Oorlog dreigt in Gambia. Zittend president Yahya Jammeh weigert af te treden en kondigde vlak voor de toetreding van de nieuwverkozen president Adama Barrow de noodtoestand af. Een delegatie van West-Afrikaanse landen onder leiding van Nigeria bereidt militaire actie voor. Hoe is dit zover kunnen komen?
Op 1 december 2016 trokken de Gambianen naar de stembus. Voor velen de perfecte gelegenheid om president Yahya Jammeh die al 22 jaar aan de macht is, te vervangen door een coalitie van zijn politieke tegenstanders met Adama Barrow als verkozen president.
Naar aanloop van de verkiezingsdag werden alle internet- en telefoonlijnen platgelegd. Even leek die totale shutdown van communicatie met de buitenwereld impact te hebben, maar via sociale media kregen Gambianen zowel in binnen- als buitenland hun boodschap naar buiten.
Aanvankelijk feest
De hele natie wacht in spanning af tot president Jammeh op 2 december zijn verlies aankondigde. Hij leek even een uitzondering te zijn op andere machthebbers die decennialang regeerden, door in alle grootheid zijn verlies toe te geven.
Na het publieke statement van Jammeh en een telefoongesprek met Barrow, barste Gambia uit in euforie. In de straten van hoofdstad Banjul werd groot feest gevierd en Gambianen lieten op sociale media van zich horen.
Volgens het rapport Humanitarian Response van het VN orgaan voor humanitaire zaken en noodhulp (OCHA) is zeker 38 procent van de jongeren in Gambia werkloos. Zakenman Barrow leek voor velen daarom de geknipte kandidaat om Gambia uit het economische slop te halen.
Ommekeer
Maar acht dagen later, op 10 december, neemt Jammeh zijn woorden terug. Hij eist nieuwe “eerlijke en transparante verkiezingen”. Enkele dagen eerder verkondigde hij nog dat het “de meeste transparante en open verkiezingen ooit” waren.
Wat volgt is een regionale onderhandeling met ECOWAS, de Economische Gemeenschap voor West-Afrikaanse Staten, waarin Nigeriaanse president Buari en Liberiaanse president Ellen Johnson de voortrekkersrol opnemen.
Jammeh blijft bij zijn standpunt: de verkiezingen waren niet eerlijk en er moeten nieuwe, eerlijke verkiezingen komen. Hoewel de onderhandelingen met ECOWAS nog lopen, slaagde Jammeh erin om Johnson kwaad te krijgen door de onderhandling deels te manipuleren en het op televisie af te beelden alsof ze het met hem eens was.
Getouwtrek
Door het getouwtrek zit oppositieleider en verkozen president Adama Barrow in buurland Senegal. Daar zal hij op 19 januari op de Gambiaanse Ambassade alsnog worden ingehuldigd als president. Intussen namen verschillende aanhangers van Jammeh en regeringsmedewerkers hun ontslag met vice-president Isatou Nije Saidy en minister van Onderwijs dokter Abubakarr Senghore als de grootste namen.
Verscheidende Jammeh aanhangers of regeringsmedewerkers namen al ontslag met Vice President Isatou Njie Saidy en Minister van Onderwijs Dr. Abubakarr Senghore als grootste namen.
Ondernemer Thomas De Beule reist al jaren af naar Gambia en kent de lokale gang van zaken. Hij is er op dit moment ook en laat weten: “Wat nu wordt geschreven in de Europese pers focust te veel op het feit dat Jammeh nog drie maanden zal aanblijven. Hij neemt ook allerlei maatregelen op illegale wijze.”
Bovendien zijn checkpoints in het land momenteel niet bemand, legt De Beule nog uit. “De politieagenten zijn ook maar mensen die voor hun leven vrezen.” Hij verwijst naar een mogelijke internationale interventie door ECOWAS. “Met een ECOWAS-interventie op til, vluchten heel wat mensen naar Senegal.”
In afwachting van de ontknoping in Gambia, haalden verschillende toeristische bedrijven hun klanten weg uit het land. België en Nederland geven ondertussen negatief reisadvies en Groot-Brittannië organiseerden een evacuatie van haar onderdanen.
Oorlog?
Wat staat Gambia te wachten? Breekt een oorlog uit of zal Jammeh nog van gedacht veranderen? Troepen uit de regio bereidden zich afgelopen dagen in ieder geval voor op een militaire interventie. Jammeh kreeg een ultimatum: in vrede de macht afstaan of gedwongen worden door een militaire interventie van ECOWAS.
© 2017 – StampMedia – Mohamed Barrie
Dit artikel werd gepubliceerd door DeWereldMorgen.be op 19/01/2017