Op zondag zeven juni besloot ik, net als tienduizend andere Belgen, de betoging tegen brutaal politiegeweld en racisme in Brussel bij te wonen. Helaas draaide die dag uit op een sisser. Een die nog lang zal blijven nazinderen. De duistere kant van die dag werd in de media te weinig belicht, en daarom schrijf ik op vraag van andere jongeren dit stuk.
Na de vreedzame betoging georganiseerd door Change vzw ging ik met een aantal vrienden iets afhalen om te eten aan de Elsensesteenweg. Daar waren er veel jongeren aanwezig. De politie voelde zich daardoor blijkbaar geïntimideerd, en ging al snel over tot het mobiliseren van haar ‘troepen’. De situatie escaleerde snel, en al gauw begonnen enkele relschoppers de politie te bekogelen met glazen, stenen enz. Ik wil hierbij benadrukken op dat mijn vrienden en ik dit ten zeerste betreuren, en dus ook afkeuren.
De politie was in grote getale aanwezig en had de Elsensesteenweg volledig afgesloten. In volle paniek raakte ik mijn vrienden kwijt, waarna ik mijn jeugdwerkster opbelde. Zij adviseerde mij rustig te blijven en me ver van de rellen te houden. Maar de politie kwam steeds sneller en sneller dichterbij en maakte daarbij geen onderscheid tussen relschoppers en vreedzame manifestanten. Niemand was veilig, zelfs de politie niet.
Na twee uur kon ik eindelijk de Elsensesteenweg verlaten. De berokkende schade was enorm: banken, restaurants, winkels bleven allemaal niet gespaard. De Matongé-wijk leek plotseling een oorlogszone. Ik wist mezelf uit de wijk te ‘bevrijden’, om nadien opgehaald te worden door mijn jeugdwerkster.
Een aantal minuten later was ik terug in de Waterloolaan, waar de sfeer steeds grimmiger werd. De politie zette massaal traangas in, chargeerde en nadat de Gucci-store gevandaliseerd werd iedereen uit de straat verdreven. De politie probeerde langs de Naamse Poort en het Louizaplein de straat af te sluiten waardoor ik in het midden van de straat bleef ter hoogte van de Kapitein Crespelstraat.
De organisatoren van Change vzw en een agent in burger vroegen zo’n veertigtal vreedzame manifestanten die vastzaten in de Kapitein Crespelstraat zich in de richting van die straat te begeven. Dat deden wij direct. Uiteindelijk bleek er aan het einde van die straat een schermutseling plaats te vinden tussen politieagenten en enkele jongeren.
Plots kreeg ik door het busje en de agenten helemaal in het zwart gekleed een soort van flashback naar de arrestatie van Salah Abdeslam. Het busje zag toen een menigte aankomen en de agenten concludeerden dat we de in elkaar geslagen jongens gingen helpen. Ze reden snel weg naar het einde van de straat waar ze ons opwachtten met ongeveer dertig agenten. Ik werd steeds banger en banger, kinderen begonnen te huilen en een hoogzwangere vrouw viel bijna flauw.
Iedereen bleef rustig en wilde de andere kant opgaan, maar die bleek plotseling ook afgesloten en ook van daar kwam een grote groep zwaarbewapende agenten uitgerust met matrakken. Alles werd verteld in het Frans en als enige Nederlandstalige in de groep begreep ik nauwelijks iets van wat de agenten zeiden. De politie zocht bij alle mensen met een kleur of zij een gestolen tas hadden, maar we maakten duidelijk dat wij de herrie juist wilden ontvluchten. Daar werd geen gehoor aan gegeven en iedereen moest zijn handen opsteken. Alle jongeren deden dat vrijwillig en werden in de handboeien (plastic variant) geslagen.
Nadien vroeg ik een agent vriendelijk wat er nu ging gebeuren, naar waar we gebracht gingen worden. Hij weigerde me in het Nederlands te woord te staan en toen ik hem erop wees dat ik me in geen andere taal weet uit te drukken, zei hij dat ik pech had. We werden allemaal als moordenaars in een rij gezet voor meer dan dertig minuten. Toen ik vroeg om een belletje te plegen, mocht dat niet.
De agenten waren woedend, maar tegelijk blij dat ze ‘een stelletje crapuul van dat volk’ hadden opgepakt. Het bleek te gaan om een administratieve arrestatie. Na dertig minuten arriveerde de bus, maar er was een beperkt aantal plaatsen beschikbaar. Witte mensen werden gewoon voorbij gelaten en journalisten moesten stoppen met filmen. Ook omwonenden die riepen dat dit een onverantwoorde aanpak was, werden bevolen te stoppen met filmen. Op de bus vroeg ik alweer om iemand te bellen, want mijn gsm rinkelde maar liefst veertig keer. Niemand wist waar ik was.
Ook toen werd dit mij ontzegd. Zodra we aankwamen op het kantoor werden we in een soort container gestopt met 26 minderjarigen. Velen wilden naar het toilet, maar de politie was het beu om iedereen telkens naar de toiletten te escorteren. Daarnaast werd ons geen water of eten aangeboden, pas na lang aandringen, kregen wij iets te drinken en een wafel om te eten. In sommige containers brak er een soort opstand uit: “Police assassine, no justice no peace, we can’t breathe”, werden regelmatig geroepen.
