(Extrasport) De Afrika Cup ging op 21 oktober van start. Op voorhand wisten we dat toplanden Egypte, Kameroen, Nigeria en Zuid-Afrika er niet bij zouden zijn in Equatoriaal Guinea en Gabon. Ghana, Ivoorkust en in mindere mate Marokko werden tot favorieten gebombardeerd. Het zijn tot dusver echter de kleinere voetballanden die indruk maakten. Een tussenbalans:

Ivoorkust was volgens de wedkantoren bij aanvang van het toernooi de grootste kanshebber op de titel. Het team van Lokeren-doelman Copa won al zijn poulewedstrijden. Copa was ook in staat de nul te houden terwijl Didier Drogba en co de betrekkelijk eenvoudige zeges (1-0, 2-0 en 2-0) binnenhaalden. De Olifanten plaatsen zich moeiteloos voor de kwartfinale en dus moeten Chelsea, Newcastle, Manchester City, Arsenal en nog een handjevol Europese topclubs langer wachten op de terugkomst van hun spelers.

Marokko-coach Erik Gerets verkondigde voorafgaand aan de Afrika Cup dat zijn Marokko een team was waar serieus rekening mee moest gehouden worden. De selectie was ook indrukwekkend. Marouane Chamakh, Mbark Boussoufa, Mehdi Carcela, Houssine Kharja en Adel Taarabt lieten het afweten in hun nieuwe Adidas-plunje en Marokko kon slechts zijn laatste match winnen van het Niger van Moussa Maazou. Tunesië en co-gastland Gabon zorgden voor een troosteloze aftocht die Gerets meer dan waarschijnlijk zijn job kan kosten. Het volk kan namelijk niet lachen met de vernedering van de De Leeuwen van de Atlas en roept zelfs op tot verantwoording voor het parlement.

Ghana begon het toernooi stroef met een 1-0 overwinning op debutant Botswana. John Mensah scoorde de enige goal en ontving later rood. Tegen Mali maakten de Ghanezen meer indruk. Sterspelers Asamoah Gyan en Andre Ayew zorgden voor een 2-0 overwinning. Tegen Guinea waren de Black Stars minstens verplicht gelijk te spelen, wouden ze garantie voor de volgende ronde. Ghana speelde 1-1 gelijk tegen Guinea, wat genoeg bleek voor de groepswinst. In de kwartfinales krijgen de Black Stars met Tunesië geen makkelijke klant voorgeschoteld. Ghana-Tunesië is ongetwijfeld de attractiefste kwartfinale van deze Afrika Cup.

De outsider:
Mali is natuurlijk een gevaarlijke outsider. Het team beëindigde zijn laatste wedstrijd tegen voetbaldwerg Botswana succesvol met een 2-1 overwinning. De Adelaars stoten hiermee samen met Ghana door naar de volgende ronde. Grote man bij Mali is vanzelfsprekend Barcelona-speler Seydou Keita. De middenvelder neemt knap zijn verantwoordelijk op bij De Adelaars. Hij is hiertoe lichtelijk gedwongen door de afwezigheid van de werkloze Mahamadou Diarra (Ex-Lyon en -Real Madrid), Momo Sissoko (PSG) en Frederic Kanoute (Sevilla). Deze drie behoren tot de beste voetballers die het land ooit voortbracht, maar zijn nu ofwel gestopt of gedropt bij het nationale elftal.

De verassingen:
Zambia en Gabon

In Zambia wordt ook gevoetbald en nog best aardig ook. Het team van de Franse coach Herve Renard won op de openingsspeeldag van het sterke Senegal. Zambia speelde erna 2-2 gelijk tegen Libië en won van co-gastland Equatoriaal Guinea met 1-0. Knap voor een team dat elke editie wel meedoet, maar nooit echt iets presteert. In 1974 en 1994 werd het wel tweede.

Een blik op de selectie leert ons dat er geen bekende namen bijzitten. Aanvoerder en uitblinker Christopher Katongo (speelt in China), doelman Kennedy Mweene van het Zuid-Afrikaanse Free State Stars en Emmanuel Mayuka van het Zwitserse Young Boys zijn de vedettes van de ploeg. De bekendste voetballer uit Zambia is waarschijnlijk Jacob Mulenga van FC Utrecht. De spits maakte indruk in de Eredivisie, maar scheurde in november zijn linkerkruisband en is zes à negen maanden out. Zambia speelt zijn kwartfinale tegen Soedan, dat verrassend op de tweede plek eindigde in poule B en zo outsider Angola vroegtijdig naar huis stuurde.

