Exclusiviteit in de mode is voor de jeugd steeds meer het nieuwe normaal. De trend begint zelfs al bij kinderen die op sociale media actief zijn, laat styliste Farah El Bastani weten. De jeugd, in dit geval tussen de 13 en 16 jaar, vindt het geweldig om zich aan de hand van exclusieve kleding te onderscheiden van de rest. Opvallen is tegenwoordig het belangrijkste.
Exclusieve mode is in een opmars bij de jeugd. Jongeren willen cool zijn. Exclusiviteit geeft status en daar snakt de jeugd naar. Geneau Lambrichts is een negentienjarige jongen uit Hasselt, die een jaar geleden zijn winkel ‘Hympala’ opstartte in Hasselt. “De naam is afkomstig uit Letland”, laat Geneau weten. “Een vriend uit Letland vertelde me eens dat het woord hympala daar tweedehandskledij betekent.” In zijn winkel verkoopt Geneau exclusieve items, die hij zelf koopt bij online verkopen, ook wel drops genoemd, of die hij overkoopt van anderen. Ook hij ziet dat exclusiviteit meer een trend wordt in vergelijking met vroeger. “Vroeger droegen mensen exclusieve kleding omdat ze dat mooi vonden. Nu is dat anders. De mensen dragen het nu vooral omdat het zo’n grote hype is. Ik heb dit jaar zeker het driedubbele verkocht van vorig jaar.
Het zijn nu vaak dertien- tot vijftienjarigen die Jordan schoenen komen kopen met mama of papa. Iedereen op school draagt die sneakers en zij moeten het dus ook hebben. Het is vooral die leeftijd die er echt mee bezig is. Laatst was er een jongen van vijftien jaar denk ik, die met zijn oma een trui kwam kopen van 800 euro. Dat vind ik dan wel echt gek”, vertelt Geneau.
De student marketing aan PXL Yannick Weemaels (18) uit Hasselt is een jaar geleden gestart met het doorverkopen van exclusieve items die hij online goedkoop op de kop kon tikken. Dat doet hij in zijn eentje, in zijn vrije tijd. “Het meest speciale voorwerp dat ik al verkocht heb, was de Jordan 1 schoen van rapper Travis Scott. Die heb ik gekocht voor 160 euro en doorverkocht voor zo’n 2200 euro”, vertelt Yannick.
Het begon als een hobby, maar het liep zo goed dat Yannick ermee doorging. Hij koopt zijn stuks aan bij online verkopen. De prijzen zijn daar vaak een stuk goedkoper, maar de hoeveelheid items is dan ook beperkt. Snel zijn is dus de boodschap, tenzij je de trucjes kent. “Er zijn speciale manieren om meer kans te maken om te kunnen kopen. Zo is er het platform Discord. Op Discord kan je groepen van mensen betalen, die er dan voor zorgen dat jij bovenaan de wachtlijst van mensen komt te staan en dus sneller kan kopen. Daar betaal je dan per maand voor”, vertelt Yannick. Maandelijks betaalt hij tussen de dertig en zestig euro aan platforms als Discord.
Ook Robbe Geuens (19), student grafische en digitale media aan Hogeschool AP Antwerpen, voelt zich thuis in deze wereld. Hij is vooral geïnteresseerd in de merken Off-White, Supreme, Nike Air Jordan en Palace: “Ik vond de hedendaagse mode te casual en te saai. Tot vier jaar terug was ik me er totaal niet van bewust dat er zoiets bestond als exclusieve mode voor jongeren. Ik kwam terecht in een wereld die ik helemaal niet kende. Ik vond vooral alle ontwerpen heel opvallend”, vertelt hij.
Dat opvallende aspect ziet ook Geneau steeds meer terugkomen in de exclusieve modesector. “Opvallen is tegenwoordig het belangrijkste. Kijk bijvoorbeeld naar Supreme. Zij kunnen eender wat maken, hun logo erop zetten en het verkoopt. Drie jaar geleden heeft Supreme daardoor ook zijn echte doorbraak gemaakt”, vertelt Geneau.
Persoonlijke grens
Robbe Geuens kijkt wel eerst naar het prijskaartje alvorens hij iets koopt. “Ik ben in staat om veel geld uit te geven aan een exclusief item of merkkledij, ja. Maar iedereen heeft natuurlijk zijn persoonlijke grens. Ik durf tot vierhonderd euro te gaan, alles boven dat bedrag vind ik te duur. Natuurlijk, hoe hoger de prijs, hoe exclusiever een kledingstuk meestal is”, legt hij uit.
