(MO*) Wat komt er uit de bus wanneer je acht Congolese, acht Chinese en zeven Belgische studenten drie weken laat nadenken over de mondiale uitdagingen van morgen? Het Universitair Centrum voor Ontwikkelingssamenwerking (UCOS) vroeg het zich af en bracht de studenten samen rond de tafel.
Drieëntwintig studenten van de Vrije Universiteit Brussel, de Universiteit van Lubumbashi (DRCongo) en de Universiteit van Sichuan (China) hebben de afgelopen drie weken samen gebrainstormd over de mondiale uitdagingen van morgen. De klemtoon lag daarbij op urbanisatie, klimaatopwarming en ongelijkheid. "Bedoeling was studenten uit drie verschillende landen te laten dialogeren over de problemen van morgen", zegt organisator Bram Cleys van UCOS, het Universitair Centrum voor Ontwikkelingssamenwerking van de VUB.
Hakken aan de kant
De afsluitende plechtigheden vonden donderdag 14 augustus plaats in het Brusselse 'Huis Van De Mens', een ontmoetingscentrum van de Unie Vrijzinnige Verenigingen (UVV). We luisterden gedwee mee naar de obligate dankwoordjes die de avond openden.
De keuze voor deze drie landen is niet toevallig. De aanwezigheid van Chinese studenten weerspiegelt een nieuwe economische en geopolitieke werkelijkheid, zegt Cleys. "Het dominante Noorden bestaat niet meer en het model van ontwikkelingssamenwerking dat voortbouwt op de postkoloniale Noord-Zuid verhouding staat onder druk. China is het land bij uitstek dat deze relatie uitdaagt."
Nog even schurken de Chinese en Congolese studenten zich angstvallig tegen hun landgenoten aan, maar dat verandert snel wanneer de hoge hakken aan de kant gaan en blootsvoets de dans wordt ingezet.
"Al waren de lezingen en workshops erg interessant, de meest leerrijke momenten van de voorbije weken speelden zich ongetwijfeld buiten de leslokalen af", grinnikt Lina Weinges, studente psychologie aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB). "We hebben inderdaad niet alleen gedebatteerd, maar ons ook goed geamuseerd", beaamt Ben Mwamba, student internationale betrekkingen van de Universiteit van Lubumbashi. "Als je samen kan lachen en dansen, is het makkelijker om over gevoelige politieke onderwerpen te spreken."
'Afrika wil niet gered worden'
Xin Xinbei is studente financieel management aan de Universiteit van Sichuan. "We werden vooral uitgedaagd zelf na te denken en met elkaar in dialoog te gaan. Er bleken toch grote verschillen te bestaan tussen de Chinese, Congolese en Belgische visie op bepaalde zaken."
‘Het gaat altijd weer over het redden van Afrika. Afrika wil niet gered worden.'
"Ik vond het bijvoorbeeld heel frustrerend te horen hoe in het Westen gesproken wordt over Afrika", zegt Ben Mwamba uit DR Congo. "Het gaat altijd weer over het redden van Afrika. Afrika wil niet gered worden. Ik heb het gevoel dat de Chinese aanpak eerlijker is en ons meer toelaat om zelf ook te groeien."
Hoe meer de avond vordert, hoe losser de sfeer. Terwijl de laatste glazen wijn worden uitgeschonken, trekt een tengere Chinese twee stoere Congolezen mee de geïmproviseerde dansvloer op. Nodigt China Afrika uit naar een nieuwe dansvloer, waar andere muziek speelt?
"Voor mij was het ook een verrassing om te horen wat Belgische studenten, die geïnteresseerd zijn in deze mondiale uitdagingen, studeren", zegt Xie Xinbei. "Het zijn bijna altijd studenten sociale wetenschappen, psychologie, geschiedenis of filosofie. Terwijl grote ontwikkelingsvraagstukken in China vooral behandeld worden in richtingen als management, economie, ingenieurswetenschappen of rechten."
Frustrerende afstand tot de macht
Eén frustratie hebben alle studenten gemeen: terwijl het leerrijk en constructief is om met elkaar te discussiëren over de grote uitdagingen van deze tijd, vinden ze het moeilijk om gehoord te worden, in eigen land.
"Ik heb geen idee hoe ik een impact zou kunnen hebben op het beleid in China", klaagt Xie Xinbei. Ben Mwamba bevestigt: "Er is nauwelijks een kritische middenklasse in Congo. Beslissingen worden gemaakt ver buiten het bereik van de gewone burger."
'Voor dit project dacht ik dat Belgen niet konden lachen en dat alle Chinezen egoïstisch waren en goed in Kung Fu'
De zaal loopt leeg en de Chinese en Congolese studenten denken al aan hun vertrek. "Het was niet de bedoeling echte oplossingen te bedenken voor de grote wereldproblemen", benadrukt Lina Weinges. Wel een beter begrip te kweken voor mekaar en stereotypen overboord te gooien. "Voor dit project dacht ik dat Belgen niet konden lachen en dat alle Chinezen egoïstisch waren en goed in Kung Fu", glimlacht Ben Mwamba.
© 2014 – MO* Online – Dimitri Van den Meerssche