GENT - Internationaal scoort het Vlaams Secundair Onderwijs uitstekend. Toch heerst er een drang naar verandering in de hogere sferen van het onderwijs. Naar aanleiding van het masterplan voor de hervormingen van het Secundair Onderwijs werd een Groot Onderwijsdebat georganiseerd.
Het debat werd op zaterdag 30 november 2013 in de Vooruit georganiseerd door het Vermeylenfonds, de Wolken en de sp.a en werd bijgewoond door minister van Onderwijs Pascal Smet, directeur Innovatie en Onderwijs bij de OESO Dirk Van Damme, Professor Onderwijssociologie Mieke van Houtte en Professor Cognitieve Psychologie Wouter Duyck. Bart Brinckman, wetstraatjournalist van De Standaard was moderator. Het debat moest het door de regering goedgekeurde masterplan verduidelijken en zowel leerkracht, ouder als leerling kon na het debat het woord nemen.
Het handjevol leerkrachten vulde met veel moeite de helft van de Theaterzaal en kreeg een niet erg controversieel debat voorgeschoteld. De vier deelnemers zaten voor bijna elke topic op dezelfde golflengte.
Waterval
Volgens het panel is een hervorming nodig omdat de studiekeuze van scholieren te hard beïnvloed wordt door hun sociale achtergrond. Negatieve studiekeuzes en keuzes die niet afgestemd zijn op de talenten van de scholier zouden de oorzaak zijn voor de daling van de kwaliteit van het Vlaams Onderwijs. Volgens Dirk van Damme versterkt het watervalsysteem de invloed van sociale achtergrond op studiekeuzes. “Ouders die beroepsonderwijs hebben gevolgd gaan hun kinderen met slechte resultaten in het ASO zonder aarzeling in een technische of beroepsrichting inschrijven”, zegt van Damme. “Maar dit is niet altijd de juiste beslissing voor de jongeren.” Een hervorming zou deze problematiek volgens van Damme kunnen oplossen.
Domeinscholen
Pascal Smets’ goedgekeurde masterplan bestaat uit twee luiken: het eerste luik betreft het inrichten van een brede eerste graad, waar scholieren 27 uur per week algemeen vormende vakken volgen en 5 uur per week mogen aanvullen met keuzevakken. Het tweede luik betreft het oprichten van de Domeinscholen. Dit zijn massascholen die een waaier van vakken aanbieden binnen de domeinen taal, techniek en wetenschap. Deze vakken worden zowel op beroeps, technisch als op theoretisch niveau gegeven. De leerlingen zouden hun eigen lessenpakket kunnen samenstellen op basis van interesse en talent. Overstap naar een ander domein kan binnen de school, zo moeten de leerlingen niet van school veranderen.
Taak van de leerkracht
Dirk van Damme en Wouter Duyck zien heel wat risico’s in het voorstel van een brede eerste graad. Er zal een groep leerlingen benadeeld worden omdat ze te weinig uitdaging hebben of juist te moeilijke stof moeten verwerken. Hierdoor is de kans reëel dat het aantal leerlingen met schoolmoeheid zal stijgen. Pascal Smet en Mieke van Houtte opperen dat dit risico door differentiatie binnen de klasgroep vermeden kan worden. Het zou de taak van de leerkracht zijn om binnen de klas elke leerling individueel te moeten uitdagen. De vraag blijft of leerkrachten dit kunnen verwezenlijken met de opleiding die ze momenteel krijgen.
Wat met kunst?
Het idee van Smet om leerlingen van alle sociale achtergronden in de toekomst bij elkaar in de klas te zetten zodat ze leren samenwerken wordt wel positief onthaald door de panelleden. Ook het idee van de Domeinscholen kan op bijval rekenen, al hebben de panelleden hun twijfels of ze in praktijk zo’n grote waaier van vakken kunnen aanbieden. Hoe het masterplan het Kunst Secundair Onderwijs wil integreren binnen deze Domeinscholen en of het financieel haalbaar is om Vlaamse scholen te verbouwen zodat werkateliers, kookeilanden en aardrijkskundelokalen ter beschikking van de leerlingen komen, is niet uitgebreid besproken tijdens het debat.
Gemiste kans
Hoewel tachtig procent van de leerkrachten het niet eens is met de geplande hervormingen, lieten ze tijdens dit debat de kans om hun opinie en eigen voorstellen mee te geven aan de minister van Onderwijs aan hen voorbij gaan. De weinige toeschouwers kregen de kans om enkele vragen te stellen. Maar hoewel een heleboel punten uit het masterplan van Smet onbesproken bleven, waren de aanwezigen niet erg kritisch en was er weinig respons.
Onopgeloste vragen
In welke mate het masterplan in de volgende legislatuur, met of zonder Pascal Smet als hoofd van het departement, gevolgd zal worden, blijft een vraagteken. Dat er genoeg onopgeloste vragen zijn voor een volgend debat is alvast een zekerheid.
© 2013 - StampMedia - Laura Sear - Foto's: Liesbeth Knaeps
Dit artikel werd gepubliceerd door Allesoverjeugd.be op 09/12/2013
Dit artikel werd gepubliceerd door Pienternet.be op 09/12/2013
