Reporter Bo Van Overstijns heeft een fascinatie voor Korea. In deze nieuwe reeks duikt ze in het mysterieuze Noord-Korea en geeft ze ons een blik in het medialandschap, de politiek en economie van het land. Vandaag: de indoctrinatie van het Noord-Koreaanse regime.
Het medialandschap van Noord-Korea wordt gedomineerd door staatsmedia die dienen als werktuigen van de propagandamachine van het regime. De Pyongyang Times is een belangrijke Engelstalige publicatie die het leiderschap van Kim Jong-un verheerlijkt en tegenstanders zoals Zuid-Korea en de Verenigde Staten negatief afschildert. Vaak worden claims overdreven of gefabriceerd, zoals Noord-Korea’s zogenaamde ongeëvenaarde economische vooruitgang.
Internationaal breidt de radiozender Voice of Korea de invloed van het regime verder uit. De zender, die in meerdere talen uitzendt zoals het Frans, Arabisch en Russisch, is als een propagandamagnaat die via Noord-Koreaanse muziek, nieuws en cultuur het beeld van Noord-Korea verspreidt. Binnenlands is de controle nog strikter: de Rodong Sinmun, de officiële krant van de Arbeiderspartij, en Joson Inmingun, die zich richt op militaire kwesties, zorgen ervoor dat enkel de goedgekeurde waarheden de Noord-Koreaanse bevolking bereiken.
Op de televisie, zoals bij Koreaanse Centrale Televisie, wordt de Kim-familie en hun prestaties gepresenteerd als een bijna goddelijke dynastie. Zelfs kinderprogramma's, zoals Squirrel and Hedgehog, draaien om het zaaien van patriottisme en loyaliteit aan het regime, waarbij kinderen leren de ‘ideologische vijanden’ van het land, zoals de VS en Japan, te bestrijden.
Noord-Koreaanse kinderen beginnen al in de kleuterschool te leren over de Kim-familie. Studenten moeten de geschiedenis van de Kims door hun hele schooltijd heen uit het hoofd leren
Noord-Koreaanse kinderen beginnen al in de kleuterschool te leren over de Kim-familie. Studenten moeten de geschiedenis van de Kims door hun hele schooltijd heen uit het hoofd leren en er worden enorme middelen en tijd besteed aan de studie van het leiderschap van het land.
Kwangmyung-intranet en .kp websites
Toegang tot informatie is strikt gereguleerd. Binnenlands is internet beperkt tot het Kwangmyung-intranet, dat alleen staatsgoedgekeurde inhoud biedt voor enkel de elite. Internationaal gebruikt Noord-Korea platforms zoals Voice of Korea, die propaganda in meerdere talen uitzendt, en een handvol zorgvuldig beheerde ‘.kp’-websites. Deze sites, zoals kcna.kp en naenara.kp, zijn ontworpen om een positief imago van het land te tonen en de Juche-ideologie te promoten en kunnen worden bezocht vanuit het buitenland. Ook is er andere varia aan websites zoals cooks.org.kp dat Noord-Koreaanse recepten aanbiedt. Daarnaast heeft Noord-Korea zijn eigen e-mailadressen via de Noord-Koreaanse-Thaise internet service provider Star Joint Venture Co.
Ondanks de beperkingen heeft naar schatting ongeveer 23 procent van de Noord-Koreaanse bevolking, ofwel zo'n zes miljoen mensen, toegang tot mobiele telefoons, inclusief 60-70 procent van de bevolking van Pyongyang, waar de elite woont. Populaire toestellen zijn de Pyongyang Touch, een gemodificeerde iPhone 3, en de Arirang, een omgebouwde Chinese Uniscope U1201. Deze smartphones draaien apps, games en gebruiken het intranet, maar kunnen geen internationale oproepen doen of toegang krijgen tot het wereldwijde internet.
