Eén op de acht Vlamingen zet zich in als vrijwilliger. Hun inzet is van onschatbare waarde. Afgelopen zaterdag 27 februari startte de Week van de Vrijwilliger. Die duurt nog tot deze vrijdag. Hoe voelt het om je belangeloos in te zetten voor anderen? Stamp-reporter Denise Toebak interviewt Eva, vrijwilliger bij Aut&Out, een vereniging die de belangen behartigt van LGBTQIA+ /queer volwassenen met autisme.
Dag Eva, jij bent vrijwilliger bij Aut&Out. Wat is het doel van jullie organisatie?
Eva: “Wij organiseren als vrijwilligers bijeenkomsten voor LGBTQIA+-volwassenen met een diagnose autisme of een vermoeden van autisme. De activiteiten van Aut & Out worden dus georganiseerd voor én door queer volwassenen met autisme. Wij houden ons bezig met ontmoetingen, belangenbehartiging en zichtbaarheid van onze doelgroep in België. Ook als je nog twijfelt aan je geaardheid of een vermoeden van autisme hebt, ben je bij ons meer dan welkom.”
Wat is jouw taak en die van de andere vrijwilligers?
“Ik zet me in voor de externe PR van onze activiteiten, zoals naamsbekendheid en oproepen op social media via de besloten Facebook groep. Op dit moment zijn we met zes actieve medeorganisatoren en enkele ondersteunende leden. Alles is belangeloos en doen we vrijwillig voor de vereniging. We zijn ondertussen goed op elkaar ingespeeld en de taakverdeling was vrij snel bepaald, omdat we elkaars sterktes zien.
Tom staat in voor de administratie en boekhouding, de PASS-uitnodigingen(een soort nieuwsbrief met activiteiten voor en door mensen met autisme, red.) en alle communicatie naar çavaria en Het Roze Huis Antwerpen. Caro houdt zich bezig met de praktische en technische uitwerking van de maandelijkse activiteiten, de website en de grafische vormgeving. Dries neemt de chatbox van de Facebookpagina voor zijn rekening en is bij online activiteiten de host van het Zoom-gesprek. Annelies begeleidt de ‘online babbels’. Denis beheert mee en houdt mee toezicht over het Discord-kanaal. Hendrik zorgt als ondersteunend lid dat de uitgaanskalender op de website up to date blijft.
We doen veel in samenspraak en werken uitstekend samen. Als vrijwilligersteam zetten we ons samen in om de maandelijkse bijeenkomsten online of op locatie zo laagdrempelig mogelijk te maken voor ons doelpubliek.”
Wie is er allemaal welkom bij Aut&Out?
“De bijeenkomsten zijn gericht op volwassenen met een normale of hoge begaafdheid. Mensen met een (licht) verstandelijke beperking zijn in principe welkom, maar houden er best rekening mee dat Aut & Out georganiseerd wordt door vrijwilligers die zelf tot de doelgroep behoren. Er zijn geen maatschappelijk werkers bij Aut & Out. Het is daarom belangrijk dat je zelfstandig mee kunt doen in de groep.”
“De ‘Aut’ van Aut & Out staat voor autisme. En de ‘Out’ staat voor coming out. Wij zijn de eerste vereniging zijn die zich bezighoudt met die combinatie. Gelukkig zijn er verenigingen voor mensen met autisme en zijn er verenigingen die zich inzetten voor ieder die zich onder de regenboogparaplu bevindt. De combinatie is een nieuw gegeven, omdat er nog geen algemeen bewustzijn is voor hun specifieke intersectionaliteit. Onze doelgroep heeft nood aan een community.”
“Op het internet kunnen we ons gemakkelijker uitdrukken. Online moet je je geen zorgen maken over oogcontact, en kan je nadenken over wat je wil zeggen voor je het neerschrijft. Informatie is ook sneller en gemakkelijker toegankelijk. Het enige nadeel van het internet is dat er geen fysieke gemeenschap is waar je terecht kan. Daarom is het zo belangrijk dat er organisaties zijn zoals Aut & Out, zodat je ook in de realiteit een netwerk hebt waar je op kan terugvallen."