Het gastland kan altijd een beetje meer op een eindtoernooi. Dat bewijzen Gabon en Equatoriaal Guinea bij deze editie van de Afrika Cup. Gabon won -boven alle verwachtingen- al zijn poulewedstrijden. Pierre-Emerick Aubameyeng, de man met het Neymar-kapsel, wist in elke match te scoren. De vrije trap die Bruno Mbanangoye in de blessuretijd scoorde tegen Marokko en hen de 3-2 zege schonk, zorgde voor een eerste kippenvelmoment door een volksfeest te ontketenen. De 30.000 Gabonezen gingen los, hun president incluis. De 1-0 overwinning op Tunesië bevestigde de goede vorm waarin Gabon verkeert. Benieuwd of het team ook in de kwartfinales kan schitteren tegen outsider Mali. Ook Equatoriaal Guinea plaatste zich voor de kwartfinales. Het team, met Javier Balboa (ex-Real Madrid) als voornaamste speerpunt, eindigde bij zijn eerste deelname aan de Afrika Cup op de tweede plaats in poule A. Balboa en co mogen in de kwartfinale favoriet Ivoorkust bekampen.

Beste spelers:
Pierre-Emerick Aubameyang
van Gabon ontpopt zich langzamerhand tot volksheld nummer één. De spits van Saint-Etienne is voorlopig gedeeld topschutter met drie doelpunten. Aubameyang versleet ondanks zijn prille leeftijd al heel wat clubs. Hij begon zijn carrière bij AC Milaan, waar zijn vader scout is. Pierre Aubameyang, zelf 80-voudig international voor Gabon, bracht naast Pierre-Emerick ook zijn oudste zonen Willy en Catilina onder bij de Milanezen. Geen van hen kon doorbreken.

Pierre-Emerick beleeft wel de meest succesvolle loopbaan van de drie broers. Milan behield lang vertrouwen in hem en leende hem achtereenvolgens uit aan Dijon, Lille, Monaco en Saint-Etienne. Bij die laatste club tekende hij afgelopen zomer een permanente deal en scoorde hij dit seizoen al zes competitiedoelpunten. Op een blauwe maandag gold Aubameyang, samen met Mario Balotelli, als het supertalent van Italië. De Italiaanse bond nodigde hem zo uit voor de U19-ploeg, maar Aubameyang gaf de voorkeur aan de U21 van Frankrijk.

Christopher Katongo, een ervaren nomade die uitkomt voor het Chinese Henan Construction, is dan weer de held van Zambia. De aanvoerder inspireerde zijn elftal in de kwalificatie voor de kwartfinales. Katongo scoorde de gelijkmaker tegen Libië en scoorde de enige goal in de match tegen Equatoriaal-Guinea. De 29-jarige aanvaller heeft ook een broer die voetbalt. De twee jaar jongere Felix maakt ook deel uit van de Afrika Cup-selectie van Zambia.

Katongo is een van de spelers die nogal wat clubs verslijt in zijn loopbaan. In Zambia speelde hij al voor drie clubs alvorens hij in 2004 naar Zuid-Afrika trok. Hij ging er spelen voor Jomo Cosmos. In 2007 pikte het Deense Brondby de spits op. Katongo beleefde in Denemarken zijn beste periode. Hij scoorde er veertien keer en won de beker. Arminia Bielefeld haalde hem vervolgens voor drie seizoenen naar de Bundesliga. Katongo bleef echter maar twee jaar en vertrok in 2010 naar het Griekse Skoda Xanthi. Zijn clubcarrière liep daar een beetje in het slop. Henan Construction kocht hem in juli van 2011 weg uit Griekenland. In China kon de 61-voudige international tot nu toe slechts twee keer scoren in zestien matchen.

De onbekende Youssef Msakni is ondanks de wisselvallige prestaties van Tunesië één van de pluspunten van het toernooi. Msakni is een nobele onbekende in Europa, maar misschien niet meer voor lang. Lille heeft de aanvallende middenvelder op het oog als eventuele opvolger van Eden Hazard. De snelle buitenspeler scoorde al twee keer dit toernooi. In de match tegen Marokko verving hij voormalig Anderlecht-aanvaller Sami Allagui en scoorde na een knappe dribbel de 2-0. Tegen Niger opende hij in de vierde minuut op soortgelijke wijze de score. De negentienjarige Msakni komt momenteel in eigen land uit voor Espérance Tunis waarmee hij ook in actie kwam op het WK voor clubs van december 2011.

© 2012 – Extrasport – Bob Faesen