Joppe De Campeneere (21) studeert in Gent, schrijft, maakt editorials over mode en beauty, en is queer. Op zijn platform Sparkel combineert hij al zijn voorliefdes. Hij creëert er een plek waar iedereen zichzelf kan zijn. “Ik hou niet van labels, en queer zijn betekent vrijheid voor mij.”
Joppe, je identificeert jezelf als queer. Wat betekent dat precies voor jou?
“Het label queer komt het dichtst in de buurt van ‘geen label’. Dat klinkt contradictorisch, maar het is zeer moeilijk om de term queer te definiëren. Voor mij betekent het vrijheid, los van heteronormativiteit en de verwachtingen van alles wat onze maatschappij als ‘normaal’ beschouwt. Het is een vrijheid om mezelf niet te moeten definiëren, om mezelf te zijn, mezelf uit te drukken en mijn relaties vorm te geven. Andere labels duwen mensen in een hokje. En als je in zo’n hokje zit, kan je er niet meer uit, omdat het label anders niet meer bij je past. Queer daarentegen houdt alle opties open.”
Sinds wanneer gebruik je het begrip queer?
“Op mijn dertiende ben ik uit de kast gekomen als homo. Op dat moment startte ik mijn journey of self discovery: ik begon mezelf meer en meer in vraag te stellen. Ik merkte bijvoorbeeld dat ik mode erg leuk vond, maar me geïntimideerd voelde door wat mannen volgens de norm mogen en kunnen dragen. Ik wilde méér doen met mode. Ik had verschillende zotte ideeën in mijn hoofd, maar kon die niet uiten via mannenmode en dus bleef ik op m’n honger zitten. Ik wilde de hokjes laten vervagen en begon vrouwenkledij te dragen. Dat zorgde voor veel reacties, niet alleen in mijn omgeving, maar ook bij andere queers.
“Ik had verschillende zotte ideeën in mijn hoofd, maar kon die niet uiten via mannenmode.”
Op die manier ben ik met queerness in contact gekomen. Daarna heeft het nog een tijdje geduurd vooraleer ik me echt als queer uitte. Het heeft lang geduurd voor ik zelf wist wie ik was en wat ik wilde doen. Lange tijd zei ik ook: “I’m just a boy in a dress, and it is not that deep”, maar het is dus wel dieper dan dat. Ik weet trouwens niet of ik me nog volledig als boy kan definiëren, zeker omdat daar dan meteen verwachtingen bij komen kijken. Als je zegt dat je een man bent, horen daar automatisch enkele eigenschappen bij, eigenschappen die ik niet heb. Gender is voor mij iets heel artificieel.”
Hoe groot is de queer beweging? Ken je veel mensen in je directe omgeving die ook queer zijn?
“In mijn directe omgeving ken ik best veel queers, maar ik besef goed genoeg dat dat een bubbel is. In mijn leven lijkt het bijna vreemd dat mensen niet open minded zijn of niet weten wat queer betekent. Hoewel ik veel queers ken, is het moeilijk om te spreken van een echte beweging omdat queerness zo divers is. Er is natuurlijk wel een gemeenschappelijke basis, zoals de afkeer van het heteronormatieve, maar het is niet zo dat alle queers als één grote beweging voor hetzelfde staan. Zo zijn er queers die queerness als iets anarchistisch en politiek zien, maar dat geldt voor mij helemaal niet. Hun definitie van queer is niet minder juist dan de mijne, het gaat gewoon over verschillende ideeëen. We hebben wel een andere visie van hoe de wereld er zou moeten uitzien, maar trekken aan hetzelfde zeel.
Je praat over een bubbel. Wanneer je uit je bubbel komt, heb je dan het gevoel dat Vlaanderen klaar is voor queerness?
“Ik weet niet of Vlaanderen er ooit klaar voor zal zijn. Mensen houden immers van wat ze kennen en kijken vaak niet verder dan wat hen is aangeleerd. Ik merk dat ik de neiging heb om te zeggen dat het bij mij best wel meevalt. Ik krijg hier in Gent wel regelmatig opmerkingen of vreemde blikken op straat, maar dat ben ik ondertussen gewend. Maar wanneer ik op plaatsen kom die buiten mijn bubbel vallen, word ik vaak aangestaard en voel ik me regelmatig ongemakkelijk tot onveilig. Ik merk dat wij, homo’s of queers, mensen wel wat kunnen bijleren, maar het is niet onze fucking job om iedereen wakker te schudden. Mensen moeten zelf hun horizon verbreden.”
“Het is niet onze fucking job om iedereen wakker te schudden. Mensen moeten zelf hun horizon verbreden.”
Krijg je regelmatig te maken met homofobie?
“Extreme homofobie kom ik de laatste tijd minder tegen, maar mensen zijn vaak nog onwetend. Dat is volgens mij nog gevaarlijker dan extreme homofobie, omdat het moeilijker weg te krijgen is. Wat me opvalt, is dat mensen, die zich gender-of persoonsgewijs anders uitdrukken dan de norm, vaak als attractie worden gezien, en niet als mens. Veel mensen zijn enthousiast over mij. “Yas, Queen!”, klinkt het dan. Soms heb ik het gevoel dat ik word gezien als een soort performance, terwijl dit wel mijn dagelijks leven is.
Queers worden leuk gevonden zolang ze mensen een toffe tijd bezorgen, zolang ze een spektakel zijn. Als we discriminatie of geweld aanklagen, is de reactie vaak: “Maar ja, je hebt ook wel rare kleren aan, hé.” Die redenering houdt geen rekening met het menselijke aspect, en dat stoort mij het allermeest. Dat leeft ook binnen het homomilieu. Mensen denken vaak mee te zijn met hun tijd, maar er is nog veel werk aan de winkel om ons als een evenwaardige persoon te zien.”
Op Sparkel gaat het vooral over queerness, maar je schreef ook al over mode en beauty voor Flair, Knack Weekend en Enfnts Terribles. Wil je graag verdergaan in de modewereld?
“Ja, ik wil mijn stem gebruiken om de modewereld diverser te maken, en dan zeker qua queerness. Ik wil mensen inspireren en met hen in dialoog gaan. (aarzelt) Ik wil een boegbeeld zijn, maar daar beslis ik zelf natuurlijk niet over. Mensen denken dat ik in de ‘boekskes’ wil staan, en dat ik alleen maar beroemd wil worden, maar daar gaat het voor mij niet om. Mijn hoofddoel is om de modewereld van binnen uit te veranderen. Ik hoef daarvoor niet zelf in een magazine te staan. Ik wil echte verandering doorvoeren.”
Dit artikel werd gepubliceerd door Charlie Mag op 17/04/2019.