Het leerkrediet dient om studenten tegen te houden die werkelijk geen moeite steken in hun studies en te lang vakken blijven meeslepen. Maar het systeem doet meer dan dat alleen. Drie studentes getuigen over hun problemen met het leerkrediet. “Ik heb het gevoel dat mijn leven wordt uitgesteld.”

1. De twijfelaar

Liesbeth is 21. Na haar middelbaar begon ze aan studies grafische vormgeving in Antwerpen. "Dat liep niet zoals gepland", getuigt Liesbeth. "Nochtans was ik in het middelbaar altijd een goede student, maar in het hoger lukte het gewoon niet. Ik was ook niet echt gemotiveerd, had een aantal leerkrachten die mij niet ondersteunden en buisde uiteindelijk voor zowat al mijn examens.”

Daarna probeerde Liesbeth fotografie aan dezelfde school, maar de situatie beterde er niet op. In het midden van het jaar verhuisde ze naar de opleiding voor leerkracht basisschool, maar ook dat liep mis. "Ik had echt last van keuzestress en koos telkens de verkeerde richtingen”, vertelt ze.  “Nadat ik een tijdje op zoek was geweest naar werk, besefte ik dat een bachelordiploma vereist is voor zowat alle interessante jobs. Daarom wilde ik graag opnieuw gaan studeren - marketing deze keer. Ik was echt klaar om eraan te beginnen, maar toen bleek dat mijn leerkrediet op was."

Volle pot betalen?

Veel mensen denken dat je zonder leerkrediet toch nog kunt beginnen studeren, mits je extra inschrijvingsgeld betaalt. De realiteit is helaas anders. "Ik ben gaan aankloppen bij een vijftal verschillende scholen in het Antwerpse, maar overal werd ik geweigerd. Blijkbaar kunnen scholen zelf kiezen of ze studenten met onvoldoende leerkrediet al dan niet toelaten.”

"Nu ik eindelijk echt gemotiveerd en overtuigd ben van mijn keuze, krijg ik dus geen kans meer", vervolgt Liesbeth. "Bovendien zou ik niet in deze situatie terechtgekomen zijn als ik betere begeleiding had gekregen. Maar noch in het middelbaar, noch op de hogeschool heeft iemand mij ooit gezegd: 'Pas op, straks is je leerkrediet op!’. Zeker in het hoger onderwijs men mij toch moeten waarschuwen dat ik aan mijn laatste kans bezig was?”

Liesbeth heeft de indruk dat het systeem van het leerkrediet zo ingewikkeld is, dat niemand het nog begrijpt. “Ik snap wel dat je niet oneindig kunt blijven studeren met overheidsgeld, maar dan zou je tenminste de kans moeten krijgen om opnieuw te beginnen zonder subsidies. Ik zou maar al te graag de volle pot betalen, als ik maar een diploma kan behalen", besluit Liesbeth.

2. De ijverige student

Suzanne is 24. Ze behaalde haar bachelor Engels en Theater-, Film- en Literatuurwetenschappen met een jaartje vertraging omdat ze na één jaar wisselde van Spaans naar Engels. Haar master Filmstudies rondde ze vlot af, op één vak na. “Ik besloot nog een professionele bachelor te volgen aan filmschool Narafi, terwijl ik het laatste vak van mijn master afmaakte”, vertelt Suzanne.

Ze schreef zich zonder problemen in voor de filmopleiding en doorzwom succesvol haar eerste jaar. Ook voor haar overgebleven mastervak slaagde ze. “Ik was superblij dat ik mijn diploma behaald had,” zegt Suzanne, “totdat ik mij dit jaar probeerde in te schrijven voor mijn tweede jaar aan Narafi. Plots bleek dat ik nog maar 9 studiepunten had.”

“Blijkbaar worden er 140 studiepunten afgetrokken van je leerkrediet eens je je master behaald hebt. Maar dat wist ik helemaal niet! Na wat rondvraag bleek dat ook niemand van mijn vrienden of docenten op de hoogte was van deze regel. Zelfs het schoolsecretariaat was verbaasd.”

