Sportgokken op online platformen als Ladbrokes, Bwin en Unibet is aan een opmars bezig bij jongeren. De tijd dat gokken alleen in een casino gebeurde, is al lang voorbij. Opvallend is hoe toegankelijk die platformen zijn waardoor veel jonge spelers hun kans wagen.
Een Wereldkampioenschap voetbal is voor veel mensen een mooie gelegenheid om een account aan te maken op een online gokplatform voor sportweddenschappen. Zo blijkt uit cijfers van de Kansspelcommissie. Bij het WK voetbal in 2018 in Rusland waren er in totaal maar liefst 300.000 Belgen die een weddenschap op zo’n platform afsloten en 150.000 nieuwe registraties op online goksites.
Opvallend was dat het vooral twintigers waren. De helft daarvan had in het verleden nog nooit gegokt. Gemiddeld gaven ze een bedrag van 673 euro per persoon uit tijdens het WK. Over het net afgelopen WK in Qatar zijn nog geen cijfers beschikbaar. De gokplatformen doen ook flink hun best om nieuwe spelers te lokken door ‘first time user bets’: de eerste keer dat je geld op hun platform inzet, heb je een grote kans om veel winst te maken. Na die eerste keer slinken je kansen aanzienlijk.
Om een sportweddenschap te doen maak je een account aan op een online gokplatform. Daar plaats je dan een bedrag op naar keuze dat je kan inzetten op wedstrijden. Je plaatst bijvoorbeeld 10 euro op je account en zet dan 2 euro in op een voetbalwedstrijd. Het gokplatform bepaalt aan de hand van statistieken hoe waarschijnlijk het is dat één van de clubs wint. Op basis daarvan bepalen ze hoeveel winst je kan maken door op één van de twee partijen geld in te zetten.
Bij jongeren wint gokken op sportwedstrijden aan populariteit, terwijl zij net de groep zijn die meer risico lopen op problematisch gokgedrag. Uit cijfers van het Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs (VAD) blijkt dat tien procent van de Vlaamse leerlingen in het secundair onderwijs al eens gokte op een sportwedstrijd, terwijl dat eigenlijk pas mag vanaf achttien jaar. Bij de 17- en 18-jarigen zette zelfs bijna twintig procent al eens geld in op een sportwedstrijd, en dat cijfer groeit nog steeds.
Toegankelijk
Ook Kauãn Steurs (19) gokte in het verleden geregeld op sportwedstrijden, maar is er nu volledig mee gestopt. “Ik gokte een periode van tweeënhalf jaar bij Unibet. Meestal zette ik ongeveer 5 euro in op een wedstrijd, maar het meeste dat ik ooit inzette, was 78 euro, wel met de winst erbij geteld.”
Steurs: “In totaal heb ik 150 euro ingezet op Unibet. Het verleidelijke voor mij was de toegankelijkheid. Ik kon me heel makkelijk registreren op Unibet en gokken zorgde ervoor dat de voetbalmatchen spannender werden. Als ik dan won, kreeg ik echt een adrenalinekick. Op een bepaald moment was ik echt verslaafd. Gelukkig ben ik er volledig mee kunnen stoppen en heb ik niet meer dan 150 euro ingezet.”
“Je krijgt een extra adrenalinekick tijdens het kijken van een wedstrijd als je geld inzet” – Josse Van Hoof (19)
Niels Bibert, doctoraatstudent bij het mintlab (Meaningful Interactions Lab) aan de Katholieke Universiteit van Leuven, is gespecialiseerd in sportgokken en kan de toegankelijkheid alleen maar bevestigen. “De leeftijdsgrens voor sportgokken ligt nu op achttien jaar, wat het voor jongeren aantrekkelijk maakt. Er komen nu wel initiatieven om die leeftijdsgrens voor sportgokken van 18 naar 21 jaar te verhogen, net omdat het nu zo aantrekkelijk is voor jongeren om te beginnen met gokken.”
