiddag kwamen zowel initiatiefnemers als sympathisanten samen in Brussel. Bij een korte manifestatie werd de alternatieve verklaring overhandigd aan het Vlaams parlement. Maandagavond werden er ook drie parallelle avondlijke debatten in Gent, Antwerpen en Brussel georganiseerd.
Aandacht voor cultuur, onderwijs en welzijn
‘Hart boven Hard’ is een burgerinitiatief wiens geloof in de besparingen elke dag kleiner wordt. Ze opperen voor meer begrip en aandacht voor cultuur, onderwijs en welzijn binnen de zogenaamd onvermijdelijke besparingen. ‘Hart boven Hard’ verenigt 340 middenveldorganisaties en nog meer burgers, die zich verzetten tegen een louter economische kijk.
De organisatie achter de alternatieve septemberverklaring wil de mens hoeden en beschermen door een beleid voor te stellen dat berust op gelijkheid en zorg. In Brussel was er alvast veel aandacht voor de manifestatie:
Waarde
De verklaring van ‘Hart boven Hard’ vermeldt de ongerustheid van Vlaamse gezinnen omtrent de besparingen op onderwijs en kinderopvang. Het kaart ook de ontevredenheid aan van sportclubs, jeugdbewegingen en rusthuizen die erg binnenkort hun budget zullen zien krimpen wanneer grote ondernemers nog steeds de keuze hebben tussen 150 verschillende subsidies.
‘Hart boven Hard’ gaat niet akkoord met de term waarde, die de overheid vaak in de mond neemt. Voor ‘Hart boven Hard’ betekent waarde niet iets louter economisch, maar staat het woord voor levenskwaliteit in zijn breedste vorm. Met een cynische knipoog naar de slogan van de Vlaamse overheid opperen ze voor “het echte vooruitgaan”: aan de hand van gebundelde krachten wil de organisatie menselijke keuzes aanreiken. Ze willen iedereen betrekken in de samenleving door hen te verbinden en, aan de hand van solidariteit, opnieuw vertrouwen wekken.
Drie parallelle debatten
Maandagavond werden er, n.a.v. de septemberverklaring, ook drie parallelle debatten in Gent, Antwerpen en Brussel georganiseerd. De speech van Vlaams minister-president Geert Bourgeois werd er onder de loep werd genomen. In de drie provinciale hoofdsteden klonk het somber, maar strijdvaardig: “We gaan naar een rechts neoliberale regering met een grote ongelijkheid.”
“Besparen om te besparen, met een grote hakbijl. Waarom armen steunen als je grote ondernemers nog groter kan maken? Big business, alle macht aan enkele rijken, winst maken: dat is wat telt.” Tijdens de lezing van Benjamin Verdonck en de uitleg van moderator Ciska Hoet wordt de teneur in Monty Antwerpen meteen duidelijk. ‘Hart boven Hard’ is op zijn zachtst gezegd geen fan van de besparingsmaatregelen die de regering-Bourgeois in zijn regeerakkoord heeft ingeschreven.
Gewone man betaalt
Hoe kun je mensen opleiden tot ondernemers zonder goed onderwijs? Hoe wil je de samenleving verbeteren als je de subsidies van professors en deskundigen afneemt? De kloof tussen rijken en mensen met weinig middelen zal alsmaar groter worden, klinkt het unaniem in de Monty. Het zal volgens de actiebeweging juist de gewone man in de straat zijn die meer geld moet neerleggen door taksen, bijvoorbeeld de verhoging van de water- en elektriciteitsprijs.
Een van de panelleden citeert econoom Paul De Grauwe, die stelt dat door de besparingen van de overheid de crisis net erger worden. “Men moet juist investeren tijdens crisisperiodes.” Ook VRT-vakbondsafgevaardigde Luk Vandenhoeck snapt niet dat de openbare omroep nog moet besparen. “We zijn al zo goedkoop.”
Thatcher
Bart Van Bouchaute, politicoloog aan de Universiteit Antwerpen, ziet parallellen met de jaren tachtig in het Verenigd Koninkrijk. “Als we zo verdergaan, evolueren we naar het Thatcher-model. De solidariteit en de steun van het OCMW worden afgebroken, men valt aan wat voorgangers hebben opgebouwd… Zo creëer je steden zoals Manchester en Liverpool, waar veel armoede is.”
Er woedt ook een open oorlog tegen vakbonden, luidt het. “De begroting is in evenwicht, maar we gaan naar een rechts neoliberale regering met een grote ongelijkheid”, vertelt Chris Truyens van Samenlevingsopbouw. “Democratie is dan ver zoek.”
Mensen zonder stem vertegenwoordigen
In de Brusselse Beursschouwburg waren er o.m. kunstenaars, jeugdwerkers en onderzoekers die elk vanuit een eigen invalshoek opriepen tot sociale actie, tot nadenken over tegenwicht en concrete sociale initiatieven-alternatieven van onderuit voorstelden. De zaal zat stampvol, er werd hard geklapt en gejuicht.
Bie Craeynest, jeugdwerker van het jeugdhuis Chicago, merkte op dat “het hier in de eerste plaats gaat om de belangen van mensen die hier vanavond niet zijn”, waarmee ze doelde op de jongeren waar zij mee werkt. Even later sprak een modeontwerpster de zaal toe in het Arabisch. Er waren maar een handvol aanwezigen die het konden verstaan, terwijl er wel vaak over migratie en veelkleurigheid en diversiteit werd gepraat.
‘Hart boven hard’ is een brede beweging die eigenlijk nog veel meer mensen wil vertegenwoordigen dan diegenen die de mobiliteit en mondigheid hebben om naar respectievelijk de Beursschouwburg, de Monty of het Gentse Campo af te zakken en/of de verklaring online te ondertekenen. Het gaat om kwetsbare mensen die nu al in overleefmodus zitten. Als de besparingspolitiek vooral hen treft, zullen zij nòg monddoder gemaakt worden. Dat wil de beweging duidelijk voorkomen.
© 2014 – StampMedia – tekst: Liesbeth Knaeps & Laura Sear; foto’s: Liesbeth Knaeps