Door deze regel kan dus enkel een student die een absoluut foutloos parcours aflegt, nog aan een nieuwe opleiding beginnen nadat hij zijn master behaalt. “Gelukkig laat Narafi toe dat ik mij nog inschrijf, maar ik moet wel meer betalen. Dat is een serieuze opdoffer. Als ik dit vorig jaar had geweten, was ik niet aan een nieuwe opleiding begonnen”, aldus Suzanne.

“Foute mentaliteit”

“Ik vind dat het leerkredietsysteem op deze manier een foute mentaliteit stimuleert. Als ik mij immers op mijn laatste mastervak had laten buizen, had ik nog wel leerkrediet gehad. Ik begrijp dat het systeem gemaakt is om studenten tegen zichzelf te beschermen, maar op deze manier worden mensen afgestraft omdat ze wél goed studeren. Dat kan toch niet?”

“Bovendien wordt er gewerkt met twee maten en gewichten”, vervolgt Suzanne verontwaardigd. “Ik dacht er immers eerst aan om nog een jaar lerarenopleiding te volgen. Dat was geen probleem geweest, want die opleiding werkt niet met leerkrediet. Ook voor een manama (master-na-masteropleiding, red.) heb je geen krediet nodig. Waarom zou je dat dan wel zomaar kunnen doen, maar een tweede bachelor of master niet?”, vraagt ze zich af.

3. De pechvogel

Evelien is 25. Ze behaalde zonder problemen een bachelor in de audiovisuele kunsten. Haar masterjaar verliep een stuk moeilijker door persoonlijke problemen. “Bovendien moest ik een masterproef maken voor 30 studiepunten, maar het klikte niet echt met mijn begeleider”, vertelt Evelien. “Uiteindelijk buisde ik op mijn masterproef en moest ik mijn jaar overdoen. Nochtans had ik goede punten op al mijn andere vakken.”

“Uiteindelijk slaagde ik het jaar erna zonder problemen. Ik heb echter nooit goede studiebegeleiding gekregen: ook toen het misliep met mijn masterproef, heeft niemand me gewaarschuwd dat mijn leerkrediet wel eens op kon raken. Toen ik dus nog een tweede master cultuurmanagement wilde gaan volgen, ontdekte ik pas bij mijn inschrijving dat ik te weinig krediet had.”

Evelien had op dat moment nog 33 punten over. “Ik dacht dus dat ik mijn master dan in twee jaar kon doen in plaats van in één”, legt ze uit. “Door de structuur van het programma, en een misverstand met de VDAB, bleek dit jaar echter dat ik drie studiepunten te kort kom om af te studeren. Ik zou dus zogezegd nog een jaar extra moeten studeren om mijn master af te maken, voor maar drie studiepunten.”

Omgekeerd effect

In dit geval doet het leerkredietsysteem dus het omgekeerde van wat de bedoeling is: in plaats van de studieduur van een onsuccesvolle student te beperken, dwingt het een goede student om nog langer te studeren. “Ik heb nu echt het gevoel dat mijn leven wordt uitgesteld”, getuigt Evelien.

“Het probleem had vermeden kunnen worden als ik betere informatie had gekregen voor en tijdend mijn studies. Maar ik vind het ook niet echt fair dat het systeem studenten tegenhoudt die al bewezen hebben dat ze wel goed studeren. Bovendien is het erg ingewikkeld. Daar zouden ze toch iets aan moeten kunnen doen”, besluit Evelien.

Lees alle artikels in ons dossier-leerkrediet

© 2014 - C.H.I.P.S StampMedia - tekst: Maya Witters, foto: Alisa Nadezhkina


Dit artikel werd gepubliceerd door deredactie.be op 24/09/2014
Dit artikel werd gepubliceerd door Jongerenplaneet.be op 25/09/2014
Dit artikel werd gepubliceerd door Pienternet.be op 25/09/2014