We zijn zo gewoon aan communicatie via het internet. Met vrienden praten gebeurt via sociale media, collega’s bellen we wel even via Zoom, en nieuwe mensen ontmoeten we tegenwoordig via dating-apps. Is het dan zo moeilijk geworden om nieuwe mensen te ontmoeten in het echte leven?
Iemand aanspreken waar je een oogje op hebt, is vandaag minder vanzelfsprekend dan het ooit was. Iedereen is zo gewoon aan daten via apps zoals Tinder dat we een sociale angst hebben ontwikkeld om iemand nieuw aan te spreken. Is Tinder de boosdoener in het verhaal, of net een hulpmiddel in de strijd tegen sociale angst?
Een tweestrijd
“Ik val op jongens, dus voor mij is het zeker moeilijker om iemand face-to-face aan te spreken,” zegt Jasey Meussen, die Tinder gebruikt om mensen te leren kennen. “Bij het uitgaan kan je niet altijd aan een jongen aflezen of hij ook op mannen valt, en dat maakt het gebruik van dating-apps voor mij net makkelijker. Op mijn feed verschijnen alleen homoseksuele mannen.”
Jasey is naar eigen zeggen verre van verlegen, maar flirten met een andere man? Dat is voor hem niet zo evident. “Zelfs als ik bij het uitgaan iemand tegenkom waar ik al eens een gesprekje mee heb gehad op Tinder, betwijfel ik of ik op hem durf afstappen.” Voor Jasey is Tinder dus geen hulpmiddel om die sociale angst te overwinnen. Wat Tinder niet kan, doet alcohol. “Als ik dronken ben zal ik al sneller iemand durven aanspreken. Zeker als ik merk dat er een connectie is tussen ons,” zegt hij.
Ook voor Nina Hechtermans zijn sociale media geen wondermiddel. Ze denkt dat ze net door die sociale media niet snel de stap durft zetten om iemand nieuw aan te spreken. De coronacrisis heeft dat gevoel enkel versterkt. “Vroeger moest je naar buiten als je mensen wilde leren kennen, en kon dat nog niet via een dating app,” zegt ze. Tinder verlaagt dan wel de drempel, maar neemt de angst niet weg: “Ik twijfel enorm aan mezelf waardoor ik vaak in een tweestrijd beland of ik al dan niet iemand zou aanspreken.”
Geef jezelf een duwtje
Volgens psychologe Josienna Davidse, die sociale angsten behandelt, heeft de coronacrisis zeker en vast invloed gehad op de sociale angst bij jongeren. Jongeren zijn van nature al erg onzeker en hechten veel belang aan hoe ze bij de andere overkomen. “Vindt de andere me wel leuk, interessant of mooi? Dat zorgt al voor een basisonzekerheid,” zegt Davidse.
"Praat erover, stimuleer elkaar, steun elkaar en zoek elkaar weer op."
Vooral jongeren die nu voor het eerst uitgaan, ervaren de drempel om een onbekend iemand aan te spreken. Als ze daarmee blijven kampen, kan het voor een ‘achterstand’ zorgen in hun verdere sociale leven. Toch op het gebied van nieuwe contacten aangaan. “Ik merk dat jongeren die gedurende de coronaperiode dating-apps hebben gebruikt vaker staan te popelen om nieuwe sociale contacten te leggen,” zegt ze, “het risico ligt eerder bij de jongeren die gedemotiveerd zijn geraakt door het isolement.”
Aan die sociale angst valt weinig te doen, behalve ze onder ogen zien en er de confrontatie mee aangaan. “Geef jezelf een duwtje,” is de gouden tip van Davidse. Jongeren zullen over een drempel heen moeten, en zelfs voor volwassenen is het niet altijd even gemakkelijk. “Uit alle tegenslag kunnen we sterker worden. Praat erover met anderen, stimuleer elkaar, steun elkaar en zoek elkaar weer op,” aldus Davidse.
Fear of rejection
In je eentje op je kamer afgewezen worden via Tinder, dat verwerk je al snel. Maar wat erger is, is als iemand je afwijst wanneer al je vrienden erbij zijn. Jongeren willen presteren tegenover hun vrienden, en dat trekt zich door in hun romantische levens.
Stef Cuyx: “Als ik vrienden zie die een meisje niet durven aanspreken, dan heeft dat eerder te maken met de schrik om afgewezen te worden. Jongeren ervaren druk van hun vrienden als ze iemand ‘zien zitten’.” Gaat het dan bovenop de sociale angst ook over de angst om voor de ogen van je vrienden afgewezen te worden?
Volgens Jens Leenders gaat het zelfs niet om sociale angst. “Ik ben heel sociaal, maar ik ben niet iemand die onbekenden durft aanspreken,” zegt hij, “ik ben eerder bang om af te gaan in het bijzijn van mijn vrienden als een meisje me afwijst.”
Of het nu een sociale angst is of een angst om afgewezen te worden, het is een gegeven waarmee jongeren enorm sukkelen. Een gegeven waar snel een oplossing voor gezocht moet worden.