De federale regering besloot afgelopen vrijdag dat er vanaf 1 juli 2023 nieuwe maatregelen komen rond gokken. Die wil de reclame rond gokken stelselmatig aan banden leggen. Ook de minimumleeftijd voor gokken en weddenschappen wordt opgetrokken tot 21 jaar.
Risico
Een denkbeeld bij verschillende jongeren is dat sportgokken minder risicovol is dan andere vormen van gokken omdat je kennis van zaken kan hebben. Dat vindt ook Josse Van Hoof (19). Hij gaf al 50 euro aan sportweddenschappen, maar heeft in totaal nog geen winst gemaakt. Toch vindt hij sportgokken niet risicovol. “Ik vind gokken op een sportwedstrijd een heel ander gegeven dan bijvoorbeeld een kansspel in een casino spelen. Als je iets van voetbal kent, kan het je kansen op winst aanzienlijk verhogen. Het is ook leuk omdat je een extra adrenalinekick krijgt tijdens het kijken van een wedstrijd als je geld inzet. Ik let er wel op dat ik niet te vaak gok, en als ik het doe dan zet ik meestal samen met een vriend geld in.”
In werkelijkheid ligt dat risico bij sportgokken toch niet veel lager dan bij andere kansspelen, vertelt Jolien Moernaut, verantwoordelijke voor gokken en coördinatie/vorming preventiewerk bij het VAD. “Dat sportgokken minder risicovol is, is een misvatting die bij veel jongeren leeft. Kennis van sport geeft de jongere een vals gevoel van controle en het idee dat er meer kans is op winst.”
“Kennis van sport geeft een vals gevoel van controle en meer kans op winst” – Jolien Moernaut (VAD)
Ook Bibert gelooft niet in het idee dat sportgokken minder risicovol is. “Veel sportgokkers denken dat sportweddenschappen samengaan met kennis van zaken en vaardigheden, maar uiteindelijk blijft het wel een kansspel. Dat zagen we ook bij de match tussen Saudi-Arabië en Argentinië op het WK voetbal. Quasi alle mensen gingen ervan uit dat Argentinië de wedstrijd zou winnen, maar wat gebeurt er? Saudi-Arabië wint. Het blijft dus een groot risico om op sporten te gokken. Zeker wanneer je herhaaldelijk gaat gokken in de hoop je verloren geld terug te winnen. Dan kom je in een zogezegde loop waarin je uiteindelijk veel geld kan verliezen.”
Kleine bedragen, grote gevaren
Het voordeel aan sportgokken is dat je kleine bedragen kan inzetten en dat er geen minimuminzet van bijvoorbeeld 10 euro is. Zowel Josse Van Hoof als Kauãn Steurs zet gemiddeld tussen de 5 en 10 euro in op een match. Maakt dat het minder risicovol?
“Ons brein onthoudt winst altijd beter dan verlies”, vertelt Moernaut. “Je mag niet vergeten dat er tijdens het WK in 2018 een gemiddelde inzet van 673 euro per persoon was. Met kleine bedragen gokken is inderdaad minder risicovol dan met grote bedragen, tenminste als je kijkt naar het financiële aspect. Gokken kan naast het financiële aspect ook voor andere risico’s en problemen zorgen.”
Die andere risico’s zijn heel uiteenlopend. Van je sociale relaties verwaarlozen tot minder belang hechten aan je werk of studies. Een ander risico dat de kop opsteekt, is dat je bij sportgokken op tussenfasen van een wedstrijd kan gokken. “Zo kan je tijdens een match extra geld inzetten op bijvoorbeeld een hoekschop. Dat zorgt ervoor dat je nog extra geld inzet, los van het geld dat je aan het begin van de match inzette”, vertelt Moernaut. Ze benadrukt dat het belangrijk is om niet enkel het financiële risico bij sportgokken te bekijken, maar ook naar de andere factoren te kijken. Sportgokken is dus niet zo onschuldig als het vaak lijkt.
