Junior Journalist is de grootste schrijfwedstrijd voor jongeren uit Vlaanderen en Brussel en wordt jaarlijks georganiseerd door het Davidsfonds. Tijdens de editie 2022-2023 was het thema ‘#trots, #lokalehelden’. Yara Dolphen zat in ’t Saam campus Aloysius in Diksmuide en werd de winnende laureaat in reeks 4: derde graad secundair onderwijs.
In volle coronacrisis beslissen om verpleegkunde te studeren, dat deed mijn zus. Er is al jaren een tekort aan zorgpersoneel en dat werd toen nog eens extra duidelijk. Jammer genoeg is dat nog steeds zo en zal dat niet meteen veranderen. Kiezen voor een job in de zorg, heel aantrekkelijk is het niet. De onregelmatige uren, onderbetaald worden … Gelukkig ziet mijn zus het niet zo.
Ze is gestart in haar derde bachelor, en nee, niet haar laatste jaar, zoals de meesten denken. Door hervormingen werd er een extra jaar aan gekoppeld. Extra ervaring aan het front. Zo kun je het dikwijls omschrijven als ze thuis ventileert na haar stage. Of deze zomer, wanneer ze het grootste deel van haar vakantie heeft opgeofferd om bij te springen in een van de onderbemande ziekenhuizen. Net zoals veel andere studenten.
Verpleegkundigen vroegen haar waarom ze zoveel werkte in haar vakantie. Ze zou moeten genieten, want ze zal nog lang genoeg moeten werken, was hun terechte opmerking. En dat er soms schrijnende toestanden zijn, is niet overdreven. Je eigen lunchpauze opofferen en wat overwerken, het lijkt vanzelfsprekend geworden.
Wanneer patiënten echter het slachtoffer worden, is het tijd om aan de alarmbel te trekken. Als de maaltijdkar klaar staat, maar nog niet iedereen is gewassen om 12 uur, mogen de patiënten inderdaad wel eens morren. Een uur op het toilet zitten omdat er handen te kort zijn, leuk is dat niet. Er zijn gelukkig al maatregelen genomen, alleen zijn deze ver van voldoende.
De logistieke hulp is meer dan welkom, als de medewerkers er zijn tenminste. Ze werken maar tot 11.30 uur en tijdens hun vakantie worden ze niet vervangen wegens gebrek aan logistieke helpers. De zorgkundigen verlichten het werk van de verpleegkundigen, maar zijn beperkt in wat ze mogen doen. De verpleegkundigen werken meer dan 40 uur per week en tijd om recup op te nemen is er niet. Het is een vicieuze cirkel.
Ook de opleiding tot verpleegkundige is niet te onderschatten. Mijn zus is samen met (maar) 30 enthousiastelingen gestart aan de opleiding. Ondertussen is de helft daarvan al een andere weg opgegaan. En eerlijk, je kan het niemand kwalijk nemen. Drukke lesdagen om de weken stage af te lossen, de onregelmatige uren tijdens de stages, de stageopdrachten bij thuiskomst en proberen om nog wat te studeren, want de examens zijn er ook nog.
Veel ruimte voor ontspanning is er helaas niet voor mijn zus. In het vierde jaar zijn er 32 weken stage, zonder enige vergoeding of kilometervergoeding, terwijl ze wel al als volwaardig verpleegkundige moet meedraaien. Na haar vierjarige opleiding wil ze nog wat verder studeren in de zorgsector en ze is zeker niet alleen. Veel instroom op de arbeidsmarkt zal er uit haar lichting niet zijn. Wetende dat er honderden vacatures zijn en er door uitstroom iedere dag vacatures bijkomen, is dit een put die niet gevuld kan geraken. Mijn zus hoort minimum één keer per week dat ze nooit zal moeten zoeken achter een job, het is een magere troost.
Het initiatief van het applaus tijdens de lockdown was mooi en hartverwarmend, maar de werkdruk werd er niet minder door. Het speciale muntstuk van 2 euro als eerbetoon aan het zorgpersoneel? Geen idee wat de meerwaarde was. Mevrouw Crevits, als minister van welzijn hebt u zonder twijfel een drukke agenda. Tijd om eens een paar dagen mee te helpen op het werkveld, zal u waarschijnlijk niet hebben. Nochtans zou er heel veel duidelijk worden.
Het water staat mijn zus, haar medestudenten, de verpleegkundigen en alle zorgpersoneel aan de lippen. Gelukkig is hun idealisme voorlopig sterker dan de wil om op te geven. Er moeten dringend structurele veranderingen komen, liever vandaag dan morgen. De oplossingen op hele korte termijn liggen niet voor het rapen. Ik snap dat dit een hele moeilijke puzzel is en budget zal, zoals bij alles tegenwoordig, het grote struikelblok zijn. Iedereen is het zorgpersoneel heel dankbaar, maar met woorden alleen komen er geen structurele maatregelen. En die zijn meer dan nodig. Zorg voor mijn zus en de andere helden uit de zorg.