"Het is ontzettend boeiend om te zien hoe hard de achtergrond of thuissituatie verschilt bij onze deelnemers. We hebben allemaal verschillende dubbele coming-out ervaringen. Op basis van onze geaardheid, ons gender of omdat we verschillende uitdagingen aangaan of ermee geconfronteerd worden.
We hebben vooral een gemeenschappelijk kwetsbare beleving van vooroordelen en afwijzing. Niet enkel over seksualiteit of genderidentiteit, maar ook over autisme. We hebben de indruk dat seksualiteit sneller aanvaard wordt dan autisme, zowel op het werk als in sociale situaties. Autisme is vaak lastiger en moeilijker uit te leggen. De ideeën die mensen over autisme hebben zijn vaak niet up-to-date. Er zijn nog heel wat misverstanden, zelfs bij mensen die iemand met autisme in hun omgeving hebben. Gespreksonderwerpen zoals gender, genderidentiteit, genderexpressie, de zoektocht naar je eigenheid en het verschil tussen seksuele en romantische aantrekking leeft ontzettend binnen Aut & Out.”
“Iemand met een bijkomstige uitdaging, zoals bijvoorbeeld ADHD of een depressie kan ook deelnemen. Dat komt vaker voor. We proberen zoveel mogelijk open minded te zijn, ook naar culturele verschillen toe. De meeste leden zijn van karakter al vrij open. De praatactiviteiten zijn wel in het Nederlands.”
Hoe is het idee ontstaan om Aut & Out op te richten?
“Tom en Caro hebben Aut & Out opgericht. Tom is begonnen als vrijwilliger in de Holebibib in Antwerpen. Hij was op zoek naar meer vrijwilligerswerk, maar de mogelijkheden zijn uiteraard beperkt in een bibliotheek. Op een dag las hij een artikel in ZiZo magazine over AutiRoze in Nederland. Hij heeft contact met hen opgenomen en al vrij snel besloten zelf iets op te richten. AutiRoze heeft die oproep mee helpen verspreiden. Caro had hetzelfde artikel gelezen in ZiZo en vond het spijtig dat zo’n vereniging niet bestond in België. Even later zag ze in de PASS-uitnodigingen een berichtje over Aut & Out. Caro was meteen enthousiast en kwam naar bijeenkomsten en is er zo mee ingerold.”
Kan je iets vertellen over de activiteiten die jullie organiseren?
“De maandelijkse activiteit vindt iedere eerste zaterdag van de maand plaats. Een bijeenkomst duurt steeds van 14 tot 17 uur met een pauze. Door de coronacrisis gaan die activiteiten online door. Het soort activiteit varieert, maar regelmatig zijn er activiteiten waarbij we met elkaar in gesprek gaan over vooraf bepaalde thema’s. We doen dat aan de hand van een leidraad om indien nodig houvast te bieden tijdens het gesprek.”
“Onze intentie is om zo laagdrempelig mogelijk te zijn om mensen die last hebben van drempelvrees te helpen. Zo is het mogelijk om bijvoorbeeld enkel via getypte chat deel te nemen aan onze activiteiten. Een vaste activiteit zijn onze ‘online babbels’; groepsgesprekken via ons Discord-kanaal. Je kan er voor kiezen om deel te nemen met een zelfgekozen nickname. Zo kan je zijn wie je wil. Er bestaat ook de mogelijkheid om als een soort van podcast naar onze gesprekken te luisteren. Video tijdens een Zoom-meeting blijft volledig optioneel.”
Hoe zorgen jullie ervoor dat iedereen zich thuis voelt binnen jullie organisatie?
