Onze reporter Stef Vananderoye (22) zoekt in tijden van Chanoeka en Kerst uit hoe jongeren omgaan met zingeving en levensbeschouwing. Met zijn bijdrage hoopt Vananderoye het onderwerp religie bespreekbaar te maken onder jongeren. Vandaag: een gesprek met de 24-jarige Jonas, een moderne heks.
Dag 9: Wicca
Jonas (24) uit Antwerpen is een moderne heks. Hij volgt de neopaganistische stroming Wicca en is zelfs lid van een echte heksencoven. Zijn heksennaam is Cellum Eburon, een gebruik dat stamt uit de tijd dat heksen vervolgd werden. "Ik geloof voornamelijk in dingen die je kan bewijzen."
Cellum Eburon, hoe kom je eigenlijk bij die heksennaam?
Jonas: “Cellum komt van het Gaelicse Callum, wat ‘duif’ betekent. Mijn eigen voornaam heeft dezelfde betekenis, vandaar. Er zit dus geen diep verhaal achter, maar ik vind het wel een leuke naam. Het aannemen van een heksennaam is een van de tradities die we binnen Wicca in ere proberen te houden. We houden niet zo streng vast aan alle tradities van vroeger, maar de leuke behouden we wel. Toen de heksentraditie in de jaren vijftig opnieuw werd opgestart, werden heksen nog officieel vervolgd. Daarom werd het gebruik van de heksennaam behouden. Nu gebruiken we het om ons los te koppelen van het dagelijks leven.”
Volg je een specifieke traditie of stroming?
Jonas: “Ik volg de Greencraft traditie. In het begin bestonden de Gardneriaanse en de Alexandrijnse stromingen. Daarna is de Greencraft traditie ontstaan. De oprichters van deze traditie vonden dat het moderner kon. Ik beoefen nu zes jaar actief Wicca. Volgens de traditie mag je er pas mee beginnen vanaf je achttiende. Vanaf dan ben je verantwoordelijk voor je daden en kan je zelf beslissen. Het is de bedoeling dat je uit eigen beweging toetreed.”
Hoe ben je bij Wicca terechtgekomen?
Jonas: “Het begon als een zoektocht naar een religieuze betekenis. Toen ik naar de hogeschool ging, ben ik veel beginnen opzoeken over religie en Wicca. Zo ben ik uiteindelijk bij Greencraft terecht gekomen. Vervolgens zocht ik in de buurt waar ik woonde naar een groep van gelijkgezinden en ik vond een coven in Antwerpen. Ik zit nog altijd bij dezelfde groep en daar heb ik nooit spijt van gehad.”
Jong versus oud
Welk beeld heb je van God?
Jonas: “Bij Wicca wordt vrij denken altijd voorop gezet. Je kan dus binnen Wicca je eigen interpretatie hebben. Zelf geloof ik niet in het bestaan van goden. Op dat vlak ben ik atheïstisch. Ik zie Wicca meer als levenswijze dan godsdienst. Ik geloof wel dat er een hogere kracht of energie bestaat, zoals een deeltje dat we nog niet ontdekt hebben. Via onze rituelen kunnen we op een abstracte manier met dat idee omgaan. Je moet een auto ook niet helemaal kunnen begrijpen om er mee te kunnen rijden.
Ben je religieus opgevoed?
Jonas: “Ik ben vooral heel alternatief opgevoed. Ik heb bijvoorbeeld twee moeders en dankzij IVF-bevruchting geboren. Ik ben nooit gedoopt geweest en tot en met het tweede leerjaar heb ik op een Steinerschool gezeten. Mijn opvoeding was alles behalve traditioneel.”
Vier je ook de paganistische feestdagen, de sabbats?
Jonas: “Ja, veel van die feestdagen worden samen gevierd met andere covens. Zo ben ik dit jaar uitgenodigd bij een andere coven en dan vier ik twee keer feest. Bij mijn ouders vier ik gewoon de christelijke feestdagen zoals Kerstmis, maar daarna vier ik het Yule feest met de coven. Thuis doe ik zelf geen rituelen. Op mijn appartement is geen plaats voor een altaar, maar ik kan bij zoveel mensen op bezoek gaan, dat ik wel ergens terecht kan. Als het echt nodig is ga ik de natuur in om een rustige plek te vinden.”
