(PIDMAG) Er bestaat een sterke aantrekkingskracht tussen sociale media en kinderen. Dat is niet altijd zonder gevaar. Scholen geven les over hoe om te gaan met sociale media, allerlei onderzoeken wijzen op de gevaren van sociale media en ouders zijn ongerust over wat hun oogappels online allemaal uitspoken. Maar is die angst voor het grote ‘Facebookmonster’ gegrond?
“De aantrekkingskracht van sociale media ligt in de onderlinge competitie. Iemand die veel vriendjes heeft op Facebook is populair en daar kijken de anderen naar op”, steekt schoolpsychologe Serap Kalankaldi van wal. Ze heeft daarom enkele aanbevelingen voor ouders om hun kinderen te behoeden voor de gevaren van sociale media: “In de eerste plaats moeten ze met hun kinderen praten. Je moet hen uitleggen wat de voor- en nadelen van sociale media zijn, en waar de gevaren liggen."
Het is volgens Kalankaldi ook belangrijk om duidelijke afspraken te maken over het gebruik van sociale media. "Het volledig verbieden is een slecht idee. Dan gaan de kinderen het stiekem doen en heb je er als ouder helemaal geen vat meer op. Sociale media zijn zo ingeburgerd geraakt dat kinderen er sowieso mee geconfronteerd worden.”"
"Onontgonnen terrein"
Maar ook de scholen spelen een belangrijke rol om kinderen te leren omgaan met sociale media. “Wanneer kinderen de leeftijd van 10 jaar bereiken, zetten ze hun eerste stappen online. Ik merk dat ouders en leerkrachten het vaak moeilijk hebben om kinderen daarbij te begeleiden”, stelt Rein Jacques, mediacoach en lesgever van workshops over sociale media voor kinderen.
“Wij redeneren al te vaak dat kinderen als digital natives beter met sociale media kunnen omgaan, terwijl begeleiding noodzakelijk is. Het is toch opvallend dat kinderen aan de school of sportclub worden afgezet omdat ze daar niet alleen naartoe mogen fietsen, maar online wel alle vrijheid krijgen”, aldus Jacques.
“Kinderen mogen niet alleen naar school fietsen, maar online krijgen ze alle vrijheid”
Niemand weet precies welke impact sociale media op kinderen hebben. “Het is onontgonnen terrein”, vervolgt Jacques. “In sommige scholen komt het aan bod, maar zeker niet overal. Er bestaan heel wat gevaren op sociale media: contact met onbekenden, filmpjes of foto’s die niet geschikt zijn voor kinderen, cyberpesten, enzovoort.”
Toch wil Jacques het gevaar van sociale media niet overdrijven. “Indien kinderen beter kunnen omgaan met sociale media, gaan ze hier ook meer gebruik van maken. Op die manier komen ze meer in contact met de gevaren. Maar doordat ze er beter mee kunnen omgaan, zullen ze er minder schade van ondervinden. Meer mediawijsheid zorgt voor meer risico’s, maar ook voor minder schade.”
"Waar woon je, schatje?"
De Leuvense Parkschool is één van die scholen waar internetveiligheid aan bod komt met behulp van een lessenpakket ontworpen door Child Focus. Lama Lhamu (12) herinnert zich de lessen nog levendig. “Je kan gehackt worden op sociale media en zo kunnen anderen op je profiel komen. En dan kunnen ze naar je huis komen. Ook word je soms toegevoegd door mensen die je niet kent. Dan moet ik die meteen blokkeren van mijn ouders.”
Dat is niet zonder reden, zo blijkt: “Ik heb al eens gehad dat iemand die ik niet kende tegen mij begon te praten. Hij zei vieze dingen zoals: ‘waar woon je, schatje?’. Ik heb hem toen meteen geblokkeerd.”
Klasgenootje David Mbingo (13) is veel bezig met sociale media. “Facebook, Snapchat, WhatsApp, Instagram, Viber, Vine en Twitter: ik heb ze allemaal. Van de les over internetveiligheid weet ik eigenlijk niet zoveel meer.” David weet wel wat hij het grote gevaar van sociale media vindt: “Cyberpesten. Een vriend van mij werd al eens gepest op Facebook.” Ook andere klasgenootjes konden verschillende risico’s van sociale media opnoemen, zoals contact met onbekenden of mensen die onder een valse naam actief zijn. Kinderen zijn online dus meer op hun hoede dan veel volwassenen denken.
© 2015 - StampMedia - Bram De Wit
Dit artikel verscheen eerst in PIDMAG, het magazine van StampMedia – Jaargang 4 Nr.11 p. 13