“Sommige dingen zijn wel echt overdreven duur, maar de prijzen zijn zo hoog, omdat iemand het er toch voor over blijkt te hebben. Dat bedoel ik dus met het feit dat iedereen andere grenzen heeft. Vroeger verschoot ik er enorm hard van hoe duur alles was. Ondertussen ben ik op het punt gekomen dat ik 250 euro voor een paar schoenen nog best wel goedkoop vind. Ik denk dat je het sowieso normaliseert met de jaren. Tenslotte, als ik iets echt wil hebben, vind ik het niet snel te duur. Dan durf ik er wel enkele honderden euro’s voor op tafel te gooien”, vertelt hij. “Er hangt geen één exclusief item in mijn kledingkast dat mijn ouders betaald hebben. Daarom hebben zij er niet veel over te zeggen. Maar ik denk dat ze het wel leuker zouden vinden mocht ik gewone schoenen aanhebben van Jack & Jones.”
Sociale media iconen als voorbeeld
Styliste Farah El Bastani ziet de groei van exclusiviteit als een gevolg van beïnvloeding door sociale media. Exclusiviteit geeft status en daar snakt de jeugd naar: “Jongeren worden heel erg beïnvloed door advertising op sociale media. Daarnaast kijken ze op naar idolen die wandelende reclameborden zijn van luxe modemerken zoals Gucci, Supreme, Louis Vuitton of Nike. Influencers beïnvloeden jongeren op die manier. Het allerbelangrijkste voor jongeren is nog steeds cool zijn. En wie is er cooler dan de idolen naar wie ze opkijken? Vandaar het kopieergedrag”, vertelt ze.
“Luxemerken kleden alle bekendheden, maar dat is altijd al het geval geweest. Wat we nu zien, is dat merken beginnen te adverteren op de platformen waar generatie Z zich thuis voelt. Gen Z communiceert met vrienden, voornamelijk op Snapchat en Instagram. Het is dan ook daar waar merken willen zijn. Naast gesponsorde ads gebruiken ze ook influencers om hun merken te etaleren. Denk bijvoorbeeld aan de Kardashians. Je ziet ook grote merken meer en meer voor jongeren kiezen in hun grote campagnes. Zo was Jaden Smith (17) het gezicht van Louis Vuitton en koos Calvin Klein voor Kendall Jenner en Justin Bieber”, licht Farah toe.
“Vroeger kon de jeugd haar idolen enkel zien op tv en in magazines. Ze konden dus enkel beïnvloed worden via die kanalen. Nu kunnen die idolen alles met ons delen. Door de opkomst van de sociale media kunnen we de levens van onze idolen op de voet volgen. We kijken mee via hun Snapchat, via hun Instagram Stories. We worden daar voortdurend door beïnvloed.”
Demi Crapa (21) uit Maasmechelen is studente Journalistiek aan de PXL Hogeschool Hasselt en is gek op mode. Ze staat er telkens weer versteld van hoe die modewereld elk jaar opnieuw op de nieuwste trends springt die te zien zijn tijdens de Paris Fashion Week of New York Fashion Week. “Ik vind exclusiviteit heel leuk, omdat niet iedereen dan rondloopt met dezelfde kleren en je dan speciaal bent. Als je zo”n item kan vastkrijgen, heb je het gevoel van “Wauw, kijk, ik heb dat!” en niet veel mensen kunnen zeggen dat ze dat kledingstuk hebben. Op die manier kan je je look echt mooi maken, vind ik, door op te vallen”, laat Demi weten.
Een nieuwe held in de mode
Hanka van der Voet, docente aan de Master Fashion Strategy ArtEZ, doet onderzoek naar de hype rond het bekende merk Off-White. Off-White is ondertussen uitgegroeid tot een groot exclusief merk met als uithangbord hun speciale riemen. “Mijn studie begon eigenlijk vanuit een fascinatie. Ik zag heel veel mensen op straat met Off-White riemen aan en Off-White tassen om hun schouder. Ook op sociale media zag ik het veel voorbij komen. Het was duidelijk iets wat erg populair aan het worden was, een soort nieuwe held in de mode.”
