Uit verschillende studies blijkt dat de naam die je krijgt bij je geboorte, voor een deel je toekomst mee bepaalt. Mensen zouden je anders benaderen – voornamelijk door de associaties die ze maken met deze naam. Maar wat is daar van aan? Is een voornaam echt zo bepalend voor onze levensloop?
Uit een studie aan de Universiteit van Florida blijkt dat voornamen mee je toekomst bepalen. Het onderzoek maakt daarbij een onderscheid tussen exotische en traditionele namen, mannelijke en vrouwelijke namen, Engelstalige en Franstalige namen, etc.
Niet wetenschappelijk
Laten we meteen maar beginnen met een paar mythes te doorbreken. Wie het internet afschuimt op zoek naar een verklaring voor hoe mensen zich gedragen, komt ook wel eens artikels tegen die beweren dat je naam impact heeft op je persoonlijkheid. Zo stellen bepaalde artikels dat mannen die een vrouwelijkere naam hebben, meer zelfbeheersing zouden hebben. Dat zou dan komen omdat ze in hun jeugd vaak kritiek hebben gekregen op hun naam. Vrouwen die een mannelijkere naam dragen, zouden dan weer vaker kiezen voor een technische studie omdat ze al van jongs af aan stoerder worden gepercipieerd. Maar volgens Gerrit Bloothooft, taalwetenschapper aan de universiteit van Utrecht is daar weinig van aan. “Ik heb er geen onderzoek naar gedaan, maar de bronnen die je aanhaalt zijn zwak en de publicaties zijn niet wetenschappelijk genoeg.”
Dylan versus Pieter-Jan
Maar toch zijn er ook serieuze studies. De Duitse pedagoge Astrid Kaiser deed een onderzoek naar de impact van je voornaam op je leven. De resultaten tonen aan dat je voornaam mee bepaalt hoe anderen je beoordelen.
Mensen uit een lagere sociaal-economische klasse zouden vaker kiezen voor exotische namen of namen van acteurs of muzikanten. Britney (van Britney Spears) was een bijzonder populaire meisjesnaam begin jaren 2000. Maar ook de jaren negentig kende zijn Dylans (een van de hoofdpersonages van de Amerikaanse tienerreeks Beverly Hills 90210) en Bryans, Joshua’s en Kyles. Het onderzoek wijst eveneens uit dat mensen uit hogere sociaal-economische klassen eerder voor een oudere, traditionele naam kiezen, zoals Pieter-Jan. Het fenomeen beperkt zich niet alleen tot ouders en hun sociaal-economische achtergrond. Een naam roept onvrijwillige associaties op, die maar moeilijk meer uit te wissen zijn. Die associaties kunnen persoonlijk zijn, waardoor je voor altijd die ene naam verbindt aan een onaangename of indrukwekkende gebeurtenis, maar kunnen ook collectief zijn. De respons op en benadering van iemand is afhankelijk van deze associaties.
Zo zouden leerkrachten bijvoorbeeld de neiging hebben om leerlingen met een veelvoorkomende naam, zoals Jan, Koen of Matthias, positiever te beoordelen dan kinderen met uitzonderlijke of exotische namen. Volgens Bloothooft voelt iedereen intuïtief aan in welke sociaal-economische groep bepaalde namen populair zijn. Maar hij is er anderzijds niet van overtuigd dat we daardoor verschillend oordelen. “Voornamen kunnen een aanwijzing geven van iemands etnische achtergrond. En daarvan is bekend dat die vooroordelen kunnen oproepen. Dat is vooral het geval bij sollicitaties.”
Frans is chique
Volgens Bloothooft kiezen mensen uit een lagere sociaal-economische klassen vaker voor een Engelstalige naam. Mensen uit hogere sociaal-economische klassen geven dan weer vaker de voorkeur aan Franstalige namen. “Dat heeft voor een deel te maken met de voeling die mensen hebben met de Nederlandstalige cultuur,” zegt de taalwetenschapper. “Die is losser bij lager opgeleiden. Via de media kiezen zij sneller voor Engelse namen.” Franstalige namen zouden dan weer een uitloper zijn van een eeuwenlange traditie die vooral in zwang was bij de adel en de elite en die aan het begin van de jaren vijftig ook door hoger opgeleiden werd doorgezet. Een Franse naam stond namelijk symbool voor rijkdom of in ieder geval de uitschijn ervan.
Kevinisme
In verschillende landen, waaronder Duitsland, wordt de naam Kevin geassocieerd met de lagere sociaal-economische klasse. Ze hebben er een naam voor “het kevinisme”. Duitse leerkrachten associëren de naam Kevin met een aandachtzoeker en iemand die lage punten haalt. Het zou ook een indicatie zijn van een lagere sociaal-economische status. Maar niet getreurd. Er bestaat nog altijd zoiets als eigen wil, persoonlijkheid, en vooral: uitzonderingen.
Voor alle Kevins ter wereld: laat de moed niet zakken. Want zoals Shakespeare het in de zestiende eeuw al zo treffend wist te zeggen: What’s in a name?
Dit artikel werd gepubliceerd door NewsMonkey.be op 29/02/2019
