MECHELEN - Terwijl de revolutie nog steeds hevig woedt in Kiev, herdacht de Oekraïense gemeenschap in België de slachtoffers van de Maidanrevolutie. "Janoekovitsj heeft veel kapot gemaakt. Het is nu aan ons om Oekraïne te helpen rechtkrabbellen", klonk het in koor.
De namiddag begint met een documentaire. Onder gepaste muziek worden videobeelden uit Kiev getoond. Beelden van hulpverleners die gratis soep uitdelen, beelden van protestanten hand in hand en beelden van een massa die met een gezamenlijke stem iets in het Oekraïens scandeert. De documentaire wil als het ware de menselijke kant van de revolutie laten zien.
Toen Viktor Janoekovitsj, intussen de voormalig president van Oekraïne, eind november weigerde een pro-Europees akkoord te tekenen, kwam de pro-Europese meerderheid de straten van hoofdstad Kiev op om te protesteren. Wat begon als vreedzaam protest, met blauw-gele vlaggen en slogans als ‘Oekraïne Europees!’, ontaardde in een regelrechte burgeroorlog waarbij beide partijen met scherp op elkaar schoten. De balans na de ‘Maidanrevolutie’, vernoemd naar het Maidanplein in Kiev, is een gevluchte president, meer dan honderd doden, honderden gewonden en een stad in puin.
Niet enkel emotioneel, maar ook financieel zal er heel wat nodig zijn om het land te helpen heropbouwen. Het zette de houtblazersgroep ‘Zindwind’, die voornamelijk bestaat uit Oekraïense muzikanten, ertoe aan een benefietnamiddag te organiseren voor de slachtoffers van de revolutie. Met de steun van de Oekraïense ambassade en de stad Mechelen herdacht een zestigtal mensen de slachtoffers zondagnamiddag in het cultuurcentrum van de Dijlestad. De opbrengsten gingen integraal naar Help!Maidan!, een fonds om de nabestaanden financieel een hart onder de riem te steken.
“Harde maar dappere strijd”
Nog voor het houtblazerskwintet van start mag gaan, kruipt een Oekraïense dame het podium op om het woord te nemen. “Janoekovitsj heeft veel kapot gemaakt”, zegt ze. “Hij ging steeds driester te werk. Mensen werden in elkaar geslagen, ontvoerd en gemarteld. Wij zullen de beelden van 20 februari nooit meer vergeten. Sluipschutters openden vanop de daken het vuur op ongewapende burgers.”
Het dodental liep in de dagen daarop op tot meer dan honderd en nog steeds overlijden er jongens in ziekenhuizen aan hun verwondingen. “Die jongens staan symbool voor het offer dat het Oekraïense volk heeft moeten brengen voor een menswaardig bestaan en een regering die begaan is met de noden van haar burgers! Hun strijd was een harde maar een dappere strijd. Het is nu aan ons om Oekraïne te helpen rechtkrabbellen”, besluit ze krachtig.
Terwijl het houtblazerskwartet sereen inzet, worden op het projectiescherm de portretfoto’s van de gesneuvelde protestanten getoond. Daarna komen de foto’s van de protesten. Een jongen met een vergiet op zijn hoofd, een oude dame die zich snel uit de voeten maakt voor de oproerpolitie, een protestant met een molotovcocktail of de iconische foto van de man met de blauw-gele piano voor de oproerpolitie. Allemaal passeren ze de revue. Het houtblazerskwartet speelt zowel opgetogen als ingetogen muziek. Het symboliseert Oekraïne, dat blij is met de revolutie, maar rouwt om de slachtoffers ervan. Na een uur spelen is het concert afgelopen en krijgen de muzikanten een warm applaus.
Oekraïne tussen pot en pint
Op de receptie die volgt wordt alles nog eens op een rijtje gezet. De Oekraïense ambassadeur kon er helaas niet bij zijn. Ereconsul van Oekraïne voor Antwerpen, Oost- en West-Vlaanderen, Christian Stoop, is wel aanwezig. “Het Oekraïense volk is door de geschiedenis heen altijd al een volk geweest dat enorm heeft geleden. In de jaren ’30 heeft Stalin het land laten verhongeren. Tijdens de tweede wereldoorlog zijn de Duitsers dan weer binnengevallen. In 1991 is het land eindelijk onafhankelijk geworden”, zegt hij. “Maar of nu de Krim dat ook wordt? Eigenlijk is dat niet wettelijk. Je kan je niet zomaar afscheuren van een land en je aansluiten bij een ander land. Er is ook nog een grondwet (Stoop is eveneens jurist, red.).”
Maar wie houdt Rusland tegen? “Poetin lacht in zijn vuistje. Economische sancties doen hem weinig. Hij kan het Westen veel harder afstraffen door de gaskraan simpelweg dicht te draaien. Laat ons hopen dat we dan nog zo eens een zachte winter hebben”, lacht Stoop.
Koude oorlog
Of er nu een nieuwe koude oorlog op til staat? “Niet echt. Dat hebben de VS en de rest van het Westen niet over voor Oekraïne. Oekraïne zal trouwens nooit lid worden van de NAVO, dat zal Rusland nooit toestaan. Rusland is geen keizerrijk zonder Oekraïne, dat beseft ook Poetin. De NAVO-leden staan er overigens ook niet te springen om de staat toe te voegen. Om het conflict op te lossen zou er eigenlijk gewoon een goede wederzijdse dialoog moeten zijn. Maar alles draait om macht”, besluit Stoop.
© 2014 – C.H.I.P.S StampMedia - Jef Cauwenberghs
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Nieuwsblad - online op 15/03/2014
