De leden van Het Mijn-Verleden proberen de mijngeschiedenis van Genk in ere te houden. In het voormalig magazijn van de steenkoolmijn in Waterschei geven ze bezoekers een blik op het leven en de omgeving van de Genkse mijnwerkers.
Will Vanassche gidst de bezoekers door het mijnverleden van Waterschei. Hoewel hij er zelf nooit werkte, zijn de mijnen voor hem een passie. "Ik kreeg de microbe te pakken toen ik mocht afdalen in een steenkoolmijn in Duitsland. Ik ben van Herk-de-Stad, maar verzeilde toevallig op een tentoonstelling in Waterschei. Op een dag vroegen ze me om gids te worden en intussen ben ik al drie jaar lid van de vereniging."
Uitgerust met mijnwerkershelm- en uitrusting leidt Vanassche bijna iedere zondag bezoekers rond in het mijndepot in Waterschei. Hij vertelt de geschiedenis van de mijnwerking en geeft tekst en uitleg bij materialen en constructies. Het meest tot de verbeelding spreekt de ondergrondse mijntunnel, waar je een idee krijgt in welke omstandigheden mijnwerkers leefden.
Stoflong
Vanassche vertelt over de risico's die de mijnwerkers liepen tijdens hun werk. "De sociale voorzieningen waren groot, maar het werk was hard en onveilig. In de mijnen was het soms 45 graden Celsius. Tegen stoflong was geen remedie, oordopjes bleven niet zitten door de hitte. Ook gewrichtspijnen kwamen voor, door het voortdurende gedaver van machines."
De omstandigheden vroeger zijn niet te vergelijken met de moderne mijnen, aldus Vanassche. "Die zijn hypermodern, alles wordt automatisch aangedreven en gecontroleerd vanaf de bovengrond. Waar geen machines passen, ontginnen ze ook niets. Daarom is het zo belangrijk dat het depot in Waterschei blijft bestaan, zodat de mensen kunnen zien hoe het vroeger was."
Varkens in de put
Vanassche is een van de weinigen in het project die niet in de mijnen werkte, maar anekdotes kan hij bij zijn collega's halen. Voorzitter Xavier Huyghen (58) werkte twintig jaar in de kolenmijn van Waterschei. Het was niet allemaal kommer en kwel, zo blijkt.
"Er was veel deugnieterij. Hier in de put waren we echte varkens. Zo was er een collega die mijn drinkbus altijd stal. Uit wraak plasten we de drinkbus vol! Als straf moest ik twee dagen thuisblijven. De kameraadschap tussen de mijnwerkers was legendarisch. Op de markt in Genk zie je vaak oudere mannen kletsen. Dat zijn meestal ex-mijnwerkers die samen herinneringen ophalen."
Steenkool?
"De laatste generaties kennen de mijngeschiedenis niet meer. Jongeren die hier op bezoek komen, weten soms niet eens wat steenkool is", zucht Huygen. "De mijnen hebben Limburg op de kaart gezet. Het zou jammer zijn als die geschiedenis verloren gaat. Van buitenaf is er wel interesse, maar in deze regio is de aandacht wat verslapt. Hopelijk keert het tij nog", besluit Vanassche.
© 2011 - StampMedia – Liesbeth Merckx, foto’s: Boumediene Belbachir
Dit artikel werd gepubliceerd door Limburg Actueel op 09/05/2011
