Glutenvrij op reis of uitstap: het horen ervaringen te zijn waarvan je onbezorgd kan genieten. Voor mensen met een glutenvrij dieet vergt het altijd voorbereiding. Op reis en uitstap gaan is misschien wel de grootste uitdaging met een glutenvrij dieet. Wat thuis een routine is geworden, is buitenshuis weer een zoektocht. Judith Cools (20) uit Antwerpen verdraagt geen gluten en deelt haar ervaringen.
Judith Cools is kotstudente ingenieurswetenschappen aan de Vrije Universiteit Brussel. In mei 2020 werd er bij haar de auto-immuunziekte coeliakie vastgesteld, waardoor haar lichaam geen gluten verdraagt.
Welke klachten had je bij het binnenkrijgen van gluten?
“Ik had al zolang ik mij kon herinneren last van hevige hoofdpijn en was vaak moe. Vrij algemene klachten dus. Dit is ook de reden dat ik pas laat naar de dokter ben gegaan om uit te zoeken wat er aan de hand was.”
“In de zomer van 2019 kwamen er veel buikklachten bij. Ik voelde mezelf al snel opgeblazen als ik iets had gegeten wat achteraf gluten bevatte. Ook had ik veel last van oprispingen en ik voelde gewoon dat mijn maag vaak niet tevreden was met wat ik at. Nadat coeliakie bij mij werd vastgesteld, werden er allerlei bijkomende onderzoeken gedaan om te kijken hoeveel schade het eten van gluten had aangericht. De dokter vertelde mij dat ik tien centimeter groter zou zijn geweest, als ik eerder was gestopt met gluten eten. Het heeft dus veel impact gehad.”
Hoe vond je het om te horen dat je coeliakie hebt?
“Ik was vooral heel blij dat ik eindelijk wist wat er aan de hand was. Ik voelde me vaak slecht en was opgelucht dat er iets aan te doen viel. Het is best wel een aanpassing om zonder gluten te eten, omdat het in veel producten zit, dus ik besefte dat ik een grote uitdaging voorgeschoteld kreeg. Toch kon ik er wel mee omgaan. Ik wist dat mijn klachten voorbij zouden gaan als ik mijn voeding zou aanpassen.”
“De dokter vertelde mij dat ik tien centimeter groter zou zijn geweest, als ik eerder was gestopt met gluten eten”
En hoe denk je daar nu over?
“Ik voel mezelf veel beter dan in de periode toen ik nog gluten at, dus in dat opzicht heb ik het er niet zo moeilijk mee, maar af en toe kan ik het echt stom vinden. Als iemand bijvoorbeeld trakteert voor zijn verjaardag, moet ik altijd checken of ik het kan eten. Wat ik ook erg lastig vind, is dat ik precies zo moeilijk moet doen als ik bij mensen ga eten of als ik op restaurant wil gaan.”
Je gaat regelmatig op uitstap en of reis. Hoe is dat voor jou in verband met coeliakie?
“Af en toe heb ik wel schrik. Je moet er altijd maar op vertrouwen dat ze in de keuken hun best doen om zorgvuldig een glutenvrij gerecht klaar te maken. Je moet altijd maar hopen dat het goed komt. Dat vind ik soms moeilijk, want je wil niet de vervelende klant zijn, maar het gaat wel over mijn gezondheid. Het moeilijkste vind ik anderen koffiekoeken, broodjes en taart te zien eten. De kans is klein dat ik dat soort dingen glutenvrij vind. Dat mis ik echt. Het is dan tien keer zo leuk als ik iets vind dat ik mag eten en ook nog eens lekker is.”
Wat doe je qua voorbereiding op de maaltijden buitenshuis?
“Ik doe altijd een eindeloze zoektocht naar de restaurants in de buurt. Ik kijk of er restaurants zijn met een glutenvrije kaart of waar een keuken is die volledig glutenvrij is. Meestal maak ik een lijstje, zodat ik wat opties heb. Ik gebruik ook de app ‘Find me glutenfree’ waar dat soort restaurants in staan. Dat helpt ook met het zoeken. Af en toe bel ik ook naar een restaurant om een idee te krijgen van hoe serieus ze het nemen.”
