(MO*) Op 10 april 1998 werd in Noord-Ierland het Goede Vrijdagakkoord ondertekend. Dat betekende op papier een einde van het conflict tussen de loyalistische protestanten en de republikeinse katholieken. Het conflict lijkt vandaag, vijftien jaar later, nog steeds smeulend aanwezig. Vier Noord-Ierse jongeren uit de verschillende gemeenschappen en met diverse overtuigingen vertellen hoe het is om in een postconflictgebied op te groeien.
Davan (17) - Loyalist
Davan - loyalist
Davan is 17 en woont in de “The Fountain”, een streng protestantse wijk in Derry/Londonderry. De wijk is omringd door katholieke wijken en is daarom ommuurd. 'We zijn een heel kleine gemeenschap en zijn in de minderheid,' vertelt Davan. 'We liggen aan de rand van het stadscentrum, maar bijna niemand gaat er heen. We liggen nog steeds in conflict met de katholieken en als we naar het centrum gaan, is de kans groot dat we in elkaar geslagen worden.' Omwille van die beatings komen veel jongeren "The Fountain" niet uit, enkel om naar school te gaan.
'Vroeger was het conflict hier echt heftig. Mijn moeder heeft me aangeleerd om nooit op een blikje of een fles te schoppen op straat, want er is een kans dat daar een bom in zit,' vertelt Davan. 'Zo werd zij opgevoed en dat heeft ze me meegegeven.'
'Het is hier een tijdje vrij rustig geweest. Er werden enkel brutale rammelingen gegeven, maar het wordt weer zo erg als vroeger,' zegt Davan. 'Er gaan bommen af in het centrum en het komt steeds dichter en dichter bij onze buurt. Voor zover ik weet zijn het niet de protestanten die de bommen plaatsen, maar wel de IRA .'
'Het is weer zo erg als tijdens the troubles aan het worden. Volgens mij zullen er binnenkort weer mensen neergeschoten worden.'
Kirsty (19) - nationalist
Kirsty – nationalist
Kirsty is 19 en werkt in een jeugdhuis. Ze stopte op haar zestiende met school en woont in een katholieke wijk in Belfast. Aan de rand van de wijk staat een metershoge muur die de katholieke van de protestante buurten van elkaar scheidt. ‘Op verschillende momenten van het jaar weet je zeker dat er problemen gaan zijn, zoals in juli en augustus tijdens het marsseizoen,’ vertelt Kirsty. 'Ik wil graag jeugdwerker worden, omdat ik merk dat de jongeren die voor problemen zorgen steeds jonger worden. Ik wil hen van de straat houden.'
Volgens Kirsty zijn er steeds meer jongeren actief in de rellen, omdat ze het hun oudere broer, neef of oom zien doen. '"Waarom zou ik het niet doen?" vragen ze zich dan af', gaat Kirsty verder. ‘Vroeger begreep ik niet zo veel van de oproer, maar nu ik ouder ben heb ik het gevoel dat ik het niet wil weten. Hoe meer ik erover te weten kom, hoe meer ik er een hekel aan heb.'
In West-Belfast worden de grote protestantse en katholieken wijken gescheiden door een lange hoge muur, maar hem neerhalen is volgens Kirsty geen oplossing. 'Als ze de muur zouden neerhalen dan komt er nog meer onrust,' legt ze uit. 'Nu worden de poorten 's avonds gesloten wat iedereen min of meer in zijn eigen buurt houdt. Als je naar de andere kant wilt moet je bijna een uur omlopen. Wanneer de muur niet meer zou zijn, kan iedereen gaan en staan waar hij wil. Dus ook de sektarische oproer en criminaliteit zullen dan heviger worden.'
Volgens Kirsty is over de gemeenschappen heen aan sociaal werk doen de oplossing van het probleem. 'Katholieken en protestanten moeten elkaar beter leren kennen, want we zijn allemaal hetzelfde volk en vaak hebben we dezelfde problemen en interesses.'
Teddy (20) - nationalist
Teddy – nationalist
Teddy is 20 en woont in de katholieke buurt in Derry/Londonderry die vlak naast de protestantse wijk "The Fountain" ligt. De wijken worden van elkaar gescheiden door een hoge muur. De interface, de scheiding tussen de twee gemeenschappen, wordt dag en nacht door vier camera's in de gaten gehouden.
'Je kan hier 's avonds niet zomaar over straat lopen, omdat je niet weet of de persoon die je kruist protestant of katholiek is,' vertelt Teddy. 'Er is veel kans dat je geslagen of met flessen bekogeld wordt als je iets fouts zegt tegen de verkeerde persoon.'
'Het verschil tussen de twee gemeenschappen is de gigantische muur,' stelt Teddy. 'Zij die aan de andere kant voor de muur wonen, beginnen altijd. Ze gooien dingen over de muur wanneer je langs komt. Dan gooien wij natuurlijk dingen terug.'
Teddy kwam zelf verschillende keren in aanraking met het gerecht, vanwege geweld, vernieling van privébezit en verstoring van de rust. 'Zulke dingen doe ik niet meer,' zegt hij. 'Vorig jaar hebben mijn vriendenkring en ik ons verstand gekregen.'
Het conflict is volgens Teddy nog lang niet verdwenen en daar zijn ouders de schuldige van. 'Zij voeden hun kinderen op om elkaar te haten. De oplossing is nochtans niet zo moeilijk: iedereen moet zich gewoon over het verleden zetten.'
Ook gemengde scholen ziet Teddy als een oplossing. 'We moeten stoppen met katholieke en protestantse scholen te hebben. Scholen zijn scholen en horen dus gemixt en zonder specifieke stempel te zijn,' legt hij uit. 'Ook een gemeenschappelijke vlag zou helpen. Het is tijd om de Union Jacks en de Ierse driekleuren weg te steken en een nieuwe vlag op te hangen.'
Philip (21) - loyalist
Philip – loyalist
Philip is 22 en woont net zoals Davan in "The Fountain", de streng protestantse wijk die achter zijn muren omringd wordt door katholieke buurten.
'Mijn vader zegt vaak dat ik the troubles niet overleefd zou hebben,' vertelt Philip al lachend. 'Ik ben dan ook een heethoofd.' De vader en de ooms van Philip zaten in de gevangenis tijdens the troubles, maar daar maakt Philip zich geen zorgen over. 'Ik heb hen nooit gevraagd voor wat ze precies gezeten hebben,' zegt hij. 'Volgens mij waren ze niet actief tijdens het conflict, maar waren ze gewoon betrokken bij een gevecht in een bar.'
'Omdat ik het al een paar keer te bont gemaakt heb buiten "The Fountain", blijf ik nu binnen de muren.' Philip staat op een lijst met protestanten die te grazen genomen moeten worden. Zulke lijsten bestaan aan beide kanten. 'Als ik door de katholieke wijk "The Bogside" zou wandelen, dan zou ik doodgeschopt worden. Dat weet ik zeker.'
Ook Philip ziet de toekomst van Noord-Ierland niet rooskleurig in. 'Het zal weer tot een burgeroorlog komen,' stelt hij. 'The Troubles zijn aan hun opmars bezig. Het is onvermijdelijk.'
© 2013 - MO* - Manon Pauwels
Dit artikel verscheen eerder op MO.be en kadert in een samenwerking tussen StampMedia en een aantal onafhankelijke nieuwsmedia waaronder MO*.
