In België zijn er al duizenden sterfgevallen door het Coronavirus. De huidige crisis is een moeilijk tijdperk voor iedereen, maar zeker voor zij die hun dierbaren verloren. Na elk overlijden volgt een uitvaart, en voor sommigen kan dat duurder uitvallen dan gedacht. Voor dat issue bestaan onder meer uitvaartverzekeringen. Maar wat is dat? En wat in de moeilijke situatie van een zelfdoding? StampMedia-reporters Lieven Miguel Kandolo en Ange-Vanessa Nsanzineza zochten het uit.
Een uitvaartverzekering is een verzekering die de kosten van een uitvaart dekt. Je bepaalt zelf voor welk bedrag je jezelf wilt verzekeren voor je overlijden. Dit bedrag wordt uitbetaald aan de begunstigde die je hebt opgenomen. Begunstigden kunnen bijvoorbeeld de begrafenisondernemer zijn, voor de kost van de uitvaartfactuur. Maar ook uw partner, kinderen of een ander familielid. “Kosten zoals de crematie, de doodskist en rouwkleren vallen daaronder”, zegt Marysia Kluppels, woordvoerder van DELA, marktleider binnen uitvaartverzekeringen en -verzorging.
Zorg voor nabestaanden
“We hebben bij DELA 25 consulenten nabestaandenzorg die na de uitvaart bij de nabestaanden langs gaan en zorgen voor de afhandeling van de praktische, juridische en administratieve rompslomp”, vertelt Kluppels. “Ze helpen bij het opzeggen of overzetten van de nutsvoorzieningen zoals water en gas, ze geven advies voor de afhandeling van de nalatenschap, enzovoort.”
“Zo’n dienst helpt omdat er veel zaken geregeld moeten worden waarvan mensen nog niet eens beseffen dat dat moet gebeuren, laat staan hoe”, gaat de woordvoerster van DELA verder. “Veel nabestaanden willen daar ook niet echt mee bezig zijn tijdens de verwerking van het verlies van een dierbare. DELA wil mensen maximaal ontzorgen rondom een overlijden. Het opvangen van de kosten is dan belangrijk, maar mensen helpen met de praktische en administratieve zaken en de rouwverwerking eveneens.”
Sinds januari 2020 maakt ook repatriëring deel uit van de uitvaartverzekering. “Omdat nabestaanden de verzekerde die in het buitenland overlijdt naar België willen terugbrengen”, aldus Kluppels. “Ook familieleden, die op hetzelfde adres als de overledene wonen en die op het moment van de uitvaart in het buitenland vertoeven, worden gratis naar België gebracht.”
Psychologische hulp
Na de uitvaart kunnen de nabestaanden kosteloos de hulp inroepen van een psycholoog. “Deze psychologische bijstand helpt de nabestaanden met hun verlies”, zegt Kluppels. “De nabestaanden kunnen ook beroep doen op een care manager. Die zorgt bijvoorbeeld voor de sociale hulp en de poetshulp voor families die daar tijdens en na de uitvaart nood aan hebben. Het kan ook gaan over oppassen op kinderen tijdens de uitvaart tot het plaatsen van huisdieren, enzovoort. Ten slotte kunnen aanverwanten terugvallen op een hulplijn waarbij families hun vragen over uitvaart kunnen stellen.”
Begin mei zijn er in België alleen meer dan 8000 mensen overleden aan het Coronavirus. Komen verzekerden bij DELA, die overlijden aan het coronavirus, in aanmerking voor de uitvaartverzekering? “Laten we duidelijk zijn: een overlijden ten gevolge van het coronavirus, is en blijft gedekt door de uitvaartverzekering. We hebben nu ook mensen die graag pas na de coronacrisis een rouwdienst willen organiseren. Ze kunnen dat kapitaal aanwenden voor een koffietafel of dienst na de coronacrisis”, antwoordt Kluppels.
De Coronacris zet ook het mentaal welzijn van onze maatschappij onder druk. Bovendien telt België al een hoog aantal zelfdodingen. En wat dan met zo’n uitvaartverzekering?
Rationele keuze?
De Coronacris zet ook het mentaal welzijn van onze maatschappij onder druk. Bovendien telt België al een hoog aantal zelfdodingen. En wat dan met zo’n uitvaartverzekering? Wel, zelfdoding wordt niet gedekt in het eerste jaar van de verzekering. “Deze uitsluiting is opgenomen in de wet betreffende levensverzekeringen”, verklaart Kluppels.
“De regel gaat eigenlijk al heel lang mee en is wat gebaseerd op de mythe dat zelfdoding een rationeel geplande keuze zou zijn”, meent Lore Vonck, verantwoordelijke voor ondersteuning van nabestaanden voor het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie.
Haar mening daarover laat ze verder liefst buiten beschouwing. “Ik kan me daar niet in één statement over uitspreken”, zegt Vonck. “De regels in combinatie met de zeer persoonlijke en wisselende situaties maken het vaak tot een complex kluwen.”
“Die regeling in het eerste jaar na het afsluiten zien we eigenlijk niet alleen terug bij uitvaartverzekeringen, maar ook bij schuldsaldo-verzekeringen en dergelijke. Al moet ik zeggen dat het enorm verschilt per verzekeraar of bank”, nuanceert Vonck. “Het hangt soms ook samen met andere overlijdensvormen, zoals gevaarlijke sporten.”
Zelfmoordlijn
Wie vragen heeft over zelfdoding, kan altijd beroep doen op de Zelfmoordlijn. “Onze werking loopt uiteraard gewoon door. Onze vrijwilligers beantwoorden sowieso van thuis uit, wat zeker in deze tijd een voordeel is”, legt Kirsten Pauwels, directeur van de Zelfmoordlijn, uit.
“Wij zijn het gewoon om onze mensen op afstand te ondersteunen, ook al gebeurt dat nu nog iets meer dan anders. De capaciteit is momenteel wel gegroeid. Onze vrijwilligers zijn thuis en we hebben studenten en stagiairs die mee de lijn beantwoorden in het kader van hun opleiding. We zien dat ze allemaal een extra inspanning doen om mensen met zelfmoordgedachten te ondersteunen, en zo veel mogelijk gesprekken te voeren.”
“Daarnaast ondersteunen we ook professionals en andere organisaties, zowel op het vlak van het omgaan met mensen die aan zelfdoding denken, als op het vlak van de omschakeling naar telefonische en online hulpverlening, wat voor veel hulpverleners nu noodgedwongen moet.”
Denk je aan zelfdoding en heb je nood aan een gesprek, dan kan je terecht bij de Zelfmoordlijn op het nummer 1813 of via www.zelfmoord1813.be.