“In het algemeen neem ik altijd een paar producten mee op vakantie. Als er geen winkels zijn die glutenvrije producten aanbieden, kan ik toch iets eten. Dit is dan typisch een pak pasta en een brood.”
Wat eet je zoal als je op uitstap of reis bent?
“Vaak neem ik een portie mee van het eten van de vorige avond. Dat is het gemakkelijkste. Als er niets over is, zoek ik in de winkel naar een maaltijdsalade die ik mag eten. Er zijn meestal niet veel opties, maar ondertussen weet ik vanbuiten in welke winkel ik welke salades kan kopen. Ik heb ook altijd een pak maïs- en rijstwafels mee.”
Is het wel eens misgegaan op uitstap of reis?
“Ja, in de afgelopen paasvakantie. Ik was op studentenreis in Berlijn en we zochten allemaal samen naar een plek om ’s middags te eten. Iedereen wilde graag Italiaans en ik wilde daar niet moeilijk over doen. In Duitsland moeten de allergenen vermeld staan op de menukaart en de Gnocchi bleek glutenvrij te zijn. Ik besloot die te bestellen.”
“Twee uur later voelde ik mezelf heel benauwd en slecht. We zaten op de metro en ik kreeg een paniekaanval. Enkele studenten merkten het en we gingen samen van de metro. Ik moest overgeven en het voelde daarna alsof ik niet meer op mijn benen kon staan. Ik heb mezelf nog nooit zo ziek gevoeld als toen.”
“Italië is een geweldig land als je glutenvrij moet eten”
Hoe zijn jouw ervaringen in verschillende landen?
“Italië is een geweldig land als je glutenvrij moet eten. Je zou denken dat pasta en pizza heel gevaarlijk zijn. Toch zijn er juist in Italië veel restaurants die glutenvrije opties aanbieden en die het ook heel serieus nemen. In Nederland is het vaak ook gemakkelijker om glutenvrij te eten. Op veel plekken in andere landen zijn ze veel bewuster van wat een glutenvrij dieet inhoudt dan in België, merk ik.”
Merk je binnen ons land ook nog verschillen op?
“Ja, ik heb het gevoel dat ik in Brussel op meer plekken kan eten dan in Antwerpen.”
Met welke eetgelegenheden in eigen land heb jij goede ervaringen?
“Ik ga soms naar Orso, een pizzeria in Antwerpen. Ze hebben echt ongelooflijk lekkere pizza’s. De restaurantketen Ellis Gourmet Burger heeft verschillende filialen in het hele land waar ze glutenvrije broodjes hebben. Dat is altijd mijn veiligheidsoptie. Bij de Chicago in Brussel hebben ze ook glutenvrij brood om het gewone brood te vervangen. Ik heb ook goede ervaringen met Bistro Vélo in het Antwerpse Zurenborg. Dat is een superschattig klein zaakje waar je kan ontbijten en lunchen. Alles is er glutenvrij en vegan.”
Wat voor tips heb je voor andere jongeren met coeliakie die een reis of daguitstap willen maken?
“Probeer je reisgenoten duidelijk te maken hoe belangrijk het is dat je glutenvrij eet. Zij zullen hier vast begrip voor hebben en er rekening mee willen houden. Veel van mijn vrienden waar ik al mee op vakantie ben geweest gingen dan zelfs mee op zoek of belden naar restaurants om zeker te zijn dat ik genoeg glutenvrije opties had. Het is zo leuk als je vrienden er mee naar uitkijken. Dan voel ik mezelf altijd een stuk geruster.”
“Laat het je niet tegenhouden om weg te gaan. Er zijn altijd wel ergens mogelijkheden, ook al moet je zoeken. Ik boek meestal een appartement met een keukentje in plaats van een hotelkamer, zodat ik toch zelf zou kunnen koken. Dit is handig als het moeilijk blijkt te zijn om op restaurant te gaan. Deze tip kan ik anderen ook meegeven. Neem ook een paar glutenvrije noodproducten mee van thuis, zoals pasta en brood.”
Dit artikel werd gepubliceerd door Antwerps Persbureau op 17/08/2022.
