Van 5 tot 7 oktober was Simon Sterck in de Cypriotische hoofdstad Nicosia om er deel te nemen aan de 9th Environment for Europe Ministerial Conference, georganiseerd door de United Nations Economic Commission for Europe (UNECE). Dit jaar lag de focus vooral op klimaateducatie en duurzaam toerisme. Het was de eerste keer dat hij als VN-jongerenvertegenwoordiger Duurzame Ontwikkeling bij de Vlaamse Jeugdraad deelnam aan een VN-conferentie. Een zeer boeiende ervaring, al kwam hij toch ook deels teleurgesteld terug.
Beginnen wil ik met een positieve noot. Volgens mij is er nog nooit op zo’n hoog niveau over klimaateducatie en circulaire economie gepraat. Dat is een teken dat de roep om actie van wetenschappers, jongeren en NGO’s wel degelijk impact heeft. Los van het feit dat er geen Belgische ministers van klimaat of onderwijs zijn afgereisd naar Nicosia, waren er wel al een 70-tal andere Europese klimaat- en onderwijsministers aanwezig. Dat is op zich echt een verwezenlijking en het betekent dat klimaat echt op de agenda staat. Het is een stap in de juiste richting.
Maar, en nu komt er een grote maar, de conferentie is ook mentaal heel zwaar geweest. Dat geldt niet alleen voor mij. Ook andere, meer ervaren klimaatactivisten, zeiden het al eerder en nu begrijp ik hun statement volledig: No more empty promises!
Walk the talk. Heel kort: je kan niet tot het volste engagement oproepen om dan een half uur later op het diner een goedgevuld bord vlees te eten
Na het tiende land dat beloftes maakt tijdens de plenaire sessie, aanhoord te hebben, en het oorverdovend applaus uit te zitten, begin je een patroon te zien. De sprekers zeggen eerst iets over hoe begaan hun land is met de toekomst, welke initiatieven ze ondersteunen, en welke mensen ze bedanken , om dan te eindigen met enkele vage beloftes.: “Onze scholen zullen nog meer inzetten op klimaateducatie”, “We gaan beginnen te praten over een plan”, “We starten intern een werkgroep op”.
Op het eerste gezicht klinkt dat altijd mooi en dat wordt dan ook onthaald met een warm applaus. Het zijn beloften waar je niets tegen kunt hebben. Vervolgens gaat de microfoon uit en is het de beurt aan het volgende land. Maar wat er concreet gaat veranderen weet niemand. Ondertussen gaan “ze” verder met het leventje zoals het was.
En dat brengt me bij mijn tweede punt: Walk the talk. Heel kort: je kan niet tot het volste engagement oproepen om dan een half uur later op het diner een goedgevuld bord vlees te eten. De zojuist vernoemde urgentie kan wel nog wachten tot na de conferentie.
Zéker een klimaatconferentie moet zo klimaatvriendelijk georganiseerd worden. En dan heb ik het niet over katoenen totebags uitdelen, die ‘klimaatactie’ weer reduceren tot een marketingcampagne. Ook bijvoorbeeld 1000 mensen laten overvliegen naar een eiland in de Middellandse Zee vind ik een vreemde reflex bij de keuze van locatie.
Toch heb ook ik, met wel wat vliegschaamte, de beslissing genomen om op het vliegtuig te stappen. Dat alles omdat ik geloof in de jeugd die op alle niveaus het beleid mee vormgeeft
Toch heb ook ik, met wel wat vliegschaamte, de beslissing genomen om op het vliegtuig te stappen. Dat alles omdat ik geloof in de jeugd die op alle niveaus het beleid mee vormgeeft. Échte jeugdparticipatie is in de realiteit nog niet het geval. Slechts 3%, zo een dertig mensen dus, van alle aanwezigen was onder de 30 jaar op deze conferentie. Zo een 12-tal was onder de 25. Met zo’n klein aantal, waren ze dus een ondergerepresenteerde groep van de maatschappij.
Jongeren die uit verschillende landen komen en toch allemaal zeer geëngageerd zijn, hoge verwachtingen hebben en zich naar het einde toe eerder gebruikt voelden. Jongeren nodig je niet uit om er een foto mee te maken, eens te vermelden in een ‘lege’ speech of om over hen te praten Wat doe je dan wel?, Nodig jongeren uit als volwaardige gesprekspartner, als out-of the-box-denker, als iemand met engagement en ideeën. Toch hebben we, door een kleine coalitie te vormen met de aanwezige medejongeren en een gezonde dosis lobbywerk, dit uiteindelijk wel kunnen aankaarten tijdens een korte tussenkomst tijdens de slotsessie van de conferentie. Die werd natuurlijk weer onthaald met een groot applaus, camera’s en enkele grote beloften - hoe kan het ook anders. Hopelijk waren de beloftes die gemaakt werden deze keer niet leeg en zullen de beleidsmakers hun talk wel degelijk walken.
Er wordt dus wel al over de juiste thema’s gepraat, maar er zijn nog werkpunten. Laat actie volgen op beloftes, toon meer consequent gedrag, en laat jeugdparticipatie nog meer groeien.
Op de volgende grote klimaatconferentie ,de COP27 in Sharm-el-Sheik,, waar ook veel jongeren aanwezig zullen zijn en waar ongetwijfeld ook veel beloofd zal worden. We houden de beleidsmakers in de gaten en blijven ondertussen constructief in actie komen.
Dit artikel werd gepubliceerd door Mirari op 18/10/2022.
