Op 26 mei zijn het Europese Parlementsverkiezingen. Castor en Marlon, twee Nederlanders die in België wonen, spreken met acht millennial-kandidaten die allemaal hun eigen visie hebben op de toekomst van de EU. Vandaag leest u het interview met Hans Maes van Open Vld.
Open Vld positioneert zich met Europees boegbeeld Guy Verhofstadt als uitgesproken pro-Europese partij. Hans Maes (28), voorzitter van Jong Vld, staat op de vijfde plaats voor de liberalen. “Het Europees Parlement is altijd mijn grote droom geweest”, zegt hij gekleed in een trui met Europese vlag.
Waar komt die Europese droom vandaan?
Toen ik zestien was, heb ik met mijn school meegedaan aan het European Youth Parliament. Met 300 Europese jongeren gingen we naar Frankrijk om te praten over Europa. Ik heb toen met de organisatie jarenlang conferenties georganiseerd in verschillende Europese landen. Ook mijn master Europese studies was een richting met 85 procent internationale studenten. Dat internationale was altijd al mijn ding.
Nadien wilde ik ook om politiek actief worden. De keuze voor Open Vld als uitgesproken pro-Europese partij was snel gemaakt. Politici als Guy Verhofstadt hebben een echte visie op het Europees project en zijn visie sloot aan bij de mijne.
Op 26 mei zijn er drie verschillende verkiezingen. Hoe zorg je ervoor dat de Europese campagne niet door de federale en Vlaamse verkiezingen ondergesneeuwd raakt?
Moeilijk. Als jongere zonder nationale bekendheid is het moeilijk om in heel Vlaanderen campagne te voeren. Daarom zie je dat veel jongere kandidaten zich focussen op hun eigen regio, omdat ze daar wel dat netwerk hebben. Ik probeer landelijk wel campagne te voeren door samen te werken met kandidaten in andere provincies.
Sociale media zijn voor mij een heel belangrijk element in de campagne. Ik voel dat ik daardoor meer gezien wordt.
Neelie Kroes, een bekende Nederlands oud-eurocommissaris, staat op de lijst voor Open Vld. Waarom een Nederlander op een Vlaamse lijst?
In 2014 hadden we ook een Nederlander, D66’er Jan Terlouw, op de lijst. Bij Europese verkiezingen mogen buitenlanders deelnemen aan verkiezingen in een ander land. Door een Nederlander op de lijst te zetten, brengen wij de internationale visie van Open Vld in praktijk.
In de toekomst staan wij voor pan-Europese verkiezingen waarbij er naast nationale lijsten ook voor een Europese lijst gestemd kan worden. Wij hadden gehoopt dat de Britse zetels in het Europees Parlement die na de Brexit vrijkomen bestemd zouden worden voor zulke pan-Europese lijsten. Helaas heeft het niet zo mogen zijn.
Zijn er nog andere hervormingen nodig aan de Europese instituten?
Een rechtstreeks gekozen voorzitter van de Europese Commissie is een speerpunt voor ons. Als burger is het niveau van inspraak in de EU ongelofelijk beperkt. Hierdoor is er een grote afstand tussen de EU en de burgers. Het rechtstreeks verkiezen van Europese topfuncties is een goede manier om de burger dichter bij Europa te brengen.
Concreet willen we naar betere samenwerking en diepere integratie op Europees niveau. Daar zitten een aantal projecten in waar wij uitgesproken voorstander van zijn, zoals een Europees leger, het verbeteren van de bankenunie en het wegwerken van handelsbarrières voor digitale bedrijven.
Hoe breng je die uitgesproken pro-Europese visie aan de man? Een deel van de bevolking heeft eurosceptische meningen.
We moeten duidelijk tonen aan de burger wat de EU ons al gebracht heeft aan voordelen en vrijheden. We moeten ervoor zorgen dat de luxe die de EU ons heeft gegeven behouden blijft, want die staat onder druk.
Daarnaast moet je een aantal bestaande barrières wegwerken om zo de vrijheid van de burger te vergroten. Je moet bijvoorbeeld relatief goedkoop met de trein naar Spanje kunnen of bedrijven moeten maar één Europees patent aanvragen in plaats van 28. Dat soort maatregelen laten het nut van de EU zien.
