Body positivity is een vlag die meerdere ladingen dekt. Voor sommigen betekent het dat je positief bent over je eigen lichaam, voor anderen eerder dat je respect hebt voor alle lichamen en voor nog anderen is het vooral een synoniem voor zelfliefde. Maar wat als body positivity-activisten van het eerste uur zélf beslissen dat ze willen afvallen. Ben je dan nog geloofwaardig als activist? Ik vind van wel.
Body positivity vindt zijn wortels in de fat positive beweging uit de jaren ’60, waar zwarte, dikke vrouwen op de barricades stonden voor meer gelijkheid. Ze waren het beu om anders behandeld te worden omwille van hun huidskleur en hun lichaamsvormen.
Doorheen de jaren is de body positive beweging verder gegroeid en kent ze wereldwijd honderdduizenden aanhangers. Sinds 2017 is het ook een ‘hippe’ term geworden, die vooral op sociale media (lees: Instagram) erg populair werd.
En body positivity gaat ook om zelfacceptatie, begrijp me niet verkeerd. Maar het gaat in de eerste plaats en vooral om ruimte maken voor mensen die onderdrukt worden in onze samenleving.
Dikke middelvinger
En dat gaat verder dan het onderdrukken van louter dikke mensen. Ook mensen van kleur, leden van de lgbtqia+-gemeenschap en personen met een beperking vallen daaronder. En hoewel ze vaak vergeten worden, tellen ook oudere mensen mee. De body positivity mindset is eigenlijk een dikke middelvinger naar de conventionele standaard die dominant is in onze maatschappij.
Maar. Ondanks alle inspanningen van de afgelopen jaren, is de dieetcultuur nog steeds aanwezig. Ga de deur maar eens uit en je ziet ze meteen: de reclameborden aan met slanke modellen. Ook wanneer je languit in de zetel zit, ontsnap je er niet aan: slanke, witte mensen tijdens de televisiereclames. Wie zijn die mensen? Wie moeten zij representeren?
Practice what you preach?
De druk van het slanke, witte schoonheidsideaal is groter dan we denken. Veel mensen die body positivity preken slaan uiteindelijk toch aan het diëten. Spreekt dat elkaar niet een beetje tegen? Er zijn tal van influencers die de boodschap van zelfliefde verkondigen, en alsnog afslankingstheetjes en dieetpilletjes aanprijzen. Helaas zijn er ook veel jonge meisjes die daar intrappen. Want body positivity is goed, zolang je maar binnen de standaard valt, toch?
Die verdomde standaard. Die is tegenwoordig niet meer Kate Moss en Tyra Banks, maar Kim Kardashian en Kylie Jenner: zandloperfiguur, liefst met brede heupen en grote borsten. Een buikje mag nog net, maar té dik hoeft nu ook weer niet. Want een buikje is toch niet meer gezond?
Gezondheidsdebat
En dat is waar het grote debat ontstaat: het lijkt alsof je body positivity alleen nog mag verkondingen als je gezond bent. Maar wat met iemand die body positivity preekt en alsnog wil afvallen? Heb je respect voor je eigen lichaam wanneer je wilt afvallen of werk je je lichaam dan kapot om toch in die standaard te passen?
Daarom zeg ik: laten we afstappen van het idee van ‘afvallen’. Jouw lichaam is een goed lichaam, ongeacht of je een maatje XXS, XXL of alles daarbinnen en daarbuiten hebt. Sommige mensen zitten niet goed in hun vel omdat ze bijvoorbeeld lichamelijke klachten ondervinden. Mag je hen zeggen: “Jij mag geen gewicht verliezen, want dan ben je niet meer authentiek”? Dat vind ik niet.
Vicieuze cirkel
Wat wel belangrijk is, is hoe we naar gewichtsverlies kijken. Niet met behulp van shakes, pilletjes of weer één of andere crashdieet vermomd als wondermiddel. Wél door te shaken op je favoriete nummers, een nieuwe sportieve hobby op te pikken of een sport uit je jeugd op te rakelen. Wél door te genieten van lekkere gezonde gerechten, maar ook van een chocoladereep – zonder schuldgevoel.
Body positivity kan niet samenvallen met de dieetcultuur, aangezien die erop gebrand is om je een slecht gevoel te geven over jezelf. En wanneer je na twee maanden opnieuw bent aangekomen, voel je je gefaald. Zo begint de cirkel opnieuw. Hoe je die vicieuze cirkel doorbreekt? Door af te stappen van strenge regels en je meer te focussen op intuïtief eten en beweging waardoor je je empowered voelt, zowel mentaal als fysiek.
Alsjeblieft, gooi die weegschaal het raam uit. Want wat die ook aangeeft, dat zegt niets over wie jij bent.
Marijne omschrijft zichzelf al anderhalf jaar als body positive activiste. Als dikke vrouw zet ze zich in voor de gelijkwaardigheid van minderheidsgroepen: zo strijdt ze niet alleen voor dikke mensen, maar is ze ook intersectioneel feminist, black lives matters ally en werkt ze op haar Instagram taboedoorbrekend door mentale gezondheid aan te kaarten. Alles wat er in de maatschappij beweegt, houdt Marijne bezig!
Dit artikel werd gepubliceerd door WATWAT op 19/10/2020.