“Aut & Out wil vooral een veilig platform bieden om te praten, te leren en elkaar te steunen. We hopen de wereld een beetje verdraagzamer te maken. We richten ons op autisme en LGBTQIA+, maar het gaat verder dan dat. Iedereen zou moeten kunnen aangeven als iets moeilijker gaat, zonder te moeten verklaren waarom of hoe. Respecteer gewoon elkaars grenzen. Elkaar een hart onder de riem kunnen steken, is zo veel waard.”
Jullie komen samen in Het Roze Huis. Hoe ziet de ruimte eruit?
“We zien elkaar in een gezellige en rustige, prikkelarme ruimte. Velen onder ons vonden tot op vandaag weinig aansluiting bij activiteiten van autismeverenigingen of LGBTQIA+-organisaties. Die verenigingen zijn doorgaans heel verwelkomend, maar er zijn te weinig activiteiten die rekening houden met autisme en daardoor ligt de drempel om deel te nemen hoger. Vaak zijn er heel veel prikkels, zoals op feestjes, of ligt de nadruk op het sociale en dat is voor sommigen moeilijk. Daarnaast heb je bij activiteiten voor mensen met autisme vaak het probleem dat je jezelf moet verklaren of dingen moet uitleggen."
"Bij Aut & Out moet je niets uitleggen. Dat is rustgevend. Voor elke maandelijkse bijeenkomst wordt er een thema vastgelegd en een leidraad opgesteld. Zo kunnen leden beslissen of het onderwerp hen interesseert en kunnen ze zich voorbereiden. We hechten belang aan een woordje vooraf. We leggen nog eens uit hoe de planning eruitziet, we houden rekening met een duidelijke structuur en we houden ons bewust bezig met het onthalen van nieuwe deelnemers.”
Wat heb je geleerd uit werken met andere vrijwilligers?
“Dat het belangrijk is om een goede en transparante communicatie te hebben. En ik heb geleerd om in team te werken en actief deel te nemen aan constructieve en productieve vergaderingen.”
Waar ben je als vrijwilliger het trotst op?
“Ik ben niet religieus opgevoed, maar ik geloof wel in pluralisme, empowerment, inclusie, en in een duurzame samenleving waarin alle mensen ongeacht geaardheid, religie of gender gelijkwaardig zijn en dezelfde rechten genieten. Ik hou rekening met overprikkeling en hoe anderen mijn communicatie ervaren. Ik bevraag dat ook bij derden, omdat ik daar zelf nood aan heb. Ik redeneer empathisch en wil ook graag weten hoe anderen denken. Op een positieve manier geef ik als ambivert persoon (een persoon die niet introvert en niet extravert is, red.) een duwtje in de rug aan zij die uit hun comfortzone willen stappen."
"Achteraf vertellen mensen me dat ze trots zijn dat ze hebben durven deelnemen aan een activiteit. Dat maakt mij dan weer ontzettend trots. Op die manier kan ik van betekenis zijn. Dat geeft me enorm veel voldoening en ik geloof daardoor ook meer in mijn eigen kunnen. Ik kan als ondernemende vrouw via Aut & Out anderen helpen om over hun eigen drempels te stappen."
"Door vooroordelen krijgen mensen soms labels met een negatieve connotatie toegewezen. Iets waar je niet zelf voor gekozen hebt of achter staat. Ik streef mee naar inclusie. En ik hoop mee één van de grootste vooroordelen uit de wereld te helpen: dat succes niet gelinkt wordt aan een beperking. Als je een beperking hebt, ben je bijna automatisch een sukkelaar. Die problematiek raakt me diep in mijn hart."
"Ik kijk uit naar een toekomst waarin we taboes kunnen doorbreken en waarbij onze maatschappij beter leert te kijken naar de positieve eigenschappen en sterktes van mensen met autisme. Zij worden namelijk te vaak attent gemaakt op wat er moeilijker gaat, in plaats van te focussen op hun sterktes. Daar moet dringend verandering in komen.”
Surf voor meer informatie naar: http://www.autenout.be
Dit artikel werd gepubliceerd door DeWereldMorgen op 28/02/2021
