Wat met kernafval?

Het vraagstuk wat we met kernafval moeten doen, houdt wetenschappers al enige tijd bezig. Het kilometers diep onder de grond verstoppen of het gewoon de ruimte inschieten? Het Ministerie van Duurzaamheid kwam met een ander idee op de proppen: wat als iedereen zijn eigen beetje kernafval thuis opbergt?

Van een avondje voor de tv tot eventjes je facebook raadplegen. De kans is groot dat de stroom die je daarvoor gebruikt, afkomstig is van een kerncentrale. Die centrales maken ontzettend veel energie aan, maar produceren daarnaast ook radioactief afval. Wat doen we daarmee wetende dat radioactief afval bijzonder ziekteverwekkend is en pas binnen zovele honderden (of zelfs duizenden!) jaren ontbindt?

Hoe werkt kernenergie?

België telt (voorlopig nog) twee kerncentrales. Eentje in het Oost-Vlaamse Doel en de andere in het Waalse Tihange. Het zijn allebei drukwaterreactoren. Daar wordt de radioactieve stof uranium in metalen staven in de kernreactor gesplitst. Door die splitsing komt een enorme hoeveelheid energie en bijgevolg ook extreem veel warmte vrij.

De warmte van de staven drijft de temperatuur van een omliggend watercircuit op tot zo’n 300 graden celcius. Dat watercircuit verwarmt op zijn beurt weer een tweede watercircuit dat verdampt en zodoende stoom creëert. De stoom zet grote turbines in gang die net zoals de dynamo van een fiets, beweging in elektriciteit omzetten.

In eerste instantie klinkt dat niet slecht. De witte wolk die je uit een kerncentrale ziet komen, is gewoon waterdamp en is niet schadelijk voor het milieu. Daarnaast heb je ‘slechts’ 400 gram uranium nodig om meer dan 100 000 huishoudens van energie te voorzien. Voor diezelfde hoeveelheid energie zou je 35 ton steenkool of 25.000 liter stookolie nodig hebben. Dan is kernenergie toch fantastisch?

Niet zonder gevaar

Neen, kernenergie is als je iets dieper gaat kijken toch niet zo fantastisch. Nadat de atomen van het uranium uit elkaar zijn gevallen, geven ze nog meer dan honderd jaar lang levensgevaarlijke radioactieve straling af. En dat is niet het enige probleem. In de loop van de geschiedenis zijn er al talloze voorbeelden geweest van hoe energie opwekken met atoomsplitsing, mis kan lopen. In het Oekraïense (toen nog Sovjet-Unie) Tsjernobyl ontplofte in 1986 de reactor van de kerncentrale.

In eerste instantie waren er 'maar' 31 doden. Later stierven nog duizenden mensen uit de omgeving rond de centrale door de vrijgekomen straling . Ook werden duizenden baby’s met ernstige afwijkingen geboren. In 2011 ontregelde een vloedgolf de koeling van de kerncentrale in het Japanse Fukushima. De oververhitte kerndeeltjes smolten door de reactor heen. Radioactief afval lekte zo gewoon de zee in. Ook in België zit niet alles snor met onze kerncentrales. Zowel in Doel als in Tihange zijn er scheurtjes ontdekt in een van de reactoren. Stel je maar eens voor dat radioactief materiaal zomaar kan weglekken.

Verantwoordelijkheid

In de eerste plaats vraagt de regering zich af of het nog wel zo veilig is om de reactoren in Doel en Tihange draaiende te houden. Maar een vraag die zodoende nog belangrijker is: wat doen we met al dat kernafval?Voorlopig wordt, tot een betere oplossing is gevonden, alles in vaten opgeslagen in ondergrondse bunkers. Het ministerie van Duurzaamheid, dat geen echt ministerie is maar wel een project van drie milieubewuste tieners en Eneco, heeft echter een ander plan. Aangezien wij de energie gebruiken, moeten we ook verantwoordelijk zijn voor de productie ervan.

Het resultaat is een grappig filmpje waarin nietsvermoedende mensen elk hun deeltje kernafval krijgen. Niet iedereen is daar even blij mee. En dus blijft het zoeken naar dé ideale oplossing voor kernafval...