Een vrouw die tijdens die shift verantwoordelijk was voor de logistiek zei ook dat ik niet mocht bellen. Plotseling kwamen we aan in een soort bureau waar merkwaardig genoeg alle regels van de arrestanten stonden neergeschreven. De vrouw die de inschrijvingen deed, zei ook dat ik niet mag bellen. Ik merkte op dat er stond ‘dat je het recht hebt iemand van je arrestatie op de hoogte te brengen’. Wanneer ik dit aankaartte, kwam een leidinggevende langs die vroeg waarom ik zo begon te roepen. Ik riep meermaals dat ik het absoluut beneden alle peil vond dat onze mensenrechten werden geschonden. Ik mocht eindelijk iemand opbellen. Weliswaar maar voor 11 seconden: een agent trok de gsm direct uit mijn hand en legde deze in een bewaarzakje.
Voor sommige jongeren waren de handboeien veel te strak en ze werden veel te laat eraf geknipt. De politie ontkent dit. Gelukkig zijn er meerdere getuigen die dit kunnen bevestigen. Sommige jongeren waren enorm hard toegetakeld en kregen een zeer geringe hulpverlening. Jongeren met enkelpijn moesten maar wachten. “On fait des priorités”, zei een agente.
Hier en daar hoorde je jongeren schreeuwen dat ze geslagen werden door agenten. We werden gedreigd, en wie hoe meer vragen je stelde, hoe langer je moest blijven. Na iets meer dan vuur kwamen mijn ouders en die van twee andere Antwerpse jongens aan en op hun aandringen kregen we onze vrijheid terug. De agenten die ons afzetten op de parking waren heel gewelddadig en duwden ons in het busje.
De politie ontkent blijkbaar ook met klem dat ze om vijf uur ‘s morgens nog jongeren in arrestatie hadden. Ik kan bevestigen dat om twee uur zeker nog 25 mensen in mijn kooi zaten, aangezien ik de eerste was die deze mocht verlaten…
Ik keek altijd op naar de politie en geloofde in een geslaagde samenwerking. Met verontwaardiging keek ik naar de harde politie-optredens waar ik vaak begrip voor had, maar na gisteren zag ik hoe de onschuldige mensen werden opgepakt en gedehumaniseerd worden. Normaal hoort een dienst die instaat voor de ordehandhaving deze zaken hoog in het vaandel te dragen.
Natuurlijk is er heel wat misgelopen, maar dat geeft je geen recht om de mensenrechten aan je laars te lappen. Velen hun ouders wisten niet waar hun kinderen waren, kinderen waren ongerust en hadden honger. We kregen het gevoel alsof de politie enkel uit rotte appels zou bestaan, niemand was er vriendelijk.
Een groot deel van de betrokken onschuldige jongeren eist een ernstig onderzoek. De gang van zaken was gewoon schandalig en op het moment dachten we dat we in een Noord-Koreaans regime opgesloten waren? De politie had met haar eigen camera alles gefilmd: er is dus bewijsmateriaal. Gebruik dat. Ook wij hebben heel veel beelden van de arrestatie en van een aantal agenten, maar wij zien in dat het niet menselijk is en onwettelijk om die zomaar te gaan gebruiken.
Onschuldige betogers worden opgepakt terwijl twee straten verder plunderingen nog aan de gang zijn. Waarom gaat de politie niet op hen af? Mijn vertrouwen in de politie is alvast weg en ik hoop dat men met een deftig onderzoek kan rechtzetten wat nu scheef is. Al bij al heeft dit mij enkel gesterkt in mijn activisme en bevestigd dat ik het juiste doe, en al criminaliseer je me, je me niet klein krijgt.
Politie heeft nu eenmaal een averechts effect en deze dag heeft zeker en vast de kloof tussen de jongeren en politie alleen maar vergroot. Ik keur de wandaden gepleegd door een kleine minderheid absoluut niet goed. Die mensen staan in voor onze veiligheid, maar gisteren kwam helaas het tegenovergestelde binnen. Een ding is zeker: de provocatieve aanpak loonde niet.
Wat men hieruit vooral uit kan leren, is dat minderjarigen hun rechten niet ontzegd mogen worden. Al zijn de agenten razend en doodop. Dan nog moet je de mensenrechten respecteren. Hopelijk leert de politie hier eindelijk eens een les uit, net als tijdens de rellen in 2017, toen hetzelfde voorviel: ouders die niet werden gecontacteerd over de arrestatie van hun minderjarige kinderen. Want zolang dat niet gebeurt, zal de schrik om te sterven aan politiegeweld zoals bij Adil of Mehdi, blijven voortbestaan…
De auteur van dit artikel wenst anoniem te blijven. Zijn of haar identiteit is bekend bij de redactie.
Dit artikel werd gepubliceerd door Mirari op 11/06/2020.