Zulke apparaten worden strikt gecontroleerd, met systemen die voorkomen dat er niet-goedgekeurde bestanden worden geopend. Ze loggen de gebruikersactiviteit. Ze kunnen geen internationale gesprekken voeren, tenzij ze beschikken over de juiste simkaart, een privilege dat aan slechts enkelen wordt verleend en ze kunnen niet verbinden met het internet, alleen met het Noord-Koreaanse intranet.
Bovendien is het verkrijgen van een mobiele telefoon in Noord-Korea geen eenvoudige taak. Het proces is sterk gereguleerd, bureaucratisch en duur. Burgers moeten zich een weg banen door een doolhof van aanvragen, stempels en steekpenningen, waarbij vaak connecties of omkoperij binnen de regering of de veiligheidsdiensten nodig zijn om het proces vlot te laten verlopen.
Hacking als propagandatechniek
Volgens North Korea Tech heeft het regime zijn cybercapaciteiten aangetoond door middel van hackaanvallen, malwarecampagnes en ransomware-aanvallen die aan staatssponsorgroepen zoals Lazarus worden toegeschreven. Deze activiteiten genereren niet alleen inkomsten, maar laten ook zien hoe Noord-Korea zijn cyberpotentieel gebruikt om geopolitieke invloed uit te oefenen.
Noord-Korea heeft cyberoperaties vakkundig gebruikt als een vorm van propaganda, waarbij hacken wordt ingezet om de politieke agenda te bevorderen en macht te tonen op het wereldtoneel
Noord-Korea heeft cyberoperaties vakkundig gebruikt als een vorm van propaganda, waarbij hacken wordt ingezet om de politieke agenda te bevorderen en macht te tonen op het wereldtoneel. Deze cyberactiviteiten dienen meerdere doelen, waaronder het verspreiden van staatsnarratieven, het intimideren van tegenstanders en het wraaknemen op vermeende beledigingen.
Noord-Korea's cyberoperaties zijn vaak gericht op het verspreiden van zijn ideologische standpunten en het tegengaan van externe kritiek. Zo hackten Zuid-Koreaanse hackers in 2011 de websites van Noord-Korea en bespotten het Kim-dynastie, waarop Noord-Koreaanse tegenaanvallen volgden.
Dat incident benadrukt de rol van cyberconflicten in de voortdurende propagandaoorlog tussen de twee Korea's. De cyberaanval op Sony Pictures Entertainment in 2014 is een voorbeeld van hoe Noord-Korea reageert op mediabeelden die het als beledigend beschouwt. De aanval zou naar verluidt een vergelding zijn voor de film ‘The Interview’, een komedie waarin de moord op Kim Jong-un wordt afgebeeld. Het incident toont aan hoe cyberaanvallen gebruikt kunnen worden om inhoud te onderdrukken en critici af te schrikken.
Naast propaganda zijn Noord-Koreaanse hackers ook betrokken bij spionage om gevoelige informatie te verkrijgen, waaronder militaire geheimen. In 2024 meldden inlichtingendiensten van Amerika en zijn bondgenoten dat Noord-Koreaanse hackers, bekend als Andariel of APT45, een wereldwijde spionagecampagne uitvoerden waarbij ze zich richtten op defensie-, lucht- en ruimtevaart-, nucleaire en ingenieursorganisaties. Deze inspanningen zijn bedoeld om het Noord-Koreaanse nucleaire programma en militaire doelen te ondersteunen.
Noord-Korea heeft sociale media omarmd als een instrument van ‘soft power’. Platforms zoals YouTube, Tiktok, X en Instagram worden gebruikt om een rooskleurig beeld van het leven in Pyongyang te schetsen
Noord-Korea maakt ook gebruik van cyberoperaties voor financieel gewin, om zijn regime te financieren via illegale activiteiten. De overval op de Bangladesh Bank in 2016, waarbij hackers probeerden één miljard dollar te stelen, is een voorbeeld van deze strategie. Hoewel het volledige bedrag niet werd gestolen, toont het incident de omvang van de Noord-Koreaanse cybercapaciteiten en hun potentiële impact op het wereldwijde financiële systeem.
