De 'ecologische voetafdruk', we hebben er allemaal al eens van gehoord, maar wat is dat nu precies? Waarom is het zo belangrijk om op die voetafdruk te letten? Zijn jongeren, die tegenwoordig veel belang hechten aan het klimaat (of dat beweren ze), hier zelf veel mee bezig? Wij vroegen klimaatexpert Peter Wittoeck om uitleg over de ecologische voetafdruk. Vijf scholieren vertellen wat zij doen om hun verbruik te verminderen.
Meneer Wittoeck, wat betekent die term 'ecologische voetafdruk' nu precies?
Daar bestaat geen specifieke definitie van. Het is eerder een algemene term voor de impact van bepaalde activiteiten op het milieu.
Hoe kunnen we ons verbruik het best verminderen?
We moeten onze uitstoot van broeikasgassen drastisch reduceren. Een doorsnee gezin zou het best hun transportgebruik verminderen: meer te voet, met de fiets en het openbaar vervoer, carpoolen en op lange termijn een elektrische auto kopen. Dat zijn allemaal alternatieve oplossingen, net als investeren in isolatie van de woning en op lange termijn alternatieve verwarmingssystemen gebruiken, zoals zonneboilers. Qua voeding moeten we onze consumptie van melkproducten en vlees verminderen. Niet iedereen moet veganist worden, maar we moeten toch de helft minder vlees gaan eten. Ook nog meer sorteren en recycleren zou een mooie stap vooruit zijn.
Waarom is het belangrijk om onze ecologische voetafdruk zo klein mogelijk te houden?
Het is belangrijk om hem te verkleinen, omdat alle voetafdrukken samen groter zijn dan de draagkracht van onze planeet. Ons verbruik ligt veel te hoog. De Aarde kan dit niet meer aan.
Wat zijn de gevolgen als we onze ecologische voetafdruk niet verkleinen?
Als we ons verbruik niet dringend veranderen, wordt het wel heel moeilijk om tegen 2050 de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 C°, zoals vastgelegd in het klimaatakkoord van Parijs. De ‘inspanningen’ die we nu leveren zijn lang niet goed genoeg. Als we zo doorgaan, zullen we zelfs niet onder 2 C° kunnen blijven.
“De ecologische voetafdruk is niet letterlijk een voetafdruk, maar de hoeveelheid die een mens consumeert en verbruikt, in een grafiek gegoten.”
Jongeren aan het woord
Allemaal goed en wel, maar zijn jongeren hier ook mee bezig? Vijf studenten beantwoorden onze vragen. De vraag "Wat is de ecologische voetafdruk?" kan alleen Hannah (17) beantwoorden. “Een ecologische voetafdruk is alles wat je verbruikt in een jaar, zoals het eten en je energie, uitgedrukt in hectare.” Sam (17), Hajar (17) en Nicole (17) kennen het antwoord op deze vraag niet. Volgens Stijn (18) is het “niet letterlijk een voetafdruk, maar de hoeveelheid die een mens consumeert en verbruikt, in een grafiek gegoten.”
Sam, Hajar en Nicole geven toe niet zo zeer geïnteresseerd te zijn in hun verbruik en antwoorden dan ook “nee” op de vraag of ze bezig zijn met hun ecologische voetafdruk. Bij Hannah horen we iets anders: “Ik probeer erop te letten. Ik doe mijn best om die afdruk zo klein mogelijk te houden.”
Maar wat doen de jongeren dan specifiek om hun ecologische voetafdruk zo klein mogelijk te houden? Stijn: “Ik probeer gezond te eten, niet te veel vlees. Ik probeer ook minder lang te douchen. Het is misschien niet heel veel, maar wat ik doe, probeer ik wel goed te doen.” Ook Hannah en Hajar nemen een douche in plaats van een bad. Sam en Nicole letten er dan weer op dat ze de lichten niet onnodig laten branden.
Stijn, Sam, Hajar en Hannah geven toe dat ze meer hun best zouden kunnen doen, bijvoorbeeld door hun afval vaker in de vuilbak te gooien. Ze erkennen dat ze dat niet altijd doen. Voor Nicole is het grootste werkpunt "niet elke dag een bad nemen".
Drie van de vijf jongeren zijn zich dus wel bewust van het feit dat ze te veel verbruiken, maar vinden ook dat ze niet intensief genoeg bezig zijn met hun ecologische voetafdruk. De twee anderen zijn er zich ook van bewust, en zijn er ook meer mee bezig in hun dagelijks leven.
