(PIDMAG) Therapie is een vast onderdeel van de drugsontwenningsperiode. Wanneer een drugsverslaafde ervoor kiest (of meestal gedwongen wordt) om te ontwennen, kan hij verschillende therapieën overwegen. Meestal eindigen de meeste drugsverslaafden in de klassieke ontwenningscentra. Maar vandaag bestaan er ook tal van alternatieve therapieën.

Al mediterend

Een alternatieve therapie is de meditatietechniek transcendente meditatie, ook wel afgekort als TM. Deze meditatietechniek komt overgewaaid uit India. Het was Maharishi Mahesh Yogi die de techniek bedacht. Beoefenaars van TM verklaren een rustigere geest en minder stress te hebben. Het zou zelfs de hersenen stimuleren. Maar nog beter, uit onderzoek bleek dat transcendente meditatie ook een antiverslavend effect zou hebben.

De organisatie Spiritual Regeneration Movement verklaart zelf “de meest succesvolle methode ooit onderzocht om mensen te helpen ontwennen” aan te bieden. Dat bewijst het met cijfers van een eigen wetenschappelijk onderzoek. Daaruit bleek dat het effect van TM op verslavingen zes keer zo groot is als dat van andere methodes. Bij zware verslaafden zou het effect zelfs nog groter zijn. Vreemde conclusie als we het rapport van het IACSSO (Informatie- en Adviescentrum inzake Schadelijke Sektarische Organisaties) bekijken. Het rapport vermeldt dat transcendente meditatie helemaal niet zo effectief is, en erger nog, zelfs gevaarlijk zou zijn. “Er is geen theoretisch argument dat de superioriteit van deze vorm van meditatie gegrond is”, staat er te lezen. “Bovendien zijn de beweringen over de wetenschappelijke vastgestelde superioriteit van de vorm onjuist”. Dat doet de kous dus af bij deze techniek.

Ibogaïne

Ook planten worden gebruikt om verslaafden te helpen. De ibogaïnetherapie is daar een mooi voorbeeld van. Ibogaïne is een stof afkomstig uit de West-Afrikaanse plant Tabernanthe Iboga. Oorspronkelijk werd het door West-Afrikaanse stammen gebruikt als hallucinogeen middel. In de jaren 60 ontdekte een Amerikaanse heroïneverslaafde dat de wortel van deze plant een antiverslavende werking heeft. Daarna begon men over de hele wereld therapieën met behulp van ibogaïne toe te passen. Later kwam men er dan weer achter dat de stof ernstige bijwerkingen heeft. Ibogaïne kan hartritmestoornissen veroorzaken. In Nederland en België is de stof nog niet verboden, wat wel eens voor ernstig gevaar kan zorgen.

Prometa-methode

Nog een alternatieve behandelingswijze is de prometa-methode. Deze therapie is relatief bekend. De prometa-methode verhelpt alcohol-, drugs- en metamphetamineverslavingen (speed). Bij deze methode krijgt de patiënt drie soorten medicijnen intraveneus toegediend. Daarbij krijgt de patiënt voedingssupplementen en verdere begeleiding. Maar ook bij deze techniek eindigen we weer in hetzelfde straatje: er is geen wetenschappelijk bewijs te vinden die de therapie ondersteunt.

Baclofen

Een bekende therapie is ontwennen met behulp van baclofen. Baclofen is oorspronkelijk een spierverslapper die gebruikt wordt bij MS en dystrofie. Het was de Franse cardioloog Olivier Ameisen die de antiverslavende werking van Baclofen ontdekte. De cardioloog was jarenlang alcoholverslaafd en begon zichzelf baclofen toe te dienen. Nu is hij volledig ontwend. Ameisen schreef er later een boek over. Sindsdien wordt ontwennen met behulp van baclofen steeds meer toegepast. Ook hier is er nog geen baanbrekend wetenschappelijk bewijs, al lopen er in Nederland momenteel veel onderzoeken naar de werking ervan.

De klassieke methode

Toch komen de meeste verslaafden terecht in de klassieke therapieën. Dat zegt ook Veerle Soyez, doctor in de Pedagogische Wetenschappen aan de VUB en Klinisch Coördinator in ontwenningscentrum De Sleutel. Dit centrum hanteert de klassieke methode die nog altijd als de beste wordt beschouwd. Patiënten worden er behandeld met therapie en eventueel medicatie. “Veel van de alternatieve therapieën staan nog in hun kinderschoenen”, verklaart Soyez. En laat dat nu net het grote twistpunt zijn. “De klassieke hulpverlening zal enkel een behandeling overnemen als het is bewezen dat die ook effectief werkt”, zegt de doctor. “Er moet op dat vlak nog heel veel onderzoek verricht worden.”

Combinatie

De klassieke hulpverlening staat echter niet helemaal negatief ten opzichte van alternatieve technieken. “Er moet natuurlijk plaats zijn voor vernieuwing”, zegt Soyez. Waar de klassieke therapeuten wel in geloven is een combinatie van verschillende soorten therapieën. “Combinaties hebben al tot goede resultaten geleid”, verklaart Soyez. Daarbij gaat het wel over milde alternatieve therapieën, zoals bijvoorbeeld acupunctuur. “Er moet eerst wetenschappelijk bewijs zijn vooraleer de klassieke hulpverlening mee op de kar springt.”

Weinig potentieel

Toch zijn er volgens Soyez weinig verslaafden die een alternatieve therapie proberen. “Er zullen wel een aantal uitzonderingen zijn, maar de meeste verslaafden worden verplicht opgenomen”, zegt ze. “Zij beslissen doorgaans niet uit zichzelf om een alternatieve therapie te proberen. Veelal eindigen ze via een gedwongen opname, via justitie of soms via externe druk in de klassieke zorgverlening”, verklaart Soyez.

© 2013 - StampMedia - Silke Vliegen, foto: Pauline Poelmans
Dit artikel werd eerst gepubliceerd in de iPad-editie van PIDMAG 4.


Dit artikel werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 11/09/2013