De online journalistiek in België is de laatste dagen een trending topic. Er komt kritiek op het hersenloos overnemen van elkaars artikelen en de hebzucht naar steeds meer kliks. "De traditionele Belgische media zijn online wanhopig op zoek naar de juiste manier van nieuws brengen", zegt een ex-onlinejournaliste.
Her en der springen blogposts uit de grond waar de inhoud van nieuwssites aan de kaak wordt gesteld. Thomas Smolders (21) bond de kat de bel aan. In zijn stuk 'De ondraaglijke lichtheid van de online journalistiek' stelt de masterstudent 'Nieuwe Media & Maatschappij' de vraag of er geen businesssysteem bestaat dat online journalistiek kan brengen zonder als een bezetene zoveel kliks na te jagen door inhoudsloze artikels te brengen. "Neem een stap terug en geef meer beschouwingen. Wees eindelijk terug kritisch", schrijft Smolders.
Artikels voor kliks
Smolders focust vooral op De Standaard Online, maar de kritiek beperkt zich niet alleen tot de krant waarvan je het onverwachte moet verwachten. Ook Metro Online krijgt de wind van voren. In de tumblr-post 'Waarom ik bij Metro sneuvelde als online journalist' ventileert Sofie Marguillier (23) haar frustraties over haar ontslag als webjournaliste daar. “Het enige wat telde was dat ik artikels maakte die clicks opleverden. Het maakte niet uit hoeveel artikels ik schreef, als ik maar achter mijn bureau zat”, prijkt in haar open brief.
Twee dagen later is Marguillier erg onder in de indruk van de impact van haar blogpost. “Ik heb énorm veel reacties gekregen op mijn artikel, zo veel dat ik er zelf een beetje versteld van stond. Jongeren die me mailden dat ze hetzelfde hadden meegemaakt of oudere journalisten die het probleem beaamden en het een moedig artikel vonden. Er zijn zelfs een paar jobkansen uit voortgevloeid. Ik heb geen enkele negatieve reactie gekregen – dat had ik helemaal niet verwacht!”, lacht Marguillier.
Schreeuw naar verandering
Volgens Marguillier bevindt de online journalistiek zich momenteel op een kantelmoment. “Het succes van mijn relaas toont nog maar eens dat het een onderwerp is wat heel erg leeft op dit moment bij de mensen, en dat er een schreeuw naar verandering heerst. En die zal er ongetwijfeld ook komen, het is alleen nog even zoeken hoe. De traditionele Belgische media zijn online nog wanhopig op zoek naar de juiste manier van nieuws brengen. Ik denk dat vooral kranten het online heel moeilijk gaan krijgen als ze op deze manier doorgaan”, zegt Marguillier.
Michael Opgenhaffen, docent nieuwe media aan de KU Leuven (campus Antwerpen), vindt de kritiek terecht, maar wil toch nuanceren. “Deze vorm van journalistiek bestaat nog maar een kleine 15 jaar. Toen er in 2000 met de online journalistiek werd begonnen, droomden journalisten over de vele mogelijkheden. Je kon je tekst interactief maken door hyperlinks toe te voegen, er was geen beperking meer in tijd of aantal pagina's”, stelt Opgenhaffen.
Anno 2014 zijn de meeste online nieuwsmedia nog steeds gefocust op tekst met één foto. “In theorie klonk het allemaal heel mooi, maar in de praktijk is dat anders. Deze nieuwe vorm van journalistiek vraagt een nieuwe mindset van de journalisten, meer budget en vooral knowhow”, beaamt Opgenhaffen. Iets wat ook webjournalist Stefan Grommen stelt in een opiniestuk als reactie op het relaas van Marguillier. “Ik zie (…) journalistieke allrounders met een scherpe pen en een neus voor nieuws als basisgereedschap, aangevuld met een mix van grafische kwaliteiten, technisch vernuft en minstens noties van data- en onderzoeksjournalistiek”, aldus Grommen.
Online toekomst
Voorlopig is alles dus nog in ontwikkeling en zijn er nog wat groeipijnen. Hoe het dan verder moet? Marguillier doet een suggestie: “Ik denk dat het belangrijk is dat de online kranten beslissen welke richting ze uit willen. Als je als medium ergens voor staat, moet je er ook voor zorgen dat het totaalplaatje klopt. Je moet de lezer een goede reden geven om naar je site te komen en daarvoor moet je een evenwichtige content aanbieden. Online kranten mogen niet alles willen doen om uiteindelijk met niets te eindigen.”
Marguillier verwijst naar sites als bloovi.be: “Daar weet je heel duidelijk waarom je daar naartoe surft en welke content je zal krijgen. Je creëert op die manier ook een soort community, waardoor je er uiteindelijk staat als site of merk. Iets wat ik bij de kranten heel erg mis”, besluit ze.
© 2014 – StampMedia – Joy De Meulemeester
Dit artikel werd gepubliceerd door MO* - online op 19/02/2014
Dit artikel werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 19/02/2014
Dit artikel werd gepubliceerd door De Nieuwe Reporter op 20/02/2014
