GENT - De nacht valt over de stad en stelt zo de vele gevels, steegjes, bruggen en treinen bloot aan het alziende oog van de illegale graffiteur. Hij doet het voor de kick, om de kunst te oefenen of voor dat gevoel van vervulling als de trein om 6 uur ’s morgens voorbij komt denderen.
Het is donker buiten en de straten worden stiller met de minuut. Ondertussen treft de graffiteur de voorbereidingen. Zonder haast, zo blijkt. Hij schetst wat op een willekeurig stukje papier. Niets bijzonders. De spuitbussen haalt hij in een verdoken winkeltje om de hoek. Onderweg laat hij gauw nog een tag achter op een kale muur en dan is het eindelijk tijd om een taxi te bellen.
Trainbomben
Daar zit je dan op de achterbank bij een wiet-rokende taxichauffeur. Het is nog even wandelen voor we aan de treinstelplaats zijn. Eindelijk tijd voor het echte werk: trainbomben. Over een omheining klauteren, de omgeving scannen, de kleuren juist klaarzetten en concentratie. Nog snel even onder de trein duiken, omdat er in de verte een andere komt aangereden. Het eigenlijke werk duurt nog geen fractie van de vele ‘voorbereidingen’. Daar staat het dan. Voor sommigen kunst, voor anderen vandalisme of wat stomme letters. Voor de graffiteurs het overweldigende resultaat van een nachtje samen rondhangen.
Als het nachtelijke gordijn zich terugtrekt, baadt de stad in kleur. In het ochtendgloren nemen de uitgevers van Next Level foto’s van de beschilderde treinen. Graffiti is een constante in Gent en zoveel andere wereldsteden. Doorgaans heeft het een negatieve bijklank, maar uit de illegaliteit, zijn vele grote artiesten geboren. “Ik denk dat graffiti kracht put uit het illegale aspect, en dat zal altijd zo blijven”, zegt Peter Bosschaert van de onafhankelijke jeugddienst Graffiti vzw.
Fenomeen/probleem
De vzw werkt rond diverse communicatievormen zoals tekst, theater, film, koken en zo ook graffiti. “We hebben een zekere expertise ontwikkeld en willen jongeren een genuanceerd beeld van graffiti geven. We spreken niet over het probleem, maar het fenomeen graffiti”, aldus Bosschaert. Om dat beeld bij te schaven, organiseert de vzw jams, workshops en cursussen. “Het zijn ideale momenten om kennis te maken met het concept graffiti. We leggen het verschil uit tussen illegale en legale acties en creëren kansen voor de jongeren door middel van legale zones. Zo kunnen ze groeien en zich creatief uiten zonder angst voor politie. We begeleiden hen, maar niet meer dan dat. Ze moeten het concept zelf verkennen en zich ontplooien. Wat ze in hun vrije tijd doen, gaat ons ook niets aan”, verklaart Bosschaert.
Geloofwaardigheid
Illegale graffiti wordt vaak geassocieerd met een onveiligheidsgevoel en wordt ook lelijk bevonden. “In Nederland werd onderzocht welke graffiti wel of niet geaccepteerd werd. Tekeningen werden duidelijk verkozen boven letters of tags. Er is dus zeker mooie illegale graffiti”, aldus Bosschaert. “We kunnen er wel voor zorgen dat er minder illegaal gespoten wordt, maar het hoeft niet te verdwijnen. Het heeft ook veel te maken met geloofwaardigheid. Velen maken hun naam in die illegaliteit, ze worden wereldberoemd of worden gevraagd om professioneel te werken.”
Straatbeeld
Klaas Van der Linden is een artiest die in het straatbeeld experimenteerde. Hij raakte als kind gefascineerd door plotse kleuraccenten en speciale vormen in voorts grijze, sombere steden. Op twaalfjarige leeftijd besloot hij met een spuitbus de straat op te gaan. “Ik beschilderde muren in Brugge, Oostende, Gent of Hasselt, maar ik had ook het voordeel een leegstaande kamer als atelier te mogen gebruiken, zodat ik niet altijd moest uitkijken naar een muur die ik buiten onder handen kon nemen”, vertelt Van der Linden. De artiest groeide op in een dorp in de Vlaamse Ardennen waar nergens graffiti te bespeuren was. “Vroeger was het zo dat je aan de stijl van een graffiteur kon zien uit welke stad hij kwam, omdat ze een voorbeeld namen aan wat ze in de buurt zagen. Dat kon ik dus niet, ik moest mijn eigen unieke stijl creëren.” Een stijl die hij liever bestempelt als muurschilderingen en verf-op-doek en niet langer onderbrengt bij graffiti en Street art.
Hoewel Van der Linden als kind al straatmuren bekladde, zegt hij zich nooit schuldig te hebben gemaakt aan vandalisme. Zijn werk was altijd goed op voorhand doordacht. “Maar ik zou nooit oordelen over het werk van anderen. Iedereen moet vrij zijn om zijn eigen ding te doen. Van minder mooie tags tot prachtige tekeningen. Graffiti is de meest actuele kunststroming en groeit nog steeds. Het is niet weg te denken uit de samenleving.”
Na expo’s in Denemarken en Duitsland stelt Klaas Van der Linden vanaf 5 oktober 2013 zijn nieuwe werk tentoon in Artifex, Antwerpen.
De volgende jam van Graffiti vzw met binnen- en buitenlandse topgraffiteurs, vindt plaats op zaterdag 31 augustus en zondag 1 september 2013 in Gentbrugge.
© 2013 - StampMedia - Wided Bouchrika
