Jarenlang bracht Marc Van den Hoof voor de VRT verslag uit van Jazz Middelheim, voor Radio 1, 2 en Klara. Van den Hoof ademt jazz en de muziekstijl loopt als een rode draad door zijn leven. “Jazz heeft voor mij een stuk van mijn wereld geopend.”

In 1959 ontluikte Marc Van den Hoofs liefde voor jazz. “Ik was 13-14 jaar toen ik jazz ontdekte”, vertelt de oud-radiopresentator. “Iemand uit mijn klas had een singeltje van Ray Charles bij. Aan de ene kant stond ‘What I’d say’, aan de andere kant ‘Drown in my own tears’. We kregen daar koude rillingen van. Het was de eerste keer dat we een elektrische piano hoorden!”

Geen Ray Charles dit jaar, maar wel Archie Shepp, Jason Moran, Dr. John, en zelfs Tom Barman met zijn jazzband TaxiWars op het podium in Park Den Brandt. Festivalgangers kunnen zich dus laven aan een mix in stijlen. “De geschiedenis herhaalt zich, net als in de late jaren vijftig en zestig bij de The Last Poets en Ray Charles heb ik de indruk dat het opnieuw zo’n beetje alles tegelijk is”, zegt Van den Hoof, die hoewel gepensioneerd nog steeds voor cobra.be verslag geeft.

Diepe frons

Die grote variëteit aan stijlen past in de visie van organisator Bertrand Flamang op jazz. “Hier op Middelheim krijg je jazz in alle maten en gewichten”, duidt Van Den Hoof. “Jazz is meer dan muziek met de frons in het voorhoofd. Het is ook gewoon plezant en hoe ouder ik word, hoe meer ik denk dat het ook plezier is.”

Jazz is meer dan muziek met de frons in het voorhoofd

Jazz wordt nochtans als een moeilijk genre beschouwd. “Je mag er gewoon niet mee worstelen”, stelt Van den Hoof. “Wel is het zo dat ik bijvoorbeeld de nood voel om te begrijpen wat jazzmuzikanten doen. Hoe meer je van iets houdt, hoe meer je van iets wil weten, en hoe meer je ervan weet, hoe meer je ervan kan houden.”

Jazz heeft Van den Hoof al heel zijn leven veel plezier bezorgd. “Jazzmuziek heeft veel bepaald in mijn leven. Ik kwam via de jazz in contact met literatuur. Zo zag je bijvoorbeeld Paul Van Ostaijen het woord ‘jazz’ gebruiken, en dan begin je zijn boeken te lezen. Via hem maakte ik kennis met andere schrijvers en beeldende kunstenaars.”

Later ontdekte Van den Hoof ook Franse jazztijdschriften. “Die las ik dan met een woordenboek erbij. Later ben ik Romaanse talen gaan studeren en ben ik leraar Frans geworden: allemaal dankzij de jazzmuziek. Dat heeft voor mij een stuk van mijn wereld geopend”, herinnert Van den Hoof zich.

Duizendpoot op Middelheim

In 1976, toen Van den Hoof als radioproducer aan de slag ging bij de openbare omroep, raakte hij betrokken bij de organisatie van Jazz Middelheim. “De toenmalige organisator, Elias Gistelinck, vond dat mijn Radio 2- programma ‘Jazz zonder moeite’ van goede smaak getuigde. Hij zei: ‘Jij moet mee in de ploeg zitten van Middelheim’. En zo geschiedde”, vertelt hij.

Naast zijn werk voor de organisatie was hij ook actief als verslaggever. “Ik deed wat Klara hier nu doet, maar ik zat dan wel in een tentje waarvan het dak te laag en de vloer te hoog was. Als de mensen me wilden zien, moesten ze in mijn tentje komen piepen. Toen Bertrand de organisatie overnam, is het geprofessionaliseerd.”

Van den Hoof presenteerde het festival ook één jaar. “Maar dat was te veel werk, omdat ik tegelijkertijd mijn radioprogramma moest maken. Ik was kapot, moest me telkens gaan omkleden in het kasteel om de presentatie te doen, daarna weer gewone kleren aandoen voor de uitzending,... Een beetje overdreven”, glimlacht hij.

Gestopt met roken

Toch zorgen al die jaren Jazz Middelheim vooral voor talloze mooie anekdotes. “Ik heb veel aan Jazz Middelheim te danken. Zo zorgde het festival ervoor dat ik stopte met roken. Ik interviewde Makanda Ken McIntyre, iemand die ik al lang bewonderde, maar nooit aan het werk zag. Dat jaar kwam hij met het Charlie Haden Liberation Music Orchestra naar Middelheim. Tijdens het interview rookte ik en hij vroeg of ik kinderen had. Ik vertelde dat ik er vier heb. ‘Ah’, zei hij,’maar dan mag je niet roken. Als je sterft, dan zitten die kinderen daar.’ Toen ben ik gestopt.”

Ook met het publiek heeft Van den Hoof een speciale band. “Ik heb mezelf ooit geweldig belachelijk gemaakt. Ik moest organisator Gistelinck live interviewen op televisie. Ik vroeg hem wat volgens hem het mooiste concert uit de geschiedenis van het festival was. Hij zei ‘Wel... die zanger met zijn hoed’. Hij wist de naam niet meer! (lacht) En ik kon ook niet op de naam komen! (ernstig) En nu kan ik er weer niet op komen. Enfin: ’s anderdaags fluisterden mensen de naam in mijn oor. Straks kom ik er wel weer op.”

Herhaaldelijk denk ik: ‘Nu maak ik iets bijzonders mee’

Net zoals voor vele bezoekers heeft Jazz Middelheim iets onnavolgbaars voor Van den Hoof. “Herhaaldelijk ervaar ik dat ik iets bijzonders meemaak. De eerste keer dat ik Sonny Rollins of Stan Gibbs hoorde: dacht ik: ‘Dit is het’! Al kan het dan alsnog tegenvallen als je achteraf de opname beluistert. Maar het is hier wel uniek: een écht jazzfestival zoals er in Europa niet veel meer voorkomen. Ik hoop dat Middelheim blijft bestaan, zolang ik het kan meemaken.”

© 2015 – StampMedia – Chloë Carlens & Luis Muñoz; foto’s: Stefan Lambrechts


Dit artikel werd gepubliceerd door Apen.be op 14/08/2015 
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Nieuwsblad - online op 14/08/2015