Eén op tien vrouwen lijdt aan het polycysteus ovarium syndroom, ofwel PCOS. Dat meldt onder andere het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. Ook Miss International Belgium Lore Ven (27) heeft PCOS. Daarmee is het de meest voorkomende aandoening bij vrouwen in hun vruchtbare periode. Ondanks dat cijfer heerst er nog veel onwetendheid over de gevolgen die deze aandoening heeft op het dagelijks leven van die vrouwen.
Miss International Belgium Lore Ven vestigde vorige week de aandacht op PCOS. De jonge vrouw uit Geel lijdt al acht jaar aan de ziekte. Op haar Instagramprofiel spreekt ze open over het polycysteus ovarium syndroom. Samen met andere lotgenoten wil ze het syndroom meer in de kijker zetten.
Wie PCOS heeft, heeft cysten op de eierstokken, waardoor de vruchtbaarheid bemoeilijkt wordt. Men stelt PCOS vast aan de hand van drie criteria, namelijk het uitblijven van de menstruatie, een verstoorde balans van de hormonen waardoor er meer testosteron wordt aangemaakt en meerdere cysten op de eierstokken. Zodra je twee criteria kan aanvinken, krijg je de diagnose PCOS.
Hoe PCOS ontstaat, is momenteel nog onbekend. De symptomen starten meestal in de tienerjaren, maar de symptomen zijn ook voor iedere vrouw anders
Hoe PCOS ontstaat, is momenteel nog onbekend. Het ziekenhuis Isala in Zwolle meldt dat meerdere hormonen betrokken zijn bij de diagnose PCOS. De symptomen starten meestal in de tienerjaren, maar de symptomen zijn ook voor iedere vrouw anders. Mogelijke gevolgen zijn een onregelmatige menstruatiecyclus, ongewenste haargroei, acné en haarverlies.
Invloed op je hele leven
PCOS-coach en diëtiste Sarah Noelmans begeleidt sinds een aantal jaren op zelfstandige basis vrouwen met PCOS. Tijdens haar opleiding als diëtiste werd PCOS alleen aangehaald als een vruchtbaarheidsaandoening. Pas toen ze zich inschreef voor een cursus over vrouwen en hormonen, leerde ze ook de andere kant van het syndroom. “Nadien heb ik verder opzoekwerk gedaan en heb ik in Amerika congressen en lezingen over PCOS bijgewoond. Daar is er al veel meer over bekend dan hier”, aldus Noelmans.
“PCOS heeft zowel lichamelijk als psychisch invloed op je hele leven” – Sarah Noelmans (PCOS-coach en diëtiste)
“Het probleem met PCOS is dat het vaak onder de radar blijft”, weet Noelmans. “Wanneer je klachten hebt rondom je vruchtbaarheid, focussen artsen of gynaecologen zich alleen op het stukje baarmoeder of het stukje eierstokken, maar PCOS heeft een invloed op je hele leven, zowel op lichamelijk als op psychologisch vlak.”
PCOS valt niet op te lossen met een medicijn. Om de klachen te verlichten, moeten vrouwen vaak hun levensstijl aanpassen. Volgens Noelmans is PCOS oplossen ook niet het doel van de vrouwen die bij haar terechtkomen. “Het gaat erom dat die vrouwen zich beter voelen in hun lichaam en in hun dagelijks leven”, vertelt ze. PCOS heeft aan de ene kant een invloed op het lichaam door de mogelijke symptomen die tot uiting komen en de gezondheidsrisico’s op lange termijn, maar het heeft ook een grote impact op het dagelijkse leven.
Zeventig tot tachtig procent van de vrouwen die lijden aan PCOS krijgt te maken met insulineresistentie. Dat meldt ook de wetenschapswebsite Helloclue. Je lichaam reageert dan minder goed op insuline, waardoor dat kan leiden tot diabetes type 2. Diabetes type 2 wordt veroorzaakt door een aantal factoren, wat ervoor zorgt dat de aanmaak van insuline afneemt. In tegenstelling tot diabetes type 1 is type 2 geen auto-immuunziekte. Het tekort aan insuline zorgt er in sommige gevallen voor dat die vrouwen in een korte tijd veel bijkomen.
In de medische wereld heerst er nog veel onwetendheid over het psychische luik van PCOS
“Die insulineresistentie kan al van jongs af aan beginnen”, licht Noelmans toe. “Daardoor krijgt het zelfbeeld al heel vroeg een knauw. Die meisjes krijgen te horen dat ze gewicht moeten verliezen, maar dat is niet altijd mogelijk. Vanaf een jonge leeftijd wordt hen al een negatief zelfbeeld aangepraat, wat natuurlijk ook invloed heeft op je zelfvertrouwen.”
Noelmans: “Veel vrouwen denken dat het hun eigen fout is. In de coachingsessies leer ik hen hoe hun lichaam werkt en hoe je leert luisteren naar de signalen die het lichaam geeft. Voldoen aan de hoge verwachtingen van jezelf en de anderen is iets heel vermoeiend. Wanneer je met die verwachtingen leert omgaan, brengt dat veel rust met zich mee.”
Veel onwetendheid vanuit de medische wereld
In de medische wereld heerst er nog veel onwetendheid over het psychische luik van PCOS. Volgens Noelmans is dat een van de grootste frustraties. “De vrouwen worden rondom hun psychische klachten vaak niet gehoord. Als ze lichamelijke of psychische klachten hebben, wordt de link met PCOS niet meteen gelegd. Wanneer die puzzel dan eindelijk in elkaar valt, zorgt dat voor een enorme rust, maar die diagnose brengt ook weer frustraties met zich mee”, vertelt Noelmans.
“Ze zijn gefrustreerd dat ze niet eerder hulp hebben gevonden. Er bestaat geen pilletje voor. Het is een hele manier van leven die je moet toepassen. Een kortetermijnoplossing zoals de pil, lost misschien wel de onregelmatige cyclus, de acné, het haarverlies of de ongewenste haargroei op, maar het negatieve zelfbeeld of de depressieve gevoelens worden met de pil niet opgelost.”
Aan mensen die niets weten over PCOS wil Noelmans graag dit meegeven. “PCOS is voor elke vrouw anders. De adviezen die je online of op sociale media vindt, zijn niet per se van toepassing op jou. Het is veel waardevoller om op zoek te gaan naar hoe jouw lichaam, jouw metabolisme en jouw hormonen werken en te ontdekken wat jij kan doen om je beter in je vel kan voelen.”