Tom Van Grieken (Vlaams Belang) zegt regelmatig dat Open Vld altijd ‘meer Europa’ wil. Als iets slecht gaat moet dat worden opgelost door ‘meer Europa’ en als het goed gaat ook. Heeft hij daar een punt?
Een hoop uitdagingen waarmee wij als maatschappij geconfronteerd worden kunnen we niet zelf oplossen, denk aan economie, migratie, klimaat, transport en mobiliteit. Vlaams Belang en N-VA gaan waanzinnig de mist in door te denken dat we die zaken zelf wel kunnen regelen. Om die problemen efficiënt aan te pakken moet je dat doen op een hoger niveau. Dus ja, als het slecht gaat, is ‘meer Europa’ vaak het antwoord en als het goed gaat is het vaak dankzij Europa.
Er zijn een aantal constructiefouten in de EU, maar dat betekent niet dat de EU niet werkt. We streven er juist naar om deze fouten te verbeteren.
Er zijn harde Brexiteers die luidop zeggen dat ze stokken in de wielen van de EU willen steken. Dan wordt het Verenigd Koninkrijk een gevaarlijk Trojaans paard binnen de EU.
De nieuwe partij Volt komt met hun progressieve, pro-Europese gedachtegoed overeen met Open Vld, maar jullie zijn niet ingegaan op hun verzoek voor handtekeningen die nodig zijn om hun lijst in te dienen. Waarom?
Het niet geven van handtekeningen aan nieuwe partijen is een principiële partijregel, omdat je ook handtekeningen kunt vragen aan de burger. Die weg is niet eenvoudig, dat geef ik ze mee. Ik vind dat je als nieuwe partij moet kunnen laten zien dat je mensen kunt mobiliseren die achter je partij staan.
Er is ook wel samenwerking tussen verschillende pro-Europese organisaties, zoals Volt en de European Federalists, en de liberalen op Europees niveau. Ik kan wel verklappen dat Guy Verhofstadt wel wilde tekenen, maar je hebt handtekeningen van nationale parlementsleden nodig.
Wat is jullie standpunt over de Brexit? Het lijkt erop dat de Britten ook naar de Europese stembus zullen gaan.
Het is moeilijk om daar als partij een officieel standpunt over te geven, want de situatie ontwikkelt zich zo snel. Persoonlijk vind ik dat het wel mooi is geweest. De laatste verlenging (tot 31 oktober 2019, red.) had er niet moeten komen. Je creëert nu extra moeilijkheden door de Britten mee te laten doen aan de komende Europese verkiezingen. Er zijn harde Brexiteers die luidop zeggen dat ze stokken in de wielen van de EU willen steken. Dan wordt het Verenigd Koninkrijk een gevaarlijk Trojaans paard binnen de EU. Daarentegen begrijp ik als politicus dat een no-deal scenario niet te veroorloven is. De economische en sociale gevolgen zijn dan waanzinnig, vooral voor de gewone burger.
Het is boeiend om te zien wat er nu gaat gebeuren. Als de Britten meedoen aan de Europese verkiezingen zal dat uitdraaien op een mini-referendum: een kans voor de pro-Europese Liberal Democrats om nieuwe adem te vinden. Eigenlijk zou iedere parlementariër in The House of Commons ontslag moeten nemen om de eer aan zichzelf te houden. Na twee jaar is het schandalig dat week na week elk voorstel wordt weggestemd. Als ik Brits was, zou ik razend zijn.
Je zou ook kunnen zeggen dat Brexit goed is voor het vertrouwen in de EU is. Mensen zien nu wellicht dat een vertrek uit de EU onverstandig is.
Je hoort inderdaad dat in de meeste landen de exit-scenario’s van de baan zijn. Zelfs Marine Le Pen (van het Franse rechts-populistische Rassemblement National, red.) heeft begrepen dat uit de EU stappen niet het beste idee is. Aan de andere kant riskeer je dat de EU achteruit gaat leunen en denkt dat het vertrouwen terug is. Brexit is een signaal dat we moeten nadenken over de weg die we inslaan. We moeten de EU hervormen om de burgers beter te vertegenwoordigen.
