Japanse internetactivisten bedachten mangakaraktertje ISIS-chan om Google te manipuleren en de online propaganda van de Islamitische Staat te verstoren. ISIS-chan spot met IS en laveert ergens tussen geniaal en ‘genoeg internet voor vandaag’.
ISIS-chan ontstond uit een discussie op het Japanse internetforum 2channel (ook wel 2chan genoemd) nadat IS enkele Japanners gijzelde en onthoofdde. Online activisten sloegen terug op eigenzinnige wijze en bedachten een mangakaraktertje dat massaal kon worden gekopieerd en gedeeld door tekenaars. De tekeningen wilden ze via een praktijk genaamd Google bombing een belangrijk zoekresultaat maken wanneer iemand ISIS opzoekt in Google.
De beweging verspreidde zich sindsdien wereldwijd en iedereen kan tegenwoordig een variant op ISIS-chan tekenen en delen. Het zwaartepunt ligt echter nog steeds in Azië en het centrum van de beweging blijft de collectief gerunde Twitter-account @isisvipper. De mensen erachter vertellen me hoe ze IS-propaganda willen verstoren door plezier te maken: “We ontwierpen ISIS-chan als content die de IS-propaganda op een eenvoudige en plezierige manier doorbreekt.”
IS steunt sterk op haar online aanwezigheid. De organisatie baat tientallen sociale media-accounts uit en produceert zelfs een online magazine. Wanneer je een schattig mangakaraktertje te zien krijgt telkens wanneer je ISIS (synoniem voor IS) zoekt in Google, kan dat dus voor een deuk zorgen in IS’ propaganda.
Seks en religie
ISIS-chan is een 19-jarige, groenharige vrouw die gekleed gaat in de typische zwarte IS-tenue. In tegenstelling tot de terreurgroep is ze pacifistisch en haar voornaamste bezigheid is het in stukken snijden van meloenen. Waar zou je anders een mes voor gebruiken? Dit laatste wil ze duidelijk maken aan de militanten van IS: met messen snij je fruit, niets anders.
Interessant is dat er een gedragscode bestaat voor ISIS-chan tekenaars. Er wordt gevraagd geen seksuele, gewelddadige of beledigende tekeningen te maken en onder geen beding de islam aan te vallen. Sommigen konden zich niet inhouden en tekenden toch seksueel getinte ISIS-chans. Aanvallen op de islam komen echter amper voor.
Google bombing
Hoe gaat Google bombing nu in zijn werk? Wanneer je onder de naam ISIS een hyperlink plaatst naar een tekening van ISIS-chan op je site, dan zal Google de tekst van de hyperlink (hier “ISIS”) associëren met de tekening waarnaar je linkte (in dit geval een tekening van ISIS-chan). Wanneer genoeg sites hyperlinks naar afbeeldingen van ISIS-chan plaatsen met het opschrift ISIS, dan zal het mangakaraktertje bovenaan komen te staan wanneer iemand naar ISIS zoekt.
De resultaten blijven tot nu toe beperkt. Wanneer je ISIS in Google zoekt, zijn de eerste tientallen afbeeldingen nog steeds de gewoonlijke bebaarde mannen die hoofden afhakken, maar een beetje verder kom je al snel ISIS-chan tegen.
Doorzetten na aanslagen in Parijs
Na de recente aanslagen in Parijs verklaarde het @isisvipper collectief geschokt te zijn, maar stelde dat het kalm zal doorgaan met zijn werk. “De aanslagen in Parijs waren choquerend, maar het is noodzakelijk om kalm te reageren,” stuurt een activist. “Het aantal reacties wereldwijd neemt toe,” verklaart een ander hoopvol. Ze verklaren zich wel bezorgd over een mogelijke emotionele overreactie die terroristen kunnen uitbuiten.
Na de aanslagen begonnen internetactivisten, onder andere Anonymous, massaal IS-gelinkte sociale media-accounts van het net te halen. @isisvipper steunt deze acties en ziet zijn werk als complementair. “Zij drukken de propaganda de kop in, wij herschilderen haar. Het is een complementaire relatie.”
Effect?
Of de ISIS-chan beweging daadwerkelijk IS propaganda verstoort, is betwijfelbaar. Maar je kan je ook afvragen hoe effectief het delen van katten op Twitter was tijdens de zoektocht naar terreurverdachten in Brussel. Op sociale media gaat het vaak simpelweg om actie ondernemen, of deze nu effectief is of niet maakt weinig uit. Of zoals Indonesisch striptekenaar Bonni Rambatan het stelt in een strip over ISIS-chan: “ISIS-chan, jij bent geen militaire tactiek, jij bent gewoon ons."
De mensen achter @isisvipper laten het niet aan hun hart komen. Zij zien hun werk als het creëren van een soort ruis. Een van hen gebruikt de metafoor dat ze geen antiraketsysteem zijn dat de raket neerschiet, maar een die het signaal ervan verstoort. Een ander stelt dat ze een rookgordijn vormen, zoals Japanse ninja’s dat vroeger deden. Hij zegt strijdvaardig: "bekijk het als een rookgordijn, want wij zijn afstammelingen van Ninja ☆."
© 2016 - StampMedia – Tom Cassauwers
Dit artikel werd gepubliceerd door Datanews.be op 05/01/2016
Dit artikel werd gepubliceerd door MO* - online op 05/01/2016
