De cocaïnehandel in Antwerpen groeit. Grotendeels wordt deze cocaïne getransporteerd naar andere landen in Europa. Maar hoe zit het met het cocaïnegebruik in Antwerpen zelf? Een stad vol met jonge mensen, een bruisend nachtleven en ook de grootste invoerhaven van cocaïne in Europa. Om een antwoord te geven op deze vraag spreken we met Antwerpse studenten, een ex-barman in het uitgaansleven, en een ervaren gebruiker.
Studenten en coke
We trekken naar het stadscentrum en de studentenbuurten in Antwerpen en benaderen enkele studenten. “Zelf doe ik daar niet aan mee, maar je ziet het wel constant rondom je gebeuren”, zegt studente Melanie (20) over druggebruik in het uitgaansleven. Wanneer we haar vragen wat ze daar van vindt, antwoordt ze als volgt: “Ik oordeel daar niet over. Mensen mogen doen wat ze willen, zolang ze mij er niet bij betrekken.” Zij kiest er dus voor om zich niet te laten beïnvloeden door gebruikers.
Toch blijkt dat niet voor iedereen even eenvoudig. “Wanneer je wat gedronken hebt, maak je al sneller de keuze om eens een lijn te proberen. Ik zie daar trouwens niets verkeerds in”, zegt Joeri (22). Het wordt al snel duidelijk dat studenten in contact komen met cocaïne en andere harddrugs in het uitgaansleven.
Hoewel ze het vooral zien in discotheken, zijn ook de TD’s niet vrij van cocaïne, MDMA of XTC. “Wanneer de rijen voor de wc-kotjes bij de jongens langer zijn dan bij de meisjes, weet je hoe laat het is”, zegt Bart (23). Het gebruik van cocaïne vindt namelijk plaats in een wc-kotje. Je kan eenvoudig tussen twee dansstappen door een pilletje slikken, bij cocaïne ligt dat moeilijker. Wie discreet een lijn wil snuiven richt zich tot de toiletten.
Niet elke student heeft al cocaïne of andere feestdrugs geprobeerd of staat er zelfs maar voor open. Wel is duidelijk dat velen het heel gewoon vinden. Drugs hoort nu eenmaal bij het uitgaansleven, aan ieder de keuze om daar al dan niet in mee te gaan. Dat lijkt de algemene consensus.
Iedereen snuift
Nicholas (22) werkte tweeënhalf jaar lang als barman in een populaire discotheek in Antwerpen. Ook hij is niet vreemd van cocaïnegebruik en weet hoe het er in het nachtleven aan toegaat. “Er is een ongeziene afzetmarkt voor drugs in Antwerpen, iedereen die feest die snuift”, vertelt Nicholas. “En niet enkel de feestende Antwerpenaar snuift, ook in cafés wordt het constant gedaan. Vroeger was er een onderscheid tussen de mensen die graag wat dronken en de mensen die harddrugs gebruikten op feestjes. Dat onderscheid is er niet meer. Iedereen doet het.”
In die Pano-reportage ligt de nadruk op Antwerpen-Noord en Borgerhout, maar volgens Nicholas is het gebruik over de hele binnenstad. “Ga maar eens naar het Zuid op een vrijdagavond. Iedereen snuift er, ook onder bekende Vlamingen wordt het regelmatig gebruikt”, gaat hij verder.
Daarnaast ziet Nicholas dat jongeren steeds vroeger beginnen experimenteren met drugs. “Toen ik voor de eerste keer XTC nam was ik achttien jaar, tegenwoordig zie je in discotheken vijftien- en zestienjarigen pillen kopen, dat gaat me toch iets te ver. De jeugd gaat duidelijk harder en harder.”
Drugs in het uitgaansleven
Dat jongeren dan vooral in contact met drugs komen door het uitgaansleven kan Nicholas enkel bevestigen. “Je hoort altijd dat cannabis een gateway-drug is naar hardere drugs. Volgens mij is alcohol juist die gateway-drug”, vertelt de ex-barman. “Je bent op een feestje en hebt wat gedronken. Wanneer iemand je dan een lijn aanbiedt, ga je daar veel sneller op in. Cocaïne en alcohol is ook een gevaarlijke cocktail, die je meer en meer laat snuiven en drinken.”
Aan cocaïne geraken in Antwerpen blijkt ook geen moeilijke opgave te zijn. “Het is enorm eenvoudig”, weet Nicholas te vertellen. Coke wordt volgens hem niet gedeald in clubs. “Cokedealers rijden voortdurend rond in de stad. Je stuurt ze een sms’je en een kwartier later ben je voorzien.”
Eens je een dealer gecontacteerd hebt, geraak je er blijkbaar niet snel van af. “Ze sturen je constant sms’en om te verkopen en maken ook gebruik van promo’s zoals in de winkel. Als je die nummers dan blokkeert, word je gecontacteerd door een ander nummer. Vanaf dat ze je gsm-nummer hebben, geraak je er echt moeilijk van af”, aldus Nicholas.
