Het Vlaams integratiebeleid verplicht medische begeleiding, inclusief psychologische bijstand voor asielzoekers. Door de opgelopen trauma’s, de onwetendheid en het constante afscheid nemen, vormen asielzoekers immers een psychisch kwetsbare groep. Veel asielzoekers zijn ook gefrustreerd. Ze willen opnieuw beginnen, maar hebben het gevoel dat ze de kans niet krijgen. Hun precaire situatie zorgt ervoor dat praten over mentale kwetsbaarheid niet evident is.
De angst is groot om iets fouts te zeggen, met mogelijk negatieve gevolgen voor hun procedure. Dat ondervonden we bij het zoeken naar getuigenissen in het opvangcentrum in Kapellen en het Stedelijk Opvanginitiatief in Gent. In Opvangcentrum Linkeroever van het Rode Kruis in Antwerpen lukte het wel.
Psychologische ondersteuning
De nood aan begeleiding voor asielzoekers gaat verder dan hen louter administratief bij te staan. “Want er zijn trauma’s die ze oplopen in hun land van herkomst, maar ook tijdens de reis naar Europa. Daarbovenop komt vaak nog de onzekerheid over hun situatie hier. Het zorgt ervoor dat sommige inwoners hopeloos worden. Het is onze taak om naar hen te luisteren en erop te letten dat ze niet moedeloos worden”, zegt centrummanager Jan Herthogs.
Inwoonster Ulyana (37) uit het Russische Dagestan beaamt dat: “We kunnen steeds terecht bij de sociaal-assistent als we met iets zitten of willen praten over onze situatie. Er is altijd een luisterend oor.”
Ulyana verblijft ondertussen tien maanden in het centrum samen met haar dochtertje maar leeft al tien jaar in België. In die tien jaar waren er veel periodes van eenzaamheid. “Ik heb hier veel steun van de andere inwoners”, gaat Ulyana verder. “We zitten in hetzelfde schuitje. Dat maakt het draaglijker. We vangen elkaar ook op. Als er iemand een negatief advies krijgt, doet dat telkens pijn.”
Afscheid nemen went nooit
“Het constante afscheid nemen went nooit”, zegt Ulyana. “Als er een mede-inwoner wordt teruggestuurd, weet ik dat hij problemen zal hebben in zijn land van herkomst. Veel jongere kinderen zijn hier geboren, of kwamen hier aan op jonge leeftijd. Het is emotioneel voor hen nog zwaarder om zich ginder thuis te voelen dan hier in België.”
Ulyana wil vooral verder met haar leven, met een permanent verblijf in België. “Ik kan hier terecht bij de psycholoog met mijn problemen. Ik ben daar dankbaar voor, maar over sommige dingen wil ik het niet langer hebben. Het is niet altijd makkelijk wanneer je constant met je neus op de feiten wordt gedrukt.”
Dit artikel werd gepubliceerd door Apen op 05/07/2018
Dit artikel werd gepubliceerd door DeWereldMorgen op 05/07/2018
