Het Depot in Leuven opent een nieuwe nachtclub voor 500 feestvierders op de Bondgenotenlaan. In 2024 komt er ook een club aan de voormalige stelplaatsen van de bussen aan het station. Dat alles komt er op vraag van Leuvens jongereninitiatief Nachtplan. De stad heeft al sinds 2011 geen nachtclub meer. Is het slim om weer te investeren in het Leuvense nachtleven?
“Een nachtclub waar de Leuvense jongerencommunity centraal staat." Zo omschrijft Nachtplan zijn nieuwste project op de officiële website. Nachtplan is een project van MIJNLEUVEN en wil sinds 2018 een stem geven aan Leuvense jongeren. Het organiseert onder andere politieke debatten over het nachtleven in Leuven. “Een plek met een eigen identiteit en artistiek programma om u tegen te zeggen, maar tegelijk ook een creatieve broedplaats waar jongeren de vrijheid en ruimte krijgen om te experimenteren.” Die plek komt er, als alles goed gaat, in 2024 aan Stelplaats, op een kwartiertje van het station van Leuven.
Na veel discussies met onder andere stad Leuven, café-uitbaters en Leuvense jongeren, is het duidelijk dat de Leuvense jeugd nood heeft aan een diverser en ‘alternatiever’ uitgaansleven. Met een twintigtal danscafés op de Oude Markt en verschillende fakbars van studentenkringen, wordt Leuven gezien als één van de meest bruisende studentensteden in België. Toch geven Leuvense jongeren in het nightlife-debat van MIJNLEUVEN aan dat ze iets missen. Ze missen een echte nachtclub met een eigen identiteit, waar jongeren volledig zichzelf kunnen zijn, zich grenzeloos creatief kunnen uiten, waar er naar hen geluisterd wordt en waar de focus voornamelijk ligt op dansen en muziek liefhebben.
Ook Willem Van Rijn (27), uitbater van danscafé en polyvalente verhuurzaal Rumba & Co, merkt dat de nood aan een echte nachtclub groot is bij de (Leuvense) jeugd. “Buiten de Oude Markt stelt het nachtleven in Leuven niet zoveel voor”, zegt hij. “Bovendien zijn er weinig uitgaansgelegenheden die doen wat zij doen (de ‘leden’ van Nachtplan, red.). Zo ontstond Nachtplan, een project van MIJNLEUVEN waarin Leuvense jongeren samenwerken aan de Leuvense nachtclub van morgen.
Muzikaal talent
Noor Putteneers (19) is afkomstig uit Leuven en denkt dat een nieuwe nachtclub in haar stad zeker zal aanslaan. “Ik ga zelf niet graag uit, maar ik zal zeker eens naar de nieuwe nachtclub gaan eenmaal dat die er is”, zegt ze. “Nu hebben we al verschillende fakbars en danscafés in Leuven, maar een echte nachtclub, zoals Nachtplan, is er nog niet. Omdat het iets nieuws is in Leuven, ben ik ervan overtuigd dat het veel mensen zal aantrekken – vooral in het begin.”
“Omdat Nachtplan een project is van MIJNLEUVEN krijgen we subsidies van de stad Leuven”, vertelt Lukas Gallon (22), mede-oprichter van Nachtplan. “Die financiële steun kregen we niet zomaar: er gingen veel gesprekken aan vooraf waarin we verschillende zaken hebben afgewogen en de voordelen, die verbonden zijn aan clubcultuur, extra belicht hebben. Community building, zoveel mogelijk inclusie, diversiteit, eindeloze creativiteit en het potentieel van jong, muzikaal talent zijn enkele van die voordelen die we erg hoog in het vaandel dragen.”
“Er ontbreekt een langetermijnvisie in het uitgaansleven” – Esther Koshari (Paradise City)
De stad Leuven zorgde voor subsidies en een fysieke plek (Stelplaats) waar de nieuwe club zal komen. Stelplaats is de nieuwe invulling van de oude stelplaatsen van De Lijn net buiten het centrum van Leuven. Ze wil ruimte bieden voor creatieve Leuvense jongeren om hun project te realiseren. Soms zijn er ook feestjes of andere evenementen.