Jongeren slecht geïnformeerd
Coke kan je doen op een feestje, maar evengoed op café of gewoon onder vrienden. “Één gram coke kost je normaal vijftig euro en daar haal je ongeveer tien lijnen uit. Cocaïne voel je ongeveer twintig à dertig minuten”, vertelt Nicholas. “Je wordt dus snel verleid om meer en meer te gebruiken. Het probleem is ook dat je gerust aan de toog van een café kan zitten praten over actualiteit, terwijl je net een lijn hebt gesnoven.” Dat niemand het door zal hebben, is volgens Nicholas net gevaarlijk. “Het valt niet van je gezicht af te lezen, dus niets houdt je tegen om het te blijven doen.”
Dat het niet meteen opvalt en je het overal kan gebruiken, zorgt deels voor het veelvuldig gebruik. Maar volgens Nicholas worden jongeren ook te weinig geïnformeerd. “Mij is altijd geleerd: drugs zijn slecht. En daarmee is de kous af”, gaat de ex-barman verder. “Jongeren gaan sowieso experimenteren met drugs in het uitgaansleven, daarom lijkt het me beter om ze te informeren over de verschillende drugs en wat die verschillende drugs met je lichaam doen.” Een andere optie voor Nicholas is om jongeren eens mee te nemen naar een afkickcentrum, zodat ze zelf misschien de vraag kunnen stellen of het wel de moeite is.
“Nederland staat een pak verder dan ons op dit gebied”, voegt Nicholas eraan toe. “In programma’s als Spuiten en Slikken gaan ze zelfs drugs uittesten op nationale televisie. Zo wordt de nieuwsgierigheid van jongeren deels weggenomen. Dat zou in België ook werken, denk ik.” In Nederland kan je ook pillen laten uittesten. Dat dit in België totaal uit den boze is, vindt Nicholas jammer. “Hier neem je wat je koopt, maar het kan een ‘pilleke dood’ zijn.”
Zero tolerance
Nicholas vertelt dat het beleid van elke club zero tolerance is tegen drugs. Wie een dealer ziet, moet de politie contacteren. De politie houdt bij hoeveel meldingen bepaalde clubs krijgen en als er teveel voorvallen zijn dan onderzoeken ze dat van naderbij.
“Ik heb al verhalen gehoord van razzia’s in Antwerpse clubs, waar er weken op voorhand politie in burger het druggebruik in het oog houdt en oordeelt of er in de club wel alles aan gedaan wordt om het zoveel mogelijk te voorkomen”, vertelt Nicholas. “Zelf moest ik glazen afruimen en daarnaast had ik een oortje waarmee ik met de security kon communiceren.”
Het was de bedoeling dat de ex-barman de security zou contacteren wanneer hij mensen drugs zag gebruiken. “In de praktijk werkt dat natuurlijk niet”, legt Nicholas uit. “Als ik de security zou contacteren elke keer dat ik iemand drugs zag nemen, zou de club na een uurtje nog maar halfvol zitten. Het is onmogelijk om drugs uit het nachtleven te weren.”
Deze gedachte lijkt voort te vloeien in het beleid, waar ingezet wordt op veiligheid en hulp waar nodig. De Franstalige en Nederlandstalige gemeenschap zetten in op het Quality Nights Charter, dat deel is van een Europees netwerk dat de jeugd veiliger wil laten feesten.
Clubs, discotheken en evenementen kunnen dit charter ondertekenen waardoor ze tonen dat ze er alles aan doen om de jongeren zo veilig mogelijk te laten feesten. Dat wil zeggen voorzien van oorstopjes, condooms, EHBO, maar ook gratis water en rustige zones voor mensen die te veel drugs hebben genomen.
War on drugs
Echt geloven in de ‘War on Drugs’ doet Nicholas niet. Dat de huidige politici nog steeds proberen om drugs uit onze maatschappij te weren, is volgens hem onmogelijk en de verkeerde manier om het probleem aan te pakken. “Druggebruik is een deel van onze samenleving en hoe sneller we dit beseffen, hoe beter we er mee kunnen omgaan”, aldus Nicholas.
Volgens hem criminaliseert de politie het druggebruik, terwijl er beter gefocust zou worden op de drugstrafiek. Of decriminalisering van druggebruik het antwoord is, weet hij niet. “In Portugal doen ze het reeds zo en het schijnt daar toch goed te werken, de criminaliteit daalt er. Ik denk ook dat het niet anders kan dan dat de drugsmaffia connecties heeft bij justitie en politie. De handel bestaat al jaren en niemand die er iets aan kan doen”, zegt Nicholas al hoofdschuddend. Hoe het probleem juist aangepakt moet worden is een moeilijke vraag. “Maar zoals het nu is, kan het duidelijk niet verder”, sluit Nicholas af.
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Nieuwsblad - online op 23/03/2018
