Volgens cijfers van het Belgisch Diabetes Register en Sciensano krijgen maar liefst driehonderd jongeren ieder jaar de diagnose van diabetes. Maar lang niet iedereen in België weet wat het is en al zeker niet hoe het voelt om jong te zijn en diabetes te hebben.
Diabetes is een aandoening waarbij de pancreas geen of onvoldoende insuline aanmaakt. Insuline heb je nodig om suiker te verwerken zodat je lichaam het kan opnemen om energie te produceren. Diabetes kent verschillende types, waarvan de bekendste type 1 en type 2 zijn. Type 2 is erfelijk.
Volgens Arnout Wouters, algemeen directeur van Diabetes Liga, schat de organisatie dat er tussen de 50.00 en 60.000 Belgen onder de achttien jaar diabetes heeft. “Onder jongeren komt voornamelijk type 1 voor, maar dat wil niet zeggen dat type 2 bij jongeren niet bestaat. Het komt vaker voor dat er kinderen zijn met overgewicht en diabetes type 2, die vroegtijdig doorbreekt omwille van een ongezonde levensstijl en een erfelijkheidsfactor.”
Litsa Boesmans (19) is één van die jongeren met diabetes type 1. Al sinds haar kindertijd leeft ze met deze aandoening, al is dat voor haar nooit vreemd geweest. Haar vader heeft namelijk ook diabetes type 1, hoewel de aandoening niet genetisch is bij hem. “De insuline-inspuitingen bij mezelf zetten, vond ik niet zo erg. De eerste keer dat ik me moest inspuiten heb ik dat zelf gedaan. Dat komt omdat ik mijn papa dat sinds mijn geboorte al heb zien doen. Ik ben zo heel zelfstandig geworden.”
“Kennis over diabetes begint al bij scholen, jeugdverenigingen en hobbyclubs omdat jongeren daar naartoe gaan”, zegt Wouters. “Het is belangrijk als organisatie of school om ervoor te zorgen dat monitoren, leiders en leerkrachten weten wat diabetes is en hoe ze een hyper- of hypo-aanval herkennen.”
Bij een hyper staat de suikerwaarde te hoog en bij een hypo staat die te laag. Litsa Boesmans had zo een hypo tijdens de les. “Het is heel belangrijk dat een leerkracht van een kind met diabetes weet wat de aandoening inhoudt”, zegt Litsa. “Ik was een voorbeeldige leerling, maar als ik arrogant of vervelend begon te doen, wisten ze meteen dat er iets aan de hand was met mijn suiker.”
“Zo heb ik ooit een agenda naar mijn leerkracht gegooid. Mijn suiker stond toen veel te laag en ik had de energie niet om naar voor in de klas te gaan. Gelukkig begreep mijn leerkracht dat, omdat ze wist hoe ze met mijn aandoening moest omgaan. Mensen die niet weten wat het is, zouden schrikken en mij meteen naar de directie sturen.”
Loes Heijmans (39) was twintig jaar toen ze de diagnose diabetes type 1 kreeg. Ze wist meteen dat haar onbezorgde studentenleven voorbij was. “Iemand met diabetes moet elke dag veel beslissingen nemen. Er zijn allerlei factoren die je bloedglucose beïnvloeden, waaronder stress. Dat speelt voortdurend in je hoofd en dat zorgt voor een grote mentale impact.”
Dankzij sociale media is onze mentale gezondheid meer bespreekbaar geworden. Platformen als TikTok en Instagram helpen ons inzien dat we niet alleen zijn. Accounts rond diabetes laten mensen beseffen hoe het voelt om diabetes te hebben. “Je ziet dat er momenteel veel aandacht is voor de mentale gezondheid van jongeren”, zegt Loes. “Dat heeft ook met de coronacrisis te maken. Ik hoop dat die tendens zich doorzet en dat jongeren online meer zullen delen dan enkel de #lovemylife-hashtags op sociale media.”
We vroegen onze geïnterviewden naar een laatste raad voor jongeren die worstelen met diabetes en alle drie wezen ze op het belang om er open over te zijn. Uit de gesprekken kwam vooral naar voren dat het belangrijk is om te weten dat je er als jongere niet alleen voor staat en dat er tienduizend andere jongeren zijn die hetzelfde meemaken.