Leuvense jongeren zorgen voor de inhoudelijke realisering van de club. “Voor het eerst in de Leuvense ‘clubgeschiedenis’ zal de stad samenwerken met een autonome, bottom-up jongerencultuur”, aldus Gallon. “Zo wordt het een nachtclub van, voor en door jongeren.”
Definitieve ondergang van clubcultuur?
Toch zit niet iedereen op een nachtclub te wachten, zeker buurtbewoners niet. Dat bewees Anton Obbels (23) met zijn thesis. “‘Clubsterben’ is het fenomeen waarbij clubs massaal moeten sluiten, vaak onvrijwillig en door externe factoren”, schrijft hij. “De term dook voor het eerst op in 2001 in de Duitse krant Der Spiegel en blijft ook vandaag aan invloed toenemen.”
Obbels vertelt in zijn thesis hoe onder andere buurtbewoners tal van negatieve aspecten en gevolgen aanhalen tegen de clubcultuur; het liefst van al zien ze nachtclubs zo snel mogelijk sluiten. “De zaken die het vaakst terugkomen in publieke en politieke debatten zijn overmatig drank- en druggebruik, geluidsoverlast, geweld en criminaliteit”, aldus Obbels. Van Rijn merkt dit ook in het Leuvense uitgaansleven. “Daarom is het belangrijk om als club of danscafé intensief samen te werken met de stad”, zegt hij. “Dan kan er samen naar oplossingen of alternatieven gezocht worden.”
Esther Koshari (26), sustainability manager van het elektronische muziekfestival Paradise City, schreef in 2021 een thesis over het Antwerpse uitgaansleven vroeger, nu en in de toekomst. Daaruit blijkt dat protest tegen de clubcultuur niet het enige risico is waar clubuitbaters mee te maken hebben. “Er ontbreekt een langetermijnvisie in het uitgaansleven”, schrijft ze. Obbels beaamt dit. “Een nachtclub is nooit zeker van zijn toekomst, en kan bij wijze van spreken van dag op dag te horen krijgen dat hij definitief moet sluiten”, voegt hij hier aan toe.
“Ik voel me bijna onmiddellijk aanvaard en veilig in de iets ‘alternatievere’, kleinschaligere, underground clubscene” – Amélie Lorent (communicatieverantwoordelijke Affair)
Bovendien blijkt uit Koshari’s thesis dat de concurrentie met festivals en pop-upbars ontzettend groot is. Clubuitbaters kunnen niet meer tippen aan het grote succes van festivals en pop-upbars en verliezen daardoor klanten. “Neem nu festivalgangers bijvoorbeeld”, zegt Obbels. “Zij sparen liever voor een overvolle festivalzomer dan dat ze hun geld doorheen het jaar uitgeven in nachtclubs.”
Maarten Boodts (25) is een clubliefhebber en maakt zelf ook muziek, voornamelijk house en techno. “Ik ben enorm blij dat er een nieuwe nachtclub in Leuven komt, zeker omdat ik als dj zie hoe moeilijk de Belgische clubcultuur het heeft”, vertelt hij. “Bepaalde clubs slagen er ondanks alle moeilijkheden in een plek te creëren waarin iedereen, ongeacht afkomst, huidskleur of persoonlijkheid, zichzelf kan zijn”, voegt Boodts hier aan toe. “Hopelijk slaagt Nachtplan er ook in zo’n sfeer te creëren in zijn nieuwe nachtclub.”
“Toch zijn er ook heel wat sterktes en kansen verbonden aan de hedendaagse clubcultuur”, aldus Koshari. “Enerzijds is er veel jong en creatief talent zoals dj’s, architechten en scenaristen. Anderzijds is er een divers publiek op de dansvloer.”
Amélie Lorent (20), communicatieverantwoordelijke van het Leuvense jongerencollectief Affair, bevestigt dat en voegt er aan toe dat clubcultuur tegenwoordig veel meer is dan louter luide, elektronische muziek. Daarom is ook zij zo’n voorstander van Nachtplan. “Het gaat om creativiteit, diversiteit, inclusiviteit, verbondenheid en nog zoveel meer”, zegt ze. “Ik voel me bijna onmiddellijk aanvaard en veilig in de iets ‘alternatievere’, kleinschaligere, underground clubscene, omdat heel wat clubbers er zo gelijkgezind zijn en op een bepaalde manier zorgen voor elkaar.”