“Met de coven houden we geregeld bijeenkomsten, zoals een barbecue of een vergadering. Op die bijeenkomsten wisselen we ideeën uit en organiseren we workshops. Het lijkt soms wel op een vakantiecamping of een kamp van de jeugdbeweging. De grote bijeenkomsten duren ongeveer vier dagen.”
Is er een verschil tussen de visie van oudere en jongere mensen?
Jonas: “Je vindt binnen Wicca mensen van alle leeftijden en iedere afkomst terug en zowel mensen die traditioneel zijn opgegroeid als alternatievelingen. Uiteindelijk zijn het allemaal gewone mensen: ambtenaren, vrachtwagenchauffeurs of zelfs huisvrouwen. De oudste zijn tachtig of negentig en de jongste zijn tieners. Er is niet zoveel verschil tussen de visies van jong en oud, maar je kijkt wel op naar de ouderen. Binnen Wicca bestaan enkele gradaties, maar dat systeem duidt meer op de verantwoordelijkheden die je worden toevertrouwd. Er wordt je niets opgelegd door de mensen met hogere graden. We respecteren elkaar om wie we zijn en niet om de titel die we hebben. Iedereen wordt aangemoedigd en krijgt de kans om kritisch te zijn.”
Geloven is…
Iedereen mag dus zijn eigen invulling geven, maar is er ook een basisprincipe waarin je moet geloven als Wicca?
Jonas: “In de liturgie wordt gezegd dat er een god en een godin is. Je moet daar niet in geloven, maar het komt wel terug in de rituelen. Er wordt dus vanuit gegaan dat ze bestaan. De belangrijkste regel is de Wiccan Rede (in het Engels: An harm ye none, do as ye will). Het betekent dat je mag doen wat je wil, zolang je niemand kwaad doet, ook jezelf niet. Dat zijn de enige twee dingen waarop gelet wordt. We gaan geen mensen van andere religies weren. Je kan gerust naar de kerk gaan en toch Wicca volgen. We proberen niet actief mensen te bekeren of te overtuigen. Dat is volgens mij het contrast met de grote religies. Zij verkondigen dat zij alleen de waarheid hebben en leggen dat op aan de mensen. Bij Wicca bepaal je zelf waar je wel of niet in gelooft.”
Wat is jouw criterium om te geloven?
Jonas: “Ik geloof voornamelijk in dingen die je kan bewijzen. Ik heb bijvoorbeeld nog geen bewijs gezien van het principe van karma, dus daar zet ik nog een vraagteken bij. Anderzijds heb ik dingen meegemaakt waar ik geen verklaring voor heb, maar waar ik wel in geloof. Tijdens een van de rituelen werkten we met een groot vuur en ik merkte dat het vuur zich anders bewoog, op een manier die je alleen bij bosbranden ziet. Het vreemde was dat het vuur in een binnenruimte was, waar weinig wind doorkwam. Daar is misschien wel een logische verklaring voor, maar ik heb ze nog niet gevonden. En door dat soort zaken besef je wel dat je niet alles weet en dat je nog kan twijfelen. Om die ervaring is het mij te doen. Het besef dat er toch iets ‘meer’ is dat je overstijgt.”
Wat is volgens jou het belangrijkste aan gelovig zijn?
Jonas: “De ervaring is het belangrijkste volgens mij. Wicca is een levensvisie die vooral om de ervaringen gaat die je hebt. Onze rituelen zijn heel actief, je kan er niet bij gaan zitten zoals in een gebedshuis. Het vraagt betrokkenheid en je moet jezelf er voor een stuk aan overgeven.”
© 2014 – StampMedia – Stef Vananderoye
Dit artikel werd gepubliceerd door Jongerenplaneet.be op 01/01/2015
Dit artikel werd gepubliceerd door Allesoverjeugd.be op 03/02/2015
