“Het zijn vrijwel altijd jongeren van allochtone origine, meestal niet-Europees”, dat zei burgemeester Bart De Wever (N-VA) nadat enkele jongeren achter het stuur van de ambulance kropen tijdens een interventie. Die krasse uitspraak komt hard aan, ook bij Omar Bouiraamane (17) en Samir Taif (29), beiden actief bij StampMedia. “Zijn woorden hebben niet alleen ons, maar ook vele jongeren en jeugdorganisaties in onze gemeenschap diep geraakt.”
Wij willen graag reageren op de recente uitspraken van onze burgemeester, Bart De Wever tijdens een interview op Radio 1, nadat drie jongeren uit Luchtbal op 8 september een ambulance hadden gestolen en gingen joyriden. Zijn woorden hebben niet alleen ons, maar ook vele jongeren en jeugdorganisaties in onze gemeenschap diep geraakt.
Laten we duidelijk zijn: wat sommige individuen hebben gedaan, is absoluut onaanvaardbaar en moet gesanctioneerd worden. Daar is iedereen het over eens, ongeacht achtergrond of herkomst. Maar om daarom alle jongeren met een ‘bepaalde’ herkomst over één kam te scheren, is onacceptabel en schadelijk.
In een stad met een grote representatie van jongeren met Marokkaanse roots, is de link snel gelegd: niet-Europees betekent in Antwerpen eigenlijk gewoon ‘Marokkanen’
Na het incident eergisteren in Luchtbal met de ambulance kwam er een snelle reactie van onze burgemeester Bart De Wever tijdens een interview in het programma De Ochtend op Radio 1. Hij was er als de kippen bij om de daders te benoemen: jongens van niet-Europese origine die bekend zijn bij de politie. In een stad met een grote representatie van jongeren met Marokkaanse roots, en een burgemeester die het niet nalaat om die groep regelmatig te viseren in zijn communicatie (weet je nog, de uitspraken over de ‘Berbers’ van De Wever in 2015?), is de link snel gelegd: niet-Europees betekent in Antwerpen éigenlijk gewoon ‘Marokkanen’.
Bart De Wever vertelt hiermee echter maar een deel van het verhaal. Mensen worden niet als crimineel geboren. De samenleving is snoeihard voor veel jongeren, en in het bijzonder voor jongeren met een migratieachtergrond.
Maar wat blijkt nu? De jongeren die betrokken waren, zijn geboren in België. Een van hen heeft Chileense roots, en andere Marokkaans-Vlaamse en de derde ... Griekse.
De Wever had het verder in het interview op Radio 1 over “een bepaalde categorie inwoners” en vermeldde zuchtend dat “het jammer genoeg niet om een uniek geval gaat”, waarmee hij de negatieve beeldvorming rond jongeren met migratieachtergrond (Marokkanen!) nog eens versterkte.
Bart De Wever vertelt hiermee echter maar een deel van het verhaal. Mensen worden niet als crimineel geboren. De samenleving is snoeihard voor veel jongeren, en in het bijzonder voor jongeren met een migratieachtergrond. Zij krijgen veel vaker dan jongeren zonder migratieachtergrond te maken met discriminatie en uitsluiting, en dat al vanaf zeer jonge leeftijd. In het onderwijs, op de arbeidsmarkt, de woningmarkt, tijdens het uitgaan en ja, zelfs in het datingleven trekken ze vaak aan het kortste eind. Ze worden voortdurend gewezen op hun zogenaamd ‘anders-zijn’, en dat draagt bij aan een gevoel van vervreemding en uitsluiting. Deze jongeren ontwikkelen vaak een aversie tegen alles wat met de (lokale) overheid te maken heeft, omdat ze van kleins af aan geconfronteerd worden met de uitsluitingsmechanismen van dat systeem.
