Het aantal GAS-boetes daalde in 2013 met net geen 20%. Een opvallende daling, vooral veroorzaakt door het aanhoudende protest. En daar mogen we best fier op zijn, stelt Gunther Malin (25) in een opiniestuk. "Laat óns nog geen gas terugnemen."
"Gemeenten nemen GAS terug", kopt Het Laatste Nieuws vandaag. Een titel waardoor bij menig criticus van de sancties het hart een sprongetje maakt van vreugde. Goed nieuws! Het mag ook wel eens. In 2013 werd maar liefst 18% minder GAS-boetes uitgeschreven dan in het jaar ervoor. 18 procent. Je zou daaruit kunnen besluiten dat in 2012 één op de vijf sancties overbodig was. Maar vooral dat gemeenten en steden te gretig met hun nieuwe speeltje omgesprongen zijn. Door zaken te beboeten die het niet waard zijn, of door te vergeten dat een vriendelijk woordje soms volstaat.
"De gemeenten waren een beetje overenthousiast", zegt een professor Overheidsfinanciën in de krant. Bij een daling van 18% is 'een beetje overenthousiast' zacht uitgedrukt, maar goed, het weze hem vergeven. En het weze de lokale overheden vergeven dat ze hun nieuwe speelgoedje niet met mate konden gebruiken. Hoe bent u zelf wanneer u een nieuwe iPhone gekocht heeft? Maar de belangrijkste vraag is toch deze: is het toeval dat 2013 ook hét jaar was van het protest tegen de Gemeentelijke Administratieve Sancties?
Niet langer lijdzaam
Na de PIDMAG van het jongerenpersagentschap StampMedia eind 2012 barstte het debat rond de GAS-boetes immers los. Daarmee gepaard ging een langzaam groeiend protest, vanuit alle lagen van de bevolking: politici, academici, juristen, journalisten en Jan met de pet. Een protest dat minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet zonder enige schroom, en naïef als ze was, afdeed als "internetkabaal van een paar vzw's". Die 'paar vzw's', waaronder de Vlaamse Jeugdraad, de Liga voor Mensenrechten en het Kinderrechtencommissariaat, lieten zich echter niet van hun stuk brengen.
En ziedaar. Welke oorzaak voor de daling wordt in de krant genoemd? Het 'internetkabaal' tegen de GAS-boetes. Burgemeesters durven het niet meer te negeren en permitteren zich geen fratsen meer. Er is geknutseld aan politiereglementen, absurditeiten zijn eruit gehaald en ambtenaren zijn minder schrijfgraag. Bovendien weet de burger beter hoe hij beroep kan aantekenen tegen een GAS-boete. Het protest en de berichtgeving gaven de bevolking met andere woorden de kans zich mondiger, en vooral minder lijdzaam, op te stellen.
Ere wie ere toekomt
Chapeau dus voor de burgemeesters, die hun teerbeminde repressiemiddel eindelijk kritisch benaderen. Maar de meeste dank moet uitgaan naar de drijvende krachten achter het debat en het protest. Omdat zij, ondanks het misprijzen van de regering en het hoongelach van GAS-fans, met deugdelijke argumenten bleven aankomen en aantoonden dat het systeem een waar gedrocht geworden was. Dat de democratie opgeschort werd met een ongrondwettelijk en parallel rechtssysteem.
Dat er bovendien signalen klinken dat de federale regering de GAS-wet zou willen terugschroeven, is een overwinning voor diezelfde critici en bewijst dat ook de media hun rol van waakhond niet volledig afgegooid hebben. StampMedia nam daarbij het voortouw, andere media konden hun wagentje aanhaken en deden dat ook. En zelfs al vervielen kranten en tv soms in karikaturen, dat was voor een groot deel de schuld van de gemeenten, die zelf een farce maakten van de GAS-wet.
Let op: wij — media, juristen en burgers — mogen niet op onze lauweren rusten. Na 25 mei zal een nieuwe regering haar intrek nemen in de Wetstraat. En we moeten ervoor zorgen dat zij het dossier opnieuw naar zich toetrekt. De GAS-wet moet niet enkel op lokaal, maar vooral op federaal niveau herbekeken worden. Met een enger kader waarin de sancties ingevoerd en toegepast kunnen worden, verdwijnen de absurditeiten en misbruiken vanzelf.
De opdracht voor de kersverse regering is dus duidelijk: ze moet opnieuw een veiligheidspal op het GAS-wapen installeren, voor er weer blinde kogels vertrekken.
© 2014 – StampMedia – Gunther Malin
Dit opiniestuk werd gepubliceerd door Allesoverjeugd.be op 03/04/2013
Dit opiniestuk werd gepubliceerd door Jongerenplaneet.be op 03/04/2013
Dit opiniestuk werd gepubliceerd door Opiniestukken.nl op 04/04/2013
Dit opiniestuk werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 04/04/2013