“Ik begon foto’s te maken van mensen op straat die het merk droegen, gewoon omdat ik het leuk vond. Die postte ik op mijn Instagram. Sindsdien krijg ik steeds meer foto’s toegestuurd van andere mensen en begon ik ze gewoon allemaal te verzamelen”, vertelt Hanka.
“Ik heb mijn onderzoek gevoerd door heel veel over Off-White te lezen. Verder heb ik heel veel interviews gedaan met ontwerpers en producenten van het merk. Ik heb geprobeerd op basis daarvan een reflectie te geven van de populariteit van hun kleding. Ik denk dat ik eruit kan concluderen dat Off-White zeer populair is binnen de streetwear mode en dan specifiek in de luxury-streetwear. Dat is de wat duurdere sector.”
“Ik denk dat streetwear net zo’n allure heeft omdat het iets betaalbaarder is dan de klassieke ideeën over exclusiviteit. Ik vind het nog steeds echt belachelijk duur. Een riem van Off-White kan je al wel kopen voor zo’n 240 euro, maar de kwaliteit schijnt niet heel erg hoog te zijn. Wat ik dan ook heb gedaan binnen mijn onderzoek is kijken naar forums. Op Reddit, een van de grootste fora websites, kan je veel reviews lezen over kledij. Het bleek daar heel erg tegen te vallen. Er komen bijvoorbeeld snel gaten in de items. Toch blijven jongeren de items kopen als statussymbool”, vertelt Hanka.
Het statussymbool gaat namelijk boven kwaliteit. Dat vertelt ook styliste Farah El Bastani: “Als we sneakers van een bepaald merk dragen, geven die ons een bepaalde status. Dat de kwaliteit niet de allerbeste is, is eigenlijk bijzaak. We kopen en dragen ze voor de naam en de allure. Ik denk dat dat niet snel zal veranderen.
Ongelijkheid
Mode-expert Aurélie Van De Peer stelt zichzelf de vraag waarom exclusiviteit zo’n groot gegeven is in de mode: “Exclusiviteit kent een positieve connotatie, maar toch heeft het ook de negatieve connotatie van uitsluiting. Exclusiviteit bestaat alleen maar bij gratie van mensen die er niet bij horen en dus worden buitengesloten. Op die manier zijn er mensen die als niet-modieus worden beschouwd. Het is noodzakelijk voor de mode van de toekomst om na te denken over dat paradigma van exclusiviteit. Mode wordt nu meer vormgegeven op een manier dat je er goed uit moet zien. Toch is de vraag: “Wat met mensen die niet beantwoorden aan het beeld dat een mode-industrie ontwerpt?” Ik vind dat die modewereld zich moet afvragen of ze zich dit nog kunnen veroorloven. Exclusiviteit is tegenwoordig een soort vanzelfsprekendheid. Maar is het wel vanzelfsprekend? Ik vind het de moeite waard om die vraag te durven stellen.”
Studente psychologie aan AP Nui Ligthart (19) uit Testelt kan zich vinden in de kritiek van mode-expert Aurélie. “De meerderheid van de gezinnen kan zich geen exclusieve kledij veroorloven en kan er dus geen waarde aan hechten. Ik denk dat het voor de gezinnen uit de lagere sociale klasse eerder als een verwenning aanvoelt wanneer ze een exclusief kledingstuk kunnen kopen. Voor iemand uit een rijker gezin wordt dat waarschijnlijk als iets heel normaals gezien. Anderzijds ben ik wel van mening dat je op veel manieren bij de groep kan horen. Niemand uit je vriendenkring vraagt bijvoorbeeld om het labeltje in je trui te tonen om te laten zien dat het wel echt is, dus je kan zeker iets dragen wat niet echt is, maar een beetje doen alsof. Zo hoor je er alsnog bij”, vertelt ze.
“Ik denk niet dat exclusiviteit binnenkort zal overheersen en de winkels er dus mee zullen volhangen”, vertelt styliste Farah. “De overgrote meerderheid kan zich niet enkel luxemerken veroorloven. Jongeren willen graag gaan werken om het te kunnen betalen, maar er is niet opeens veel meer geld bij iedereen om het uit te geven aan dit soort luxe producten.”
Farah hoopt dat exclusiviteit snel over haar hoogtepunt heen zal zijn: “De overvloed aan prikkels en advertising op sociale media is niet gezond voor kinderen en jongeren. Want hoewel we het nu voornamelijk hebben over jongeren, iedereen moet beseffen dat dit al begint bij kinderen. Ook zij zijn steeds online.”