Dit is een genuanceerd verhaal, een waarin een keten van factoren zoals armoede, een gebrek aan toegang tot kwalitatief onderwijs, kwalitatieve huisvesting de mogelijkheden tot perspectief ernstig onder druk zetten. De Wever zou zich hierop moeten richten in plaats van simplistische conclusies te trekken op basis van vooroordelen. En vergis je niet: wat wij schrijven is geen activistische praat van naïeve jongeren. Vandaag nog beschreef onderzoekster en professor Inez Germeys (KU Leuven) in De Standaard (over hoe de coronamaatregelen weinig impact zouden gehad hebben op het mentaal welzijn van jongeren) nog hoe bepalend de omstandigheden zijn waarin jongeren opgroeien voor hun kansen en ontwikkeling in de samenleving: “Jongeren in kansarmoede ervaren minder sociale steun en krijgen minder kansen om sociale vaardigheden uit te bouwen. Hetzelfde geldt voor jongeren die een traumatische gebeurtenis hebben meegemaakt, zoals pesten of misbruik. (...) Jongeren van wie de gevoelens genegeerd of geminimaliseerd worden, scoorden ook hoger op psychische klachten.”
Dit is een genuanceerd verhaal, één waarin een keten van factoren zoals armoede, een gebrek aan toegang tot kwalitatief onderwijs, kwalitatieve huisvesting de mogelijkheden tot perspectief ernstig onder druk zetten
Dus sta ons toe een genuanceerd antwoord te geven op wat onze burgemeester negen (!) minuten lang op de nationale radio heeft mogen spuien. Wij zien elke dag jonge mensen die – ondanks de vaak moeilijke omstandigheden waarin ze opgroeien - zich inzetten om hun wijken te verbeteren en een positieve bijdrage te leveren aan de samenleving. Jeugdorganisaties en overkoepelende initiatieven zoals de J100, waar jongeren zelf de handen uit de mouwen steken om projecten te starten en problemen in hun buurt op te lossen, zorgen ervoor dat jongeren betrokken worden bij beleidsbeslissingen, hun stem kunnen laten horen, en eigenaarschap kunnen opnemen. Jammer dat De Wever dat niet benoemde in zijn betoog. In de plaats daarvan linkte hij de afkomst van jongeren met criminaliteit en weefde hij zijn betoog dicht met drogredenen.
Ik, Omar, woon al mijn hele leven in Luchtbal. Ik ben er kind aan huis bij jeugdorganisaties Jes Antwerpen en Bloc2030. In mijn wijk spelen jongeren en kinderen samen, en biedt het jeugdhuis een veilige plek om andere jongeren te ontmoeten en activiteiten te organiseren. Ik voel me, net als veel andere jongeren, persoonlijk geraakt door de uitspraken van onze burgemeester. Het is ontmoedigend om te zien dat, in plaats van jongeren te steunen en te erkennen, hele gemeenschappen worden gestigmatiseerd.
Ik, Samir, werk al jaren in het jeugdwelzijnswerk in Antwerpen en zie zoveel talent en potentieel bij de jongeren die mijn pad kruisen. Met de juiste begeleiding en steun komen ze vaak (terug) op de positieve weg. Vroeger haalde ik zelf kattenkwaad uit en deed ik niet mijn best op school. Dankzij mijn jeugdwerkers heb ik uiteindelijk gekozen om van mijn leven iets te maken, en ben ik op het goede pad gebleven. En net daarom zijn de voortdurende besparingen in onderwijs, jeugdwerk en welzijnszorg zo schadelijk.
We moeten samen de verantwoordelijkheid nemen om jongeren veerkrachtig te maken. De toekomst van ons land ligt in hun handen. De politiek, en vooral u, meneer De Wever, moet stoppen met stigmatiseren. Want alleen door jongeren te steunen, en middelen vrij te maken voor meer en (nog) sterker jeugdwerk en onderwijs, kunnen we bouwen aan een sterkere samenleving.
#ALLEJongerenZijnDeToekomst.
Dit artikel werd gepubliceerd door Gazet van Antwerpen op 13/09/2024.
