In een interview liet Bert Gabriëls ooit optekenen: “Als ik vrije tijd heb, zou ik misschien wel een werking voor bijzondere jeugdzorg oprichten.” Tussen 2004 en 2010 was de jurist en stand-upcomedian voogd van niet-begeleide minderjarigen.
Bert Gabriëls is erg begaan met het thema jeugdzorg. Tijdens zijn passage bij de ngo Vluchtelingenwerk had hij advies gegeven over de nieuwe voogdijwet. Zes jaar lang testte hij die zelf in de praktijk uit en ontfermde hij zich over een tiental niet-begeleide minderjarige vluchtelingen, die hier toekomen zonder ouders en in de jeugdzorg belanden. Als voogd moet je de jongere niet zelf in huis nemen, maar ervoor zorgen dat hij of zij ergens goed terechtkomt.
“Tussen je geboorte en je 25 is een periode waarin je veel verkeerd kunt doen”, zegt Gabriëls. Dat meer dan een derde van zijn pupillen opgenomen moesten worden vanwege psychische problemen, doet de jurist concluderen dat het niet aan de jongeren maar aan het systeem ligt. “Voor die groep heeft het niet zoveel met karakter te maken”, aldus Gabriëls. “Ze zijn kwetsbaar en de omkadering is lamentabel. Als voogd kan je er mee voor zorgen dat iemand niet in de goot of in de psychiatrie belandt.”
“De gespecialiseerde zorg is vaak van korte duur en bouwt niet verder op vorige ervaringen”, zegt Gabriëls. “Ook in het onderwijs doen ze drie, vier scholen na elkaar aan, waardoor ze met geen enkele leerkracht een vertrouwensband opbouwen. De jongeren krijgen veel begeleiding, maar omdat die begeleiders elkaar niet kennen, wordt er geen vooruitgang geboekt. Problemen worden niet ten gronde opgelost. Als voogd kan je die continuïteit in betrokkenheid wel bieden, omdat je het gehele traject kent.”
De jurist vindt dan ook dat het voogdijsysteem uitgebreid zou moeten worden naar de bijzondere jeugdzorg. Nu geldt het enkel voor jongeren die geen ouders hebben en voor niet-begeleide minderjarige vluchtelingen. “Zodra een minderjarige of een gezin aangeeft dat het niet gaat, moet een voogd aangeduid worden”, zegt Gabriëls. “Dat moet van mij zelfs niet zo officieel of financieel geregeld worden.”
In theorie stopt de voogdij als de jongeren achttien zijn. “Maar in de praktijk gaat het anders”, zegt Gabriëls. “Ik heb het meeste gedaan voor mijn gasten toen ik geen voogd meer was. Na hun achttien begint het pas echt.”
Dit artikel werd gepubliceerd door (Weliswaar) op (16/09/2017)