Ironisch genoeg is Noord-Korea ook kwetsbaar voor cyberespionage door andere landen vanwege zijn afhankelijkheid van buitenlandse infrastructuur. Zo worden veel van zijn propagandawebsites gehost in China en Rusland. Sinds 2017 wordt de Noord-Koreaanse internetinfrastructuur gedeeltelijk gerouteerd via Rusland, wat de afhankelijkheid van het regime van buitenlandse steun benadrukt.
Noord-Korea op sociale media
Noord-Korea heeft sociale media omarmd als een instrument van ‘soft power’. Platforms zoals YouTube, Tiktok, X en Instagram worden gebruikt om een rooskleurig beeld van het leven in Pyongyang te schetsen. Het Youtubekanaal ‘New DPRK’, bijvoorbeeld, is geïnteresseerd in het genereren van inkomsten via video’s die een vertekend beeld van het dagelijkse leven in Noord-Korea presenteren. Deze monetarisering van propaganda kan buitenlandse inkomsten opleveren die mogelijk worden gebruikt ter ondersteuning van het regime.
Een ander voorbeeld is de creatie van Noord-Koreaanse influencers zoals Song A en Yu Ni, die via sociale media een menselijker en normaler beeld van Noord-Korea schetsen. Deze strategie, gericht op westerse doelgroepen, probeert het imago van Pyongyang te verzachten door het als een gewone stad te presenteren. Toch vertegenwoordigen deze influencers de eliteklasse, met toegang tot luxevoorzieningen zoals pretparken, die niet beschikbaar zijn voor de gemiddelde Noord-Koreaan.
Het Youtubekanaal van Song A, bijvoorbeeld, toonde haar leven als jong meisje dat activiteiten zoals bergklimmen en winkelen genoot. Evenzo toonden de video’s van Yu Ni een modern, levendig Noord-Korea, vaak met glimlachende kinderen en schone openbare ruimtes.
Beide accounts werden echter in 2023 stopgezet nadat Zuid-Koreaanse autoriteiten hun verwijdering hadden verzocht vanwege zorgen over het verspreiden van propaganda. Het is belangrijk op te merken dat deze influencers de eliteklasse van Pyongyang vertegenwoordigen en het ultieme doel propaganda is. De faciliteiten en privileges die zij toonden, waren niet toegankelijk voor de meerderheid van de Noord-Koreanen, wiens dagelijks leven ver verwijderd is van de gepolijste beelden die online werden gepresenteerd.
De grootste propagandaoperatie op sociale media waren de sociale mediakanalen van het Noord-Koreaanse nieuwsmedium Uriminzokkiri op Youtube, Facebook en X om zijn boodschap wereldwijd te verspreiden. Die accounts publiceren video's en berichten die de prestaties van het land benadrukken en kritiek op andere landen uiten. In 2013 werd Uriminzokkiri gehackt door de groep Anonymous, die duizenden gebruikerswachtwoorden had gestolen en de website en sociale media-accounts had overgenomen. In januari 2017 werd het Youtubekanaal van Uriminzokkiri tijdelijk beëindigd vanwege juridische klachten, zonder verdere details te verstrekken. In januari 2024 was Uriminzokkiri offline, mogelijk als gevolg van een beleidsverandering van Noord-Korea met betrekking tot de benadering van Zuid-Korea.
Op Tiktok heeft Noord-Korea via accounts zoals ‘North Korean Life’ geprobeerd de aandacht te trekken van jongere generaties. In mei 2024 ging een Noord-Koreaans propagandalied getiteld ‘Friendly Father’, uitgevoerd door de Moranbong Band, viraal op Tiktok. Het lied prees het leiderschap van Kim Jong-un. Hoewel oorspronkelijk bedoeld voor binnenlands gebruik, werd het lied onverwacht populair onder Tiktok-gebruikers, bij vooral jongere generaties. De virale status riep zorgen op in Zuid-Korea, wat leidde tot een nationaal verbod op het lied uit veiligheidsredenen.
