Elke geboorte is een reden tot feest. Het begin van een nieuw leven moet uiteraard gevierd worden. Maar wat met de dood, die ook intrinsiek deel uitmaakt van ons bestaan? Ervaringsdeskundige Joyce Verhaegen startte na het overlijden van haar dochtertje Mercedes Levensles van Mercedes op, een Antwerpse organisatie die kinderen begeleidt bij rouw en verlies. Zo hoopt ze de dood uit de taboesfeer te halen, want daar is volgens haar nood aan.
Drie jaar geleden overleed Mercedes, na zes dagen in het ziekenhuis. Haar broertje Samuel was toen 2,5 jaar oud en had naast een enorm verdriet veel vragen. “Thuis probeerden we zo open mogelijk met Samuel te communiceren maar op school was daar geen ruimte voor,” vertelt Joyce. “Volwassenen willen wel helpen bij het rouwproces, maar weten vaak niet hoe. Daarom werken we samen met kinderen, zodat het taboe bij hen al gebroken wordt.” Dat doet Levensles van Mercedes op een creatieve manier. Met tekeningen, herinneringsbomen en filosofische gesprekken worden kinderen gevoelig gemaakt om empathisch te reageren op sterfgevallen. Het maakt hen zelf weerbaarder dan volwassenen.
Doodgezwegen
Ondanks de alomtegenwoordigheid van de dood, blijft het een moeilijk onderwerp om aan te snijden. “We leven in een controlemaatschappij waarbij de dood buiten ons bereik ligt en dat maakt ons bang,” zegt Joyce. “Een begrafenisondernemer zorgt ervoor dat we de overledenen meer en meer uit handen geven. Praten over verloren dierbaren kunnen we wel nog.”
Volgens Joyce moeten we niet proberen het onderwerp te omzeilen omdat het zo emotioneel beladen is. “Mercedes is dood, ze mag ook niet doodgezwegen worden. Het doet me juist deugd over haar te vertellen. Dat is het enige dat ik nog kan doen.”
Veerkracht
Levensles van Mercedes helpt andere kinderen om het rouwproces te integreren tot het een deeltje van zichzelf wordt. “Rouw en verdriet zullen altijd blijven en dat is oké,” zegt Joyce. “Daarom moeten we er mee leren leven, eerder dan het te bestrijden met medicatie.”
Joyce hoopt met haar werking overbodig te zijn in de toekomst. “We zouden als mens zelf hulp moeten kunnen verlenen in plaats van beroep te moeten doen op hulpverleners.”
Één ding is dus zeker: Mercedes is niet voor niks gestorven. Het einde van een te kort leven zorgde voor een begin van een veerkrachtige en weerbare generatie.
Dit artikel werd gepubliceerd door Antwerps Persbureau op 